Είναι άπειρες οι χιονονιφάδες όταν πέφτουν από τον ουρανό· κάθε μια σε διαφορετική αστεροειδή μορφή με έξι ακτίνες και δημιουργούνται στα ψηλότερα μέρη της ατμόσφαιρας ανάλογα με τις συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας που επικρατούν εκεί εκείνη την στιγμή. Κατά συνέπεια, κάθε μια θα έχει και διαφορετικό βάρος, πράγμα που τις ξεχωρίζει κατά την πτώση τους από τον ουρανό και τον τρόπο που στοιβάζονται στο έδαφος.
Είναι ενδιαφέροντα στοιχεία αυτά και όσοι ασχολούνται με την παρατήρησή τους, δηλώνουν ενθουσιασμένοι ενώ είναι και ωραίο θέμα έρευνας για τους επιστήμονες φυσικούς και φωτογράφισης από παθιασμένους φωτογράφους. Οι πρώτοι μέσα από την παρατήρησή τους βγάζουν πολλά συμπεράσματα ενώ οι δεύτεροι, ενισχύουν με τις φωτογραφίες τους την εντύπωση ότι πρόκειται για τα πιο ποικίλα και τα τελειότερα σχήματα που δημιουργεί η φύση. Αυτό φαίνεται το γνωρίζουν και οι ίδιες οι χιονονιφάδες και από φιλαρέσκεια ή μάλλον από λύπη που δεν μπορούν να ζήσουν παρά ελάχιστα δευτερόλεπτα, λιώνουν. Οι άνθρωποι όμως έχουν προλάβει να αντιγράψουν τα σχήματά τους με χιονονιφάδες, από κάθε υλικό και σε κάθε μέγεθος στολίζουν το χειμώνα τους.
Όμως δεν λιώνουν αμέσως όλες οι χιονονιφάδες. Καθώς πέφτουν πυκνές στοιβάζονται στο έδαφος και δημιουργούν στρώματα χιονιού που ανάλογα την θερμοκρασία αυτά υψώνονται πολλές φορές πολλές δεκάδες εκατοστά στα χαμηλά μέρη ενώ στα βουνά μπορεί να ξεπεράσουν και το ένα μέτρο, μπορεί και τα δύο στις κορυφές. Αυτές οι μέρες της «κακοκαιρίας» που επιπόλαια λένε στα δελτία ειδήσεων είναι που όλη η πλάση σκεπάζεται με ένα λευκό σεντόνι, κατάλευκο στην ύπαιθρο ενώ στις πόλεις τις περισσότερες φορές μοιάζει λεκιασμένο από τους ρύπους ανθρώπων και τεχνολογίας. Ανάλογα δε με το ύψος του χιονιού που πέφτει κάθε φορά και τον παγετό που ακολουθεί δημιουργούνται πλείστα όσα προβλήματα στον σύγχρονο τρόπο ζωής που απαιτεί μαζικές μετακινήσεις, θέρμανση και άλλα ενώ στην ύπαιθρο, εκτός κάποιων εξαιρέσων μοιάζει σαν κάτι το αναμενόμενο και συνηθισμένο φαινόμενο του χειμώνα.
Τα παλιότερα χρόνια δε, το μόνο που απασχολούσε τους πληθυσμούς της υπαίθρου και πολύ περισσότερο τα ορεινά χωριά ήταν η επάρκεια σε προμήθειες για να βγει ο χειμώνας. Εκείνος ο κόσμος δεν έβλεπε το χιόνι σαν μέσο διασκέδασης και αναψυχής, το έβλεπε σαν μια αναγκαία πράξη στον κύκλο του χρόνου, απαραίτητη για την αναζωογόνηση της φύσης και γι’ αυτό το μόνο βάρος που ένιωθε για το χιόνι ήταν εκείνο πάνω από το σπίτι του ή το καλύβι του με τα ζωντανά κι εκεί είχε το νου του και το φτυάρι έτοιμο να ξεχιονίσει.
Ναι, μπορεί να μοιάζει ελαφρό το χιόνι, αλλά στην πραγματικότητα είναι βαρύ όσο το νερό, ειδικά όταν είναι νοτισμένο (επηρεασμένο από νότιους ανέμους) ενώ εκείνο που δημιουργείται από τους βοριάδες, πολλές φορές είναι σαν παγωμένη πούδρα. Κι αυτό όμως όταν πέσει στο έδαφος και υγρανθεί, γίνεται ασήκωτο. Γενικά σε όλες τις περιπτώσεις το χιόνι όταν ξεπεράσει τους 20 – 30 πόντους αρχίζει και γίνεται πολύ βαρύ και μπορεί όντως να ρίξει μια στέγη με αδύναμα δοκάρια. Παλιότερα οι νοικοκυραίοι που ήξεραν τις αδυναμίες που είχαν τα σπίτια τους, φρόντιζαν ανέβαιναν στις στέγες και έριχναν το χιόνι γιατί υπήρχε κίνδυνος να τους θάψει μέσα σε αυτά. Τα τελευταία χρόνια, μετά την εμφάνιση των τσίγκων και των σύγχρονων κεραμιδιών καθώς και των συστημάτων στήριξής τους ο κίνδυνος αυτός έφυγε μαζί με την γενιά που ήξερε τι θα πει αληθινός χειμώνας.
Το βάρος όμως του χιονιού δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους και τις κατασκευές τους. Αφορά όλη την πλάση και κυρίως τα δέντρα που το δέχονται αδιαμαρτύρητα στα κλαδιά τους ή το φύλλωμά τους. Τα περισσότερα γνωρίζουν αυτόν τον κίνδυνο και φροντίζουν να απαλλαγούν από τα φύλλα τους να μην σπάσουν τα κλαδιά από το βάρος. Στην περίπτωση αυτή βλέπουμε μετά από μια βαριά χιονόπτωση σπασμένα και αυτό οφείλεται στο «κούρεμα» που κάνει το χιόνι στα πιο αδύναμα και άρρωστα κλαδιά.
Στα αειθαλή δέντρα, όπως τα έλατα που ούτως ή άλλως βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά και πρέπει το δέντρο να βρει τρόπο να σηκώσει τεράστιο βάρος και το κατορθώνει χάρη στη συνεργασία που αναπτύσσεται μεταξύ των κλαδιών του και βεβαίως χάρη στο κωνικό του σχήμα. Τα πάνω – πάνω κλαδιά είναι μικρά, γέρνουν και φορτώνουν το χιόνι στις άκρες των αμέσως αποκάτω που είναι δυνατότερα. Το ίδιο κάνουν και αυτά, το αφήνουν να κυλήσει σε αυτά που είναι από κάτω τους κι έτσι σε μια κλίμακα όσο το ύψος του ελάτου δημιουργείται μια σκάλα που ξεφορτώνει το χιόνι στο έδαφος. Εκεί μπορεί να σωρευτεί χιόνι πολλών μέτρων αλλά είναι ακίνδυνο για το έλατο όπως και στα διπλανά του που με τον ίδιο τρόπο αδειάζουν το χιόνι από πάνω τους κι έτσι σώζουν τα κλαδιά τους. Επιπλέον, ο τεράστιος όγκος χιονιού που αρχίζει να λιώνει σιγά – σιγά και αν δεν επικρατήσουν υψηλές για τον χειμώνα θερμοκρασίες ή δυνατές βροχές, λειτουργεί ως μια τεράστια δεξαμενή νερού που εμπλουτίζει το έδαφος κάτω από το ελατόδασος και το πόσο πολύτιμο είναι φαίνεται την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Τα έλατα όταν αποφάσισαν να ανέβουν να ζήσουν στα βουνά, πήραν την ευθύνη πάνω τους και έμαθαν να ζουν, να αναμετριούνται με τα χιόνια και να τα βρίσκει η άνοιξη ακέραια. Τα άλλα αειθαλή που δεν είχαν αυτή την διάθεση να μετρηθούν με το χιόνι έκατσαν στα χαμηλότερα μέρη και γι’ αυτό τα βλέπουμε όταν πλακώνει πολύ χιόνι να γίνονται κουβάρια, περισσότερο τα πεύκα και λιγότερο τα κυπαρίσσια…
Υ.Γ. Την ωραία φωτογραφία που συνδυάζει στην ίδια κλίμακα την δύναμη της φύσης με ένα σπουδαίο έργο του ανθρώπου μας παραχώρησε ο Αντώνης Τσακανίκας. Το χιονισμένο ελατόδασος στο Ανθηρό Καρδίτσας πάνω από την επίσης χιονισμένη παλιά γέφυρα, επονομαζόμενη του Ανθηρού και την οποία μπορεί να επισκεφτεί και να γνωρίσει όποιος θέλει καθώς το καλοκαίρι που πέρασε οι φίλοι Καρδιτσιώτες φρόντισαν το μονοπάτι
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 18012022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου