ΤΙ ΜΟΝΜΑΡΤΗ, ΤΙ ΕΞΑΡΧΕΙΑ

Γράφιτι στην οδό Τζαβέλα: «Είμαστε εδώ και αν δεν μας βλέπετε σας το θυμίζουμε». 

Στα Εξάρχεια, μια παλιά γειτονιά της Αθήνας δίπλα στην πολύβουη Ομόνοια και κοντά σε μεγάλες πανεπιστημιακές σχολές, το Πολυτεχνείο και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα άνθισαν πολλά στέκια στα οποία οι διαφορετικές αντιλήψεις για την ζωή, την κοινωνία και την τέχνη εύρισκαν εύκολα ακροατήριο. Οι νέοι και οι φοιτητές που σύχναζαν εκεί είχαν χρόνο αλλά και διάθεση να ασχοληθούν με πράγματα που δεν προλάβαιναν οι άλλοι άνθρωποι που κυνηγούσαν το μεροκάματο.

Έτσι χτίστηκε στην αντίληψη πολλών από τους Αθηναίους, κυρίως των νέων που διακατέχονταν από ποικίλες ανησυχίες πως εκεί μπορούσε όποιος ήθελε να βρει βιβλία, περιοδικά, να ακούσουν μουσικές που σε άλλες γειτονιές ούτε καν κυκλοφορούσαν και φυσικά να περάσουν και κάποιες ώρες στα καφενεία και στις ταβέρνες που έβριθαν εκείνα τα χρόνια και στις οποίες σύχναζαν οι εργαζόμενοι στην περιοχή και ο φοιτητόκοσμος.

Την κίνηση επίσης στα Εξάρχεια συντηρούσαν και αύξαναν τα δεκάδες τυπογραφεία, τα ατελιέ γραφικών τεχνών και φυσικά οι εκδοτικοί οίκοι και τα βιβλιοπωλεία που γνώρισαν μεγάλες δόξες από την μεταπολίτευση και δώθε. Ακόμη, στα Εξάρχεια, τη Νεάπολη και το διπλανό Κολωνάκι έμειναν και κυκλοφορούσαν πολλοί άνθρωποι που ξεχώρισαν στις πνευματικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες και η παρουσία και η συναναστροφή μαζί τους σε διάφορους χώρους ενθουσίαζε πολλούς φιλόδοξους νέους με καλλιτεχνικές τάσεις.   

Αυτή η εντύπωση ήταν που έδωσε στο παρελθόν και τον χαρακτηρισμό «Μονμάρτη της Αθήνας» στα Εξάρχεια. Υπήρξε μια περίοδος, στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 κατά την οποία δεν έμεινε κανένα στέρεο παλιό σπίτι που να μην μετατραπεί σε μπαρ ή σε μουσική σκηνή κι σε αυτά ξενύχτησε και διασκέδασε όλη η Αθήνα μέχρι που άλλαξαν οι συνήθειες και άρχισε να αναπτύσσεται του Ψυρρή, ο Κεραμεικός, το Γκάζι και άλλες γειτονιές.

Δεν ήταν όμως μόνο αυτή η αιτία που άρχισαν αν χάνουν την αίγλη τους ως χώρος καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων τα Εξάρχεια αλλά και η επικράτηση διάφορων στοιχείων –«αναρχικούς» τους βάφτισαν τα ΜΜΕ και με αυτούς του συνέδεσε όλη η Ελλάδα και ο κόσμος παραπέρα. Πίσω όμως από το πολιτικό πρόσημο που επιπόλαια αποδέχθηκαν όλοι για τους «αναρχικούς», αυτό ήταν η επιφάνεια κάτω από την οποία κρύβονταν η παραβατικότητα και η οποία εκφράστηκε και εξελίχθηκε με πολλούς τρόπους ενώ κάποιοι πολιτικοί κύκλοι είχαν αναλάβει να τους δίνουν άλλοθι για πολλές από τις πράξεις τους.  

Η απογοήτευση από τους κατοίκους και τον κόσμο που κινείται και εργάζεται στα Εξάρχεια αυξήθηκε πολύ τα τελευταία χρόνια και για τους περισσότερους έγινε απελπισία καθώς τίποτα εκεί δεν λειτουργεί πλέον κανονικά, περισσεύει ο φόβος, η παρανομία και η βρωμιά σε κάθε σημείο τους. Ως «Μονμάρτη των Αθηνών» βλέπουν τα Εξάρχεια μόνο όσοι δεν θέλουν να αντιληφθούν ότι αυτά αποτελούν μια μαύρη τρύπα στην καρδιά της πόλης και όσους βολεύει να λένε τέτοιες ανοησίες από αφέλεια ή από άγνοια της πραγματικότητας. Η υπουργός Κατερίνα Παπακώστα που έγραψε προχθές αυτό, είναι χαρακτηριστική περίπτωση που συνδυάζει εκτός από τα προηγούμενα και την σκοπιμότητα αλλά ως φαίνεται δεν ξέρει απ’ αυτά τα παιχνίδια των συντρόφων που της έδωσαν την καρέκλα... 

 

ΑΘΗΝΑ, 16042019. Εφημερίδα "Φιλελεύθερος", σελ. 37