Πλήρη ημερών αποχαιρετάμε σήμερα την
Μαρία Ευάγγελου Τσιρώνη (1917 – 2021), στο κοιμητήριο με τις μεγάλες βελανιδιές
όπου και θα συναντήσει όλες τις γενιές των συγχωριανών και θα τους μεταφέρει
την σκέψη μας καθώς και τα πεπραγμένα μας…
Τη θειά - Μαρία την αγαπούσα πολύ, καθώς
έμενε στην Κάτω Γειτονιά, γειτόνισσα και φιλενάδα με τη μάνα μου τις έβλεπα να
τραβάνε τον ίδιο ζυγό, στο χωράφι κυρίως που δεν τις έφτανε καμιά άλλη
συγχωριανή, στα πράματα, στις δουλειές του σπιτιού, στην οικογένεια. Έλεγαν
μάλιστα πως η θειά Μαρία είχε την μεγαλύτερη και βαρύτερη σκεπαρνιά στο χωριό
και δούλευε μ’ αυτή όπως ένας γεροδεμένος άντρας. Ήταν αλήθεια, με αυτή η
σκεπαρνιά έσκαψε αμέτρητα χωράφια και έσπειρε δεκαετιών την σοδειά του σπιτιού
της και με μια μικρότερη, για τα ποτίσματα, την θυμάμαι να έχει πάντα στην
πλάτη.
Ήταν άλλες εποχές, βλέπαμε τις μανάδες
μας να παλεύουν όλη μέρα στο χωράφι και στους κήπους, τις ακολουθούσαμε από την
τρυφερή ηλικία όταν ήταν ανάγκη και αργότερα, μεγαλώνοντας βάζαμε πλάτη να
προλάβουν να πάρουν μια ανάσα. Αυτές πάντως, όσο και αν τους έφτανε ο χρόνος,
πάντα εύρισκαν λίγες στιγμές να δείξουν την τρυφεράδα τους και φυσικά να μας
μεταφέρουν την εμπειρία τους. Σχεδόν αναλφάβητες, μπορούσαν όμως να διαβάσουν
με μια ματιά τους ανθρώπους, να κρίνουν τις πράξεις τους και με μια βαθιά
ενσυναίσθηση να συμμετάσχουν στα πράγματα της οικογένειας και της κοινότητας.
Οι εποχές που έζησαν τα νιάτα τους αυτές
οι γυναίκες, μας φαίνονται πια σαν παραμύθια. Στην Ελλάδα είχαν συμβεί τότε
σημαντικά πράγματα. Οι πατεράδες τους είχαν πολεμήσει στους Βαλκανικούς
πολέμους, άλλοι έφτασαν ως την Μικρά Ασία, κάποιοι δεν γύρισαν πίσω. Οι
συνέπειες άγγιζαν και το πιο απόμακρο χωριό της Ρούμελης, με ιστορίες από τους
πολέμους μεγάλωναν και ήρθε η ώρα να τους ζήσουν κι αυτοί. Αλβανία, Κατοχή,
Αντίσταση, Εμφύλιος, για τα κορίτσια εκείνης της εποχής αποτέλεσαν το
περιβάλλον όπου γνώρισαν τη ζωή και βρήκαν όμως τους τρόπους να ζήσουν και να
προχωρήσουν σ’ ένα άγνωστο μέλλον και να θαυμάσουν, χωρίς να τρομάξουν τις
εξελίξεις που σημάδεψαν τον αιώνα τους.
Μια απ’ αυτές ήταν η θειά - Μαρία. Μια
δυνατή γυναίκα που στάθηκε ισάξια δίπλα στον άντρα της Βαγγέλη, αγροφύλακας και
αγαπητός σε όλους ο οποίος όμως πέθανε πολύ νωρίς. Αυτή ούτε στιγμή δεν λύγισε,
σαν αφιέρωμα στη μνήμη του διατήρησε, μέχρι να την εγκαταλείπουν οι δυνάμεις
της ζωντανά και παραγωγικά όλα τα χωράφια και τους κήπους τους. Με τις
δεκαετίες όμως να βαραίνουν την πλάτη της και την φροντίδα που της έδειχναν τα
παιδιά της, Γεωργία, Γιάννης και Τασία, όλα αυτά έγιναν αναμνήσεις.
Αναμνήσεις που με μεγάλη χαρά
μοιράζονταν μαζί μας. Μέχρι λίγο καιρό πριν πεθάνει, η μνήμη της ήταν
διαυγέστατη και οι ώρες που την ακούγαμε συναρπαστικές. Με ανοιχτό το
μαγνητόφωνο την άκουγα και κρατούσα σημειώσεις, για ένα πόνημα που χρόνια
ετοιμάζω για το χωριό μου και ελπίζω κάποτε να εκδοθεί. Οι λεπτομέρειες που
θυμόνταν για την κοινωνική και την οικονομική ζωή του χωριού στα χρόνια του
μεσοπολέμου, είναι πολύτιμες. Όπως και αυτά που έζησε και είδε στην Κατοχή και
τον Εμφύλιο αλλά πιο σημαντικές απ’ όλα ήταν οι αφηγήσεις της για την
μεταπολεμική εποχή στο χωριό και τον αγώνα που έδωσαν όλοι να το ξαναφτιάξουν
και να διατηρηθεί ακμαίο για αρκετά χρόνια.
Την ευχαριστούμε για το παράδειγμά της,
για όσα μας έμαθε και όσα ακούσαμε απ’ αυτή και της ευχόμαστε καλή αντάμωση με
τους συγχωριανούς μας που είναι στον ουρανό.
Αιωνία σου η μνήμη θειά - Μαρία….
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 24062021
/ NEXTDEAL
