ΜΙΑ ΣΟΔΕΙΑ ΧΑΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΑ ΤΡΩΚΤΙΚΑ

 

Κάθε χρόνο οι αγρότες κι αυτοί που συνεχίζουν να ζουν στην ύπαιθρο σαν αρχίζει η νέα περίοδος των καλλιεργειών και της καρποφορίας  εύχονται να πάνε όλα καλά και να έχουν μια καλή σοδειά ή τουλάχιστον να μην πάνε χαμένοι οι κόποι τους και να ισοφαρίσουν έστω τα έξοδα που απαιτήθηκαν να φροντιστεί το χωράφι, τα ζώα και τα δέντρα τους.

Έτσι μετά τις πρώτες λαχτάρες που προκαλεί ο καιρός για την ανθοφορία των δέντρων που μπορεί να είναι και καταστροφικός, αρχίζει ο αγώνας του ποτίσματος, της προστασίας από αρρώστιες, τα αδέσποτα ζωντανά και τα αγρίμια. Σε όλη αυτή την πορεία, σπάνια ο αρχικός στόχος παραμένει ακέραιος γιατί όλο και κάτι συμβαίνει και στενοχωρεί τον νοικοκύρη που άλλα περίμενε και άλλα βλέπει να έρχονται και τις προσδοκίες για ένα καλό εισόδημα να μειώνονται. Δεν το βάζει όμως κάτω, περιμένει μέχρι την τελευταία στιγμή.

Έτσι κάναμε κι εμείς στο χωριό με τα καρύδια και τα κάστανα, τα οποία παρόλο που είναι δώρα της φύσης στον τόπο μας, θέλουν κι αυτών τα δέντρα δουλειά και φροντίδα. Καθάρισμα των χωραφιών, κλάδεμα, πότισμα και συντροφιά γιατί από τότε που άδειασε το χωριό, έπαψαν κι αυτά να βλέπουν όχι άνθρωπο αλλά και ζωντανό να περνάει δίπλα τους. Τούτο έχει σαν αποτέλεσμα την επέκταση του δάσους στα χωράφια και το στρίμωγμά τους από άκαρπα δέντρα τα οποία αναπτύσσονται με εκπληκτική ταχύτητα και αν αφεθούν ελεύθερα μπορεί να κάνουν και τα χωράφια ζούγκλα.

Στην άμυνα αυτή των χωραφιών στο δάσος που θέλει να τα καταπιεί, αφιερώνω πολλές   ημέρες κάθε χρόνο αλλά ομολογώ πως κουράστηκα καθώς παλεύω μόνος μου και χωρίς συμμάχους, τα οικόσιτα ζώα δηλαδή. Νοσταλγώ  πολύ τα παλιότερα χρόνια που στο σπίτι υπήρχαν καμιά δεκαπενταριά κατσίκες που αναλάμβαναν αυτό το ρόλο και δεν άφηναν ούτε τα αγριόδεντρα θα θρασέψουν, ούτε τα βάτα να σκεπάσουν το χωράφι. Ακόμη και οι αγελάδες, και τα πρόβατα βοηθούσαν σε αυτό περιορίζοντας την άγρια χλωρίδα. Τώρα αυτά δεν υπάρχουν και είμαι αναγκασμένος να κόβω συνέχεια θάμνους και χορτάρια προκειμένου να διατηρηθεί το χωράφι σε μια καλή κατάσταση και υποστηρίξω τις καρυδιές και τις καστανιές που αν τις βοηθήσει ο καιρός μπορεί να αποφέρουν μια καλή σοδειά.

Γύρω από το χωράφι όμως ξεκινάει το δάσος το οποίο πλέον φοβίζει για την διάθεσή του να κυριαρχήσει. Εκεί δεν μπορώ να επέμβω, όχι γιατί φοβάμαι τους δασικούς αλλά γιατί είμαι μόνος και χωρίς κανένα σύμμαχο αφού οι χωριανοί που είχαν εκεί χωράφια τα παράτησαν ενώ η απουσία των κατσικών είχε σαν αποτέλεσμα και το κλείσιμο των μονοπατιών, την εξαφάνιση των πηγών και το κλείσιμο των ρεμάτων από τη βλάστηση.

Σε αυτό το άγριο πράγμα που έχει εξελιχθεί το δάσος γύρω από το χωριό ζουν πλέον μόνο αγρίμια: αγριογούρουνα, αλεπούδες, κουνάβια, ακόμη και λύκοι καθώς και πολλά τρωκτικά, σκίουροι και κυρίως μυωξοί (κλαροπόντικα τα λέμε στο χωριό) τα οποία περιμένουν πότε θα αρχίσουν να ωριμάζουν τα καρύδια και τα κάστανα και εγκαθίστανται σχεδόν πάνω στα δέντρα και τα ρημάζουν αρπάζοντάς τα την νύχτα από τα κλαδιά.

Είναι μια επιδρομή που κάθε χρόνο γίνεται και χειρότερη γιατί μόνο στις καρυδιές και τις καστανιές βρίσκουν αφού τα άγρια καρποφόρα στο δάσος έχουν ξεραθεί ή περιοριστεί. Η ασθένεια στις καστανιές (ήμερες και άγριες που ήταν γεμάτη η Δυτική Φθιώτιδα) είχε σαν αποτέλεσμα να μην βρίσκουν τροφή τα τρωκτικά και τα αγριογούρουνα και να την αναζητήσουν στα χωράφια με τα ημερωμένα δέντρα. Εχθρό τα τρωκτικά δεν έχουν κανένα. Την ημέρα κρύβονται στους κισσούς και τις κουφάλες κι έτσι τα γεράκια δεν τα βλέπουν.  Οι κουκουβάγιες είναι ελάχιστες αλλά και περισσότερες να ήταν δεν θα προλάβαιναν γιατί οι κλαροπόντικα είναι αμέτρητα. Σε κάθε δέντρο ακούω τα βράδια να «δουλεύουν» δυο και τρία και το πρωί βλέπω το έδαφος κάτω από το δέντρο στρωμένο με τρύπια καρύδια.

Χθες που φύσηξε λίγος αέρας και έριξε λίγα καρύδια από τα διψασμένα φέτος δέντρα πήγα να τα μαζέψω αλλά η απογοήτευση που ένιωσα ήταν μεγάλη. Στα δέκα καρύδια τα δύο μόνο ήταν αφάγωτα από τα κλαροπόντικα και το ίδιο είδα να αρχίσει να γίνεται και στα κάστανα. Με πόνεσε κι έτσι έκανα των αναδρομή σε περασμένα χρόνια που μπορεί η πολύτιμη παραγωγή των καρυδιών και των κάστανων για το σπίτι να εξαρτιόνταν από τον καιρό αλλά δεν αντιμετωπίζαμε την ολοκληρωτική καταστροφή της από τα τρωκτικά. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο εκείνα τα χρόνια θα ήταν μεγάλη ζημιά και οι συνέπειές της θα βάραιναν πολύ κάθε νοικοκυριό του χωριού που στηρίζονταν σε αυτούς τους καρπούς και δεν είχε εναλλακτική λύση.

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 30092022