ΤΙ ΘΥΜΙΖΕΙ ΕΝΑ ΑΔΕΙΟ ΣΑΚΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΑΛΕΥΡΟΥ

Με τον Δήμαρχο Αργιθέας Λάμπρο Τσιβόλα σηκώνουμε ένα άδειο σακί από αλεύρι 

της αμερικάνικης βοήθειας προς τη χώρα μας μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο.

Να σας προλάβω, πριν αρχίσετε να λέτε πως βρήκαμε τρόπο εγώ και ο Δήμαρχος Αργιθέας και καλός φίλος, Λάμπρος Τσιβόλας, έναν έμμεσο τρόπο να συμμετάσχουμε στον πανηγυρισμό για την ανάληψη της προεδρίας των Ηνωμένων Πολιτειών σήμερα από τον Ντόναλντ Τραμπ, ότι αυτό που βλέπετε στη φωτογραφία, σε πρώτη ανάγνωση είναι μια μικρή ενθύμηση από τα μεταπολεμικά χρόνια αλλά στη δεύτερη και στην τρίτη, κρύβει και κάποιες ρίζες της σημερινής κακοδαιμονίας και να το εκτιμήσετε ως σύμπτωση κατά το τελευταίο μου ταξίδι στην Αργιθέα…

Είναι γνωστό, στους μεσήλικες τουλάχιστον της χώρας μας και το γνωρίζουν καλά οι και ιστορικοί μας, δόκιμοι και ακαδημαϊκοί, ότι η Ελλάδα κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια δέχθηκε ένα τεράστιο πρόγραμμα βοήθειας από την χώρα των Ηνωμένων Πολιτειών η οποίες  υπήρξαν και οι νικητές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η βοήθεια προβλέπονταν από το «Δόγμα Τρούμαν», έγινε γνωστή ως «Σχέδιο Μάρσαλ» και περιλάμβανε εκτός από χρηματοδότηση ποικίλων έργων και προγραμμάτων για την ανόρθωση της χώρας και ένα πλήθος εργαλείων και αγαθών για την ανακούφιση των πενόμενων πληθυσμών στις πόλεις αλλά κυρίως της υπαίθρου που δοκιμάστηκε σκληρά από τον Εμφύλιο Πόλεμο.

Ανάμεσα σε αυτά τα αγαθά ήταν και το άσπρο αλεύρι, το κίτρινο τυρί, το γάλα σκόνη και οι κονσέρβες που προωθήθηκαν από διάφορες οργανώσεις στο ύπαιθρο και κάλυψαν ένα μέρος της διατροφής των χωρικών. Ήταν σαν το «μάνα το εξ ουρανού» μου λένε οι παλιότεροι στη μνήμη των οποίων υπάρχει ακόμη η εικόνα των δυο χεριών που σφίγγονται πάνω στις συσκευασίες και ξεχώριζαν τις λέξεις USA και CANADA (γιατί και ο Καναδάς συμμετείχε σε αυτό το πρόγραμμα) ενώ σε τίποτα ξεχασμένες αποθήκες μπορεί να βρει κανένας και τσίγκινα κουτιά με τον λογότυπο του προγράμματος τα οποία μετά την αφαίρεση των τροφίμων που περιείχαν χρησιμοποιήθηκαν για ένα σωρό άλλες χρήσεις.

Τα θυμάμαι κι εγώ αυτά τα πράγματα και μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα σακιά του αλεύρου που είχαν στο σπίτι μας και τα οποία εκτιμούσαν περισσότερο από τα εγχώρια όχι τόσο για την αντοχή τους αλλά για την εμφάνισή τους καθώς αυτά ξεχώριζαν από τον δίχρωμο (μπλε και κόκκινο) λογότυπό τους ο οποίος, σαφώς και υπηρετούσε την προπαγάνδα των νικητών αλλά ποιος κοιτούσε τότε αυτά τα πράγματα. Με θεμιτό ή αθέμιτο  τρόπο όλοι πάλευαν να αποκτήσουν περισσότερα σακιά με αλεύρι, κουτιά με τυρί, ρούχα και εργαλεία και βεβαίως σημειώθηκαν πολλά παρατράγουδα στη μοιρασιά ή την επιλογή γιατί να μην ξεχνάμε ο διαχωρισμός «νικητές» και «ηττημένοι» ήταν νωπός.

Είναι μια μεγάλη κουβέντα η «αμερικάνικη βοήθεια» της δεκαετίας 1950 και κατά τη γνώμη μου δεν μελετήθηκε όσο έπρεπε και οι επιδράσεις της, τόσο στην εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας αλλά και την γεύση ενός άλλου τρόπου ζωής που εισήγαγε και συμπεριφορών που ακολούθησαν, δεν αποτέλεσαν ένα μοντέλο προβληματισμού ώστε να εκτιμήσουμε με άλλο τρόπο τα «ευρωπαϊκά πακέτα» που ακολούθησαν τα οποία επέφεραν βαθύτατες αλλαγές στη ζωή των Ελλήνων και συνέπειες τις οποίες πληρώνουμε με πικρό τρόπο τώρα.

Στη μνήμη εκείνης της εποχής, σηκώσαμε προχθές που πέρασα από το Δημαρχείο Αργιθέας στο Ανθηρό μαζί με τον Δήμαρχο, ένα άδειο σακί από το αμερικάνικο λευκό αλεύρι με τον χαρακτηριστικό λογότυπο που έχουν εκεί κρεμασμένο σε ένα τοίχο για να θυμίζει τα περασμένα, ως ένα σήμα σε μια εποχή που το ζήτημα της υποστήριξης της Αργιθέας δεν απευθύνεται στην Αμερική αλλά στην ίδια την Ελλάδα πρωτίστως και κατά δεύτερο λόγο στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπενθυμίζοντας απλά ότι από τη δεκαετία του 1950 ως τη δεκαετία 2010 κάποια πράγματα έχουν την ίδια σημασία στην ανάγκη των κατοίκων της πιο απομονωμένης περιοχής της χώρας μας και πιθανόν σε όλη την Ευρώπη…

ΑΘΗΝΑ, 19012017