ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΜΗΛΙΟΥ ΔΕΔΟΥΣΗ

Το Πάσχα στο χωριό είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία στο σύντομο προσκλητήριο των χωριανών που γίνεται μισή ώρα πριν την ανάσταση γιατί αμέσως όλοι εξαφανίζονται και ρίχνονται στη μαγειρίτσα, να θυμηθούμε λίγους από τους απόντες.

Βεβαίως και μας νοιάζει περισσότερο για τους απόντες παρά για τους νεοφερμένους και τους καινούργιους γιατί μας λείπει ο έμπειρος λόγος που διέθεταν, η πείρα που μοίραζαν στους διπλανούς τους και η μνήμη που άρδευε γόνιμα την τοπική ιστορία και τα σχόλια τους πάνω στην εξέλιξη του τόπου.

Είναι πολλοί αυτοί που απουσιάζουν και κάθε χρόνο αθροίζονται πολύ περισσότεροι στη γειτονιά του ουρανού πάνω από το χωριό μας και ορισμένα σημάδια που άφησαν στο πέρασμά τους στον τόπο, κάποιες στιγμές τους φέρνουν ολοζώντανους μπροστά μας και έτοιμους να αρχίσουν το διάλογο που αφήσαμε ξαφνικά μια μέρα στη μέση. Έτσι κάθε φορά που στρίβω να πάω στην εκκλησία που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού στη μεγάλη πλατεία με τον τεράστιο πλάτανο, βλέπω στην άκρη της αυλής ενός σπιτιού τα έργα του Μήλιου (Αιμίλιου) Δεδούση και με πιάνει μια συγκίνηση.

Αυτός ο άνθρωπος που μας αποχαιρέτησε πριν από λίγα χρόνια, αγαπούσε το χωριό υποδειγματικά και έζησε όλες τις μικρές και μεγάλες στιγμές του και ιδιαίτερα τον πόνο του κατά την τραγική περίοδο της κατοχής με τον εμπρησμό των Γερμανών και κατόπιν κατά τα ματωμένα χρόνια του Εμφυλίου και ήταν για όλους μια ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών για τα περασμένα καθώς θυμόνταν τις αφηγήσεις των παλιότερων που πρόλαβε να γνωρίσει πολύ νωρίτερα απ’ όλους μας και τις είχε αποτυπώσει καλά.

Απ’ αυτό το ηρωϊκό παρελθόν του χωριού μας και της Ρούμελης ολόκληρης, ο Μήλιος εμπνέονταν και έπαιρνε δύναμη να περάσει τις δυσκολίες της ζωής που δεν ήταν γι’ αυτόν λίγες. Στις ατέλειωτες ώρες της σχόλης του, έπιανε ξύλα από έλατα και τα έφτιαχνε ωραίες λυκόμορφες βρύσες και είχε στολίσει με αυτές όλες τις πηγές του χωριού μας ακόμα και των γειτονικών.

Στα τελευταία του χρόνια, ο Μήλιος στράφηκε στο σκάλισμα της πέτρας και κατάφερε στη σκληρή ύλη της να αναστήσει μορφές ηρώων, καπεταναίων και ανταρτών, μορφές που στολίζουν την αυλή του σπιτιού των Δεδουσαίων και εμπνέουν τους χωριανούς – όσους δηλαδή καταλαβαίνουν γιατί των περισσότερων ο ομφάλιος λώρος με το γενέθλιο τρόπο έχει στεγνώσει…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 27042011