ΤΟ ΤΡΟΛΕΪ 11 ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΣΤΗ ΝΟΡΒΗΓΙΑ…

Μπροστά στο ιστορικό τρόλεϊ 11 Παγκράτι - Κολιάτσου
(Έργο της Δικαίας Δεσποτάκη στην ArteVisione -φωτογραφία Τζένη Τόλου)

Το πώς βρέθηκε στην πλάτη μου και ζεστάθηκε φέτος για τα καλά το κορμάκι μου το μπουφάν με τη σημαία της Νορβηγίας στο μανίκι, είναι μια άλλη ιστορία που την διαβάσετε στο τέλος. Σημασία έχει ότι όπου κυκλοφορώ, αρκετοί είναι που με ρωτάνε αν είμαι Νορβηγός -βοηθάει και η κοψιά μου λίγο σε αυτό- ή έχω πάει στη Νορβηγία. Τους απαντώ στεναχωρημένος αρνητικά και στα δύο ερωτήματα - αν και για το δεύτερο το σκέπτομαι να αρχίσω να λέω ψέματα αλλά φοβάμαι μη βρεθεί κάποιος που να ξέρει αυτόν τον τόπο και με ρωτήσει λεπτομέρειες και βρεθώ εκτεθειμένος.

Χθες όμως που βρέθηκα στα εγκαίνια της έκθεσης «Παγκράτι – Κολιάτσου» στο εικαστικό χώρο ArteVisione  του Νίκου Χιωτίνη (Πηλίου 5 στην πλατεία Κολιάτσου) ζήτησα να με φωτογραφίσει η φίλη Τζένη Τόλου μπροστά σε έναν ωραίο πίνακα της Δικαίας Δεσποτάκη με το ιστορικό τρόλεϊ 11, είδα κατόπιν πως η σημαία της Νορβηγίας στο μανίκι κραύγαζε σε πρώτο πλάνο, σαν την υπογραφή που συχνά βάζω στις φωτογραφίες. Έτσι ενώ άλλα είχα να πω, για την πρώτη φορά που μπήκα σε αυτό το τρόλεϊ πριν από μισό σχεδόν αιώνα, άλλα μου μπήκαν στο μυαλό και αλλού κατέληξα τούτο το πόνημα.

Γύρισα πίσω μισό αιώνα και ανασκάλεψα τα δρομολόγια της ζωής που είχα να επιλέξω και διαπίστωσα πως  όλα είχαν μέσα τη διαδρομή Παγκράτι – Κολιάτσου σαν παρονομαστή. Λέω αυτή που ξέρουν οι περισσότεροι για να καταλαβαινόμαστε, ότι θα περνούσα τη ζωή μου στην Αθήνα κι έτσι έγινε. Τα πρώτα χρόνια, τα κρίσιμα και αυτά που δεν με δέσμευε τίποτα και μπορούσα να πετάξω αλλού, έξω από την Ελλάδα και με όποιο τίμημα κανένας δεν κουβέντιαζε μια τέτοια απόδραση, ούτε και για σπουδές εκτός αν είχες υποτροφία για την ΕΣΣΔ ή άλλες ανατολικές χώρες. Οι περισσότεροι σχεδόν που μπαίναμε στη ζωή εκείνα τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης είχαμε πάρει τον… Τρίτο Δρόμο για τον σοσιαλισμό στην Ελλάδα που δυστυχώς αποδείχθηκε πως δεν πήγαινε μακρύτερα από το τρόλεϊ 11 και με το ίδιο εισιτήριο γυρίζαμε, άλλος στο Παγκράτι κι άλλος στην πλατεία Κολιάτσου.

Το χειρότερο απ’ όλα ήταν όμως ότι δεν είχαμε τότε και νου για την Ευρώπη, είχαν αρχίσει να έρχονται και τα πρώτα πακέτα από τις Βρυξέλλες και που να τρέχαμε στις κρύες χώρες για δουλειά και να αφήναμε τον ήλιο και το καλοκαίρι στους τουρίστες. Αντιθέτως, τότε ακούγονταν και σφόδρα γοήτευαν τους ρομαντικούς ταξίδια σε κάτι χώρες σαν την Κούβα, τη Βενεζουέλα, τη Νικαράγουα και άλλους εξωτικούς προορισμούς του πλανήτη όπου όλο κάποιος σοσιαλισμός θα χτίζονταν, να πάρουμε παραδείγματα και να μορφωθούμε πολιτικά. Πολλοί πήγαιναν και μας έλεγαν σημεία και τέρατα όταν γύριζαν και κατάφερναν μάλιστα να γίνονται πιστευτοί.  Κανένας όμως δεν έμεινε εκεί, να ζήσει οικοδομώντας σοσιαλιστικούς παραδείσους. Λίγο νωρίτερα δε από εκείνα τα χρόνια, κάποιοι άλλοι έβλεπαν την Κίνα του Μάο σαν παράδεισο, ακόμα και την Αλβανία του Χότζα αλλά δεν ξεκολλούσαν από εδώ γιατί μάλλον κάτι ήξεραν…

Τι τα λέω αυτά; Κανένας τότε δεν έλεγα τότε για τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τη Φιλανδία, μια από τις χώρες που έχουν πλημμυρίσει τώρα από τα παιδιά μας γιατί με τους δρόμους που ακολουθήσαμε, τη Βενεζουέλα μας τη φτιάξαμε. Έτσι,  με καθυστέρηση δυο γενιές βρήκαμε τον σωστό δρόμο και δεν πειράζει που εμείς συνεχίζουμε το ίδιο δρομολόγιο «Παγκράτι – Πατήσια» ευτυχώς με καινούργια τρόλεϊ και λέμε σε καμιά μάζωξη (όσοι έχουμε αυτό το κουράγιο και δεν έχουμε κάνει πραγματικά και μεταφορικά μπλοκ στους άλλους) να έχουμε αναμνήσεις από την οικοδόμηση των σοσιαλιστικών παραδείσων…

ΥΓ. Μια και ξεκίνησα με το μπουφάν που έχει τη σημαία της Νορβηγίας, θα το πω. Είναι δώρο από μια καλή φίλη που έχει ζήσει πολλούς χειμώνες στη Σουηδία και με άκουγε πως ήθελα να πάω εκεί να δουλέψω στην υλοτομία, στα δάση του απώτατου βορά, έλεγα και το λέω ακόμη. Έτσι έκανα προπόνηση με αυτό τον περσινό βαρύ χειμώνα στο χωριό και είδα πως αντέχω, τόσο που μπορώ να ζητήσω δουλειά ακόμη και στα πετρέλαια της Βόρειας Θάλασσας που έχει ακόμη περισσότερο κρύο ή στο ψάρεμα μπακαλιάρου. Ήταν το καλύτερο δώρο, καλύτερο και από το εισιτήριο να φτάσω ως εκεί και το έχω πρόχειρο στην κρεμάστρα σαν έρθει εκείνη η ώρα με καθυστέρηση, σαράντα χρόνων…

ΑΘΗΝΑ, 28922018