ΤΟ ΑΛΕΥΡΙ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΔΩΝ

Αυτή την εποχή παλαιότερα, οι αγρότες έδιναν ίσως την μεγαλύτερη μάχη με τον χρόνο και τον καιρό, προσπαθώντας με άλογα ή βόδια να σπείρουν τα χειμερινά σιτηρά. Η αγωνία τους κυρίως ήταν να προκάνουν να σπείρουν σιτάρι, εξασφαλίζοντας το αλεύρι της χρονιάς αλλά αρκετές ήταν και οι φορές που δεν τους έφτανε αναγκάζοντάς τους να δανειστούν από συγγενείς, φίλους και από κερδοσκόπους...

Το αλεύρι ήταν και είναι βασικό μέρος της διατροφής τους καθώς και πολλά είναι τα παρασκεύασματά όπως θα δούμε παρακάτω:

ΨΩΜΙ: Από αλεύρι σταρένιο ή καλαμποκάλευρο πού έψηναν στην γάστρα με άχυρα (υπολείμματα του αλωνισμού).Το ψωμί από καλαμποκάλευρο είναι η μπομπότα. Σε περιόδους που δεν υπήρχαν τα παραπάνω έκαναν ψωμί από ασπρίτσα.

ΠΙΤΕΣ: Λατρεμένο φαγητό συνόδευε γάμους ,κηδείες και όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις. Όταν υπήρχε μουσαφίρης στο σπίτι η νοικοκυρά έβαζε όλη την τέχνη της για να προσφέρει στον επισκέπτη της την καλύτερη πίτα, εκτός των άλλων φαγητών.
Λαχανόπιτα, γαλατόπιτα, κολοκυθόπιτα, τραχανοπιτα, τυρόπιτα, σταφιδόπιτα με στρώσεις (συνήθως) ψημένων φύλλων και ανάμεσα σταφίδες με ρύζι, κοθρόπιτα 

(στριφτή πίτα) με τυρί ή μυζήθρα ή χόρτα ήταν οι πιο συνηθισμένες καραγκούνικες πίτες.
Όλες αυτές οι πίτες γίνονται με φύλλα από αλεύρι σιταριού.

Άλλο είδος πίτας είναι με καλαμποκάλευρο. Έκαναν ένα χυλό τον οποίο απλωναν στο ταψί (βάση) και πάνω έβαζαν την «κρέμα γάλακτος» γιά την γαλατόπιτα, χόρτα για την «πισπινίτσα» τον γνωστό πλαστό ή τραχανά. Ελάχιστες φορές (λόγω υλικών) το χρόνο έκαναν την αετόπιτα μια κρεατόπιτα με το μπροστινό μέρος του στήθους του χοιρινού, το σημείο που ενώνει τα πλευρά και μοιάζει σαν ένα Λ. Κάθε φορά που γεννούσε η αγελάδα, έκαναν την πίτα με "κουλιάστρα"(το πρωτόγαλα της αγελάδας).

Στη κατηγορία με τις πίτες θα κατατάξουμε την μπατζίνα, ένα μείγμα κολοκυθιού με αλεύρι σταρένιο και το στριφτό (επειδή στρίβουν το ζυμάρι με γεύση περίπου σαν τυρόψωμο) έβαζαν πάνω του «τσιγαρίδες» ή λουκάνικο για πιο δυνατή γεύση. 

Μπατζίνα έκαναν επίσης και με αλεύρι καλαμποκιού.

ΑΛΛΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΜΕ ΑΛΕΥΡΙ

Καβρουμάς: Φαγητό κατσαρόλας με καβουρδισμένο αλεύρι σταριού, με παπί ή κόκορα μεγάλο και κινήγια ο οποίος δεν έχει σχέση με τον καβουρμά της Μακεδονίας.
Τραχανάς ξινός, κουλούρια, παξιμάδια που προσφέρονταν σε κηδείες και μνημόσυνα, «πτάρια»(πρόσφορα για την Εκκλησία) και Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά είχαμε τις «αυγόκλουρες» στρόγγυλα κομμάτια ζύμης και στην μέση αυγό.(σαν το τσουρέκι σε μικρό όμως μέγεθος).Αυτές προσφέρονταν στα μικρά παιδιά.

Για την πρωτοχρονιά ήταν η «Βασιλόκλουρα» (Βασιλόπιτα) και για τον γάμο η κουλούρα του γάμου την οποία μοίραζαν στους καλεσμένους (και δεν την πετούσαν σαν καραμέλες όπως γίνεται σήμερα) με τον δέοντα σεβασμό που τους διέκρινε για το ψωμί.
Εύκολο γρήγορο και φτηνό φαγητό οι «λαγκίτες» ή «λαλαγκίτες» οι σημερινές τηγανίτες.
Κατσιαμάκι: Χυλός από βρασμένο καλαμποκάλευρο.
Αλεύρι ρεβιθιού και κριθαριού καβουρδισμένα, τα έκαναν μείγμα και το έπιναν όπως τον σημερινό καφέ. Σπασμένο τον σπόρο του σταριού τον έκαναν μπλουγούρι.

Ελπίζω να σας έδωσα ένα μικρό στίγμα για την διατροφή παλαιά και σήμερα.
Εάν κάποιος μπορεί να εμπλουτίσει αυτή την αναφορά ή την διορθώσει μπορεί να κάνει την παρέμβασή του, γιατί ο κύριος σκοπός είναι να διαδίδεται η λαϊκή μας παράδοση με όσο γίνεται σωστότερο τρόπο.
Μπορείτε επίσης να βοηθήσετε στη συγκέντρωση Καραγκούνικων συνταγών (για δημοσίευση αργότερα) στέλνοντας μήνυμα ή αναρτώντας στα σχόλια, αυτά που γνωρίζετε

Ευχαριστώ 

Γιάννης - Όμηρος Ντάφος

Ματαράγκα 

Ο Γιάννης – Όμηρος Ντάφος δημιούργησε ένα νέο μοναδικό μίγμα αλεύρων για ψωμί, από καλαμποκάλευρο, ρυζάλευρο και ρεβυθάλευρο το οποίο κυκλοφορεί σε πρακτική συσκευασία του ενός κιλού στο οποίο αν προσθέσετε νερό, μαγιά και μαργαρίνη θα έχετε ένα εξαιρετικό ψωμί φτιαγμένο από τα χέρια σας και το οποίο θα είναι ακόμη καλύτερο αν το συνδυάσετε με την μαρμελάδα καρότο – κολοκύθα που παράγει ο ίδιος. (Οικοτεχνία «Παραδοσιακόν», 6979185965 και ntafosg@gmail.com).