ΟΙ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΟ ΤΙΝΑΓΜΑ ΚΑΡΥΔΙΑΣ

Πέρασα από της αρχές του Αυγούστου μέχρι τούτες τις ημέρες φέτος στο χωριό, ασχολούμενος αποκλειστικά με τα πατρογονικά χωράφια με στόχο να τα καθαρίσω από ότι τα επιβαρύνει: χόρτα, βάτα, φτέρες, αγριόδεντρα, άρρωστα και στέρφα δέντρα και αφού τελειώσει το μάζεμα των καρυδιών και των κάστανων να περάσει ένα μηχάνημα να συμμορφώσει το έδαφος και να ανοίξει τρύπες προκειμένου να φυτευτούν καινούργια.

Ήταν παρατημένα χρόνια αυτά τα χωράφια· λιγόστευαν οι δυνάμεις των γονιών και κάθε χρόνο όλο και περισσότερο το δάσος, κέρδιζε με επιθετικό μάλιστα τρόπο το χαμένο έδαφός του. Απ’ αυτό που ποιος ξέρει πότε και ποιοι πρόγονοι το είχαν αποβάλλει. Οι πιο παλιές καρυδιές του χωραφιού που καλείται και Καρυές υπολογίζω με βάση τις αφηγήσεις που έχω ακούσει από γέροντες του χωριού πριν από αρκετά χρόνια, ήταν πάνω από 200 με 300 χρόνια. Κάποιες τις έχει φυτέψει ο Γιάννης Μουσχούτης, ένας αφοσιωμένος στη γη πρόγονος περί το 1870 και απ’ αυτές είναι κάποιες ακόμη ζωντανές και μάλιστα καρπίζουν.

Οι ήμερες καστανιές του ίδιου κτήματος ήταν κι αυτές της ίδιας ηλικίας αλλά δεν υπάρχουν σήμερα καθώς μια αρρώστια έχει ξεκάνει τις περισσότερες και όσες έχουν απομείνει απειλούνται σφόδρα από το κακό που δεν λέει να αφήσει ήσυχο τον Τόπο. Φέτος έκοψα τις ξερές, καθάρισα ορισμένες από τα άρρωστα κλαδιά και μάζεψα το υλικό σε σωρούς προκειμένου να το κάψω όταν δεν υπάρχει κίνδυνος για πυρκαγιά για να μειωθεί (το λένε και οι γεωπόνοι) ο κίνδυνος να προσβληθούν και όσες ακόμη είναι σε καλή κατάσταση.

Έτσι, εξαιτίας της ξηρασία που έχει ταλαιπωρήσει πολύ τη Δυτική Φθιώτιδα και ιδιαίτερα τις καστανιές φέτος δεν προβλέπεται καμιά σπουδαία σοδειά σε κάστανα. Ότι κατάφεραν να κρατήσουν οι καστανιές που είχαν λίγο νερό στα πόδια τους θα είναι λίγο και συρρικνωμένο. Με τα καρύδια δεν συμβαίνει το ίδιο, είναι πιο ανθεκτικά στην ξηρασία αλλά καθώς δεν έχει βρέξει καθόλου να μαλακώσει το περίβλημά τους έχουν κολλήσει στα κλαδιά και δεν λένε να πέσουν με τίποτα και χρειάζεται να ανέβει κάποιος να τις τινάξει.

Το τίναγμα των καρυδιών το οποίο γίνεται όπως και στις ελιές δεν είναι εύκολη υπόθεση γιατί οι καρυδιές είναι μεγάλα δέντρα – κάποια περνάνε τα 20 μέτρα ύψος και τα κλαδιά τους είναι αραιά και απαιτεί μεγάλη προσοχή και ευλυγισία από τον τιναχτή να τα περπατήσει. Το τίναγμα γίνεται με ένα μακρύ ξύλο, τον λεγόμενο λούρο και ο καλύτερος είναι από μέλεγο γιατί είναι ελαφρύς και ευλύγιστος αλλά για να βρει κάποιος έναν τέτοιο που να ξεπερνά τα 7 και τα 8 μέτρα πρέπει να ψάξει όλα τα ρέματα της περιοχής και γι’ αυτό χρησιμοποιούμε από έλατο και είναι πιο βαρύς και σπάζει και πιο εύκολα.

Δεν ήταν ικανοί όλοι οι άνθρωποι να τινάξουν καρυδιές. Λίγοι από τους χωριανούς τα κατάφερναν και το μεροκάματό τους ήταν πάντα υψηλό. Τις δικές μας τις τίναζε η μάνα μου η οποία όταν ήταν νέα διέθετε ευλυγισία σκίουρου και σκάλωνε ως το τελευταίο κλαρί τους ενώ ορισμένες, τις πιο κοντές τις αναλάμβανα εγώ όταν ήμουν στο χωριό.

Φέτος όμως που έχουν, παρά την ξηρασία αρκετά καρύδια, το τίναγμα το έχω αναλάβει εγώ και παρά την ηλικία και την μειωμένη ευλυγισία χθες έκανα την πρώτη δοκιμή σε μια καρυδιά ύψους 10 μέτρων και τα πήγα καλά. Δεν συνέχισα με τις άλλες όμως γιατί λόγω της ξηρασίας τα καρύδια έχουν κολλήσει στα κλαδιά και με το τίναγμα ταλαιπωρούσα και πλήγωνα το δέντρο. Τα άφησα μήπως και ευλογήσει και βρέξει και ανοίξουν λίγο. Αν δε γίνει αυτό ως την Κυριακή θα αναγκαστώ να ανέβω σε όλες τις καρυδιές και να τινάξω όσα μπορώ γιατί οι σκίουροι και τα ποντίκια δεν πρόκειται να αφήσουν κανένα αφάγωτο.

(Φωτογραφίες: Jim Pappas).

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 28092017

Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΥΝ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ

Στο άνοιγμα της κουφάλας του πλατάνου - σε κανονική κλίμακα! 

Δεν είναι η πρώτη φορά που αναφέρομαι στον μεγάλο πλάτανο του Μουσχούτη· φαντάζομαι ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες πολλές στο μέλλον καθώς το απόκοσμο αυτό δέντρο διαρκώς με προκαλεί και με εμπνέει με το ύφος του. Με μαγεύει, είναι η σωστή λέξη καθώς  η τωρινή κατάστασή του με βάζει να αναζητώ στις ρίζες του και στοιχεία που συνδέονται με την ιστορία του τόπου, τις πράξεις και τα έργα των προγόνων που έχει δει με τα μάτια του για δυο – τρεις αιώνες τουλάχιστον που είναι όρθιος στο ίδιο μέρος.  

Τον πλάτανο αυτό λοιπόν που βρίσκεται στο χωράφι που καλείται Στ’ Βαλτάσαρ στην περιοχή Κμάσια (Κουμάσια) της Μεγάλης Κάψης, λίγο πιο πάνω από το Χάνι Πλατανιά και είναι φυτρωμένος  δίπλα σε μια μικρή πηγή με ιαματικό ως από τη γεύση του διαπιστώνουμε νερό, εγώ τον θυμάμαι όπως ακριβώς είναι σήμερα. Ακριβώς έτσι τον θυμούνται  και οι παλαιότεροι από μένα και από ορισμένες αφηγήσεις τους έχω σημειώσει πως στο όχι και πολύ μακρινό παρελθόν – τότε που ακόμη που οι συγχωριανοί μου ασχολούνταν με τα χωράφια τους- έπαιζε σημαντικό ρόλο στη ζωή τους και κάλυπτε κάποιες ανάγκες τους.

Από την πηγή του πήγαιναν και έπαιρναν νερό γιατί σε μεγάλη ακτίνα γύρω του δεν υπάρχει πουθενά και στην κουφάλα του  εύρισκαν καταφύγιο όταν τους έπιανε βροχή ή η νύχτα. Επιβεβαίωση αυτής της πληροφορίας αποτελεί και η καρβουνιασμένη, από τις φωτιές που άναβαν, επιφάνεια του εσωτερικού του η οποία ξεπερνάει σε διάμετρο στη βάση τα τρία μέτρα, γεγονός που καθιστά βέβαιη την πληροφορία ότι εκεί μέσα έβαζε ένας μυθικός πρόγονος, ο Γιάννης Μουσχούτης το ζευγάρι των αγελάδων με το οποίο όργωνε τα βράδια και έκλεινε με μια κατασκευή το άνοιγμά του να μη φύγουν και κάνουν ζημιές.

Σημειώνουμε επίσης πως για το πολύτιμο νερό της πηγής που βγαίνει από τη ρίζα του πλατάνου οι παλιοί είχαν φτιάξει μια χωματόγουρνα για να το συγκεντρώνουν και με αυτό να ποτίζουν το χωράφι που βάναυσα έκοψε ο δημόσιος δρόμος στη μέση και το οποίο έβγαζε καλή σοδειά από καλαμπόκια, φακές και ρεβίθια. Στο σημείο που ήταν αυτή η χωματόγουρνα ο πατέρας μου μαζί με άλλους συγχωριανούς έφτιαξαν το 1962 μια τσιμεντένια η οποία σώζεται ως σήμερα. Σε αυτή πηγαίνουν να ποτιστούν τις νύχτες όλα τα αγρίμια της περιοχής και είναι και το πρώτο έργο που θυμάμαι καθώς ήμουν θεατής στην κατασκευή του.

Μπροστά στην τσιμεντένια στέρνα κάτω από τον πλάτανο του Μουσχούτη.

Με λίγα λόγια, κάποια στιγμή όταν ο πλάτανος αυτός είχε φτάσει σε ένα υπολογίσιμο πλάτος, κάποιοι, άγνωστο ποιοι ήταν αυτοί που νέμονταν την περιοχή και σίγουρα πριν από δυο και τρεις αιώνες καθώς συμπεραίνουμε από τις αφηγήσεις, διεύρυναν με εργαλεία και με τη βοήθεια της φωτιάς την κουφάλα του – πράγμα σύνηθες για τη δημιουργία τέτοιων καταφυγίων στο εσωτερικό μεγάλων δέντρων. Κυρίως το έκαναν αυτό σε πλατάνια γιατί αυτά τα δέντρα έχουν την ικανότητα να μην καίγονται από τη φωτιά και να επουλώνουν με το άπλωμα του σώματός τους τις όποιες πληγές δημιουργούνται κι έτσι η τεχνητή κουφάλα μπορούσε να διατηρηθεί για πολλά, πολλά χρόνια.  Έτσι πρέπει να έγινε και με τον πλάτανο του Μουσχούτη και στην καρβουνιασμένη κουφάλα του να βρήκαν καταφύγιο και να κοιμήθηκαν πολλοί άνθρωποι στις περασμένες δεκαετίες και εσχάτως, όπως δείχνουν τα πράγματα και εξαιτίας της εγκατάλειψης του χωραφιού από τους γονείς μου, εκεί πλέον συχνάζουν μόνο αγρίμια, αγριογούρουνα, ζαρκάδια, λύκοι!  

Το χωράφι πριν αρχίσει το έργο του καθαρισμού του…

Αναφέρω αυτά τα πράγματα για τον πλάτανο του Μουσχούτη γιατί στην προσπάθεια του καθαρισμού των πατρογονικών χωραφιών (με αρκετή επιτυχία ομολογώ και χαίρομαι γι’ αυτό) εθιμικά πέρασα και από το χωράφι Στ’ Βαλτάσαρ και ασχολήθηκα με  τον χώρο γύρω από τον πλάτανο αλλά η δουλειά έμεινε στη μέση καθώς κι εφέτος χάλασαν πάλι εκτός από το χορτοκοπτικό και το αλυσοπρίονο και το αυτοκίνητο. Τα σημάδια αυτά τα ερμηνεύω ως ενέργειες των πνευμάτων που κατοικούν γύρω και μέσα στον πλάτανο που θέλουν με αυτό τον τρόπο να μου δηλώσουν να τον αφήσω στην ησυχία του και να μη σκαλίζω τις μνήμες που κρύβει στην κουφάλα και στις ρίζες του...

Φωτογραφίες: Γιάννης Σπ. Ποντικόπουλος.

ΥΓ. Έχω εκφράσει την επιθυμία, όταν κλείσω τον κύκλο μου σε αυτή τη ζωή και η ψυχή ανέβει στους ουρανούς τη στάχτη μου, γιατί είμαι υπέρ της καύσης των νεκρών, να βρεθεί κάποιος να την πληρώσει αλλά και να την τοποθετήσει κατόπιν μέσα σε ένα ντενεκέ στις ρίζες του πλατάνου και ελπίζω να γίνει γιατί κάτι μόνο τέτοιο ταιριάζει σε έναν Ακτήμονα. 

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 25092017

ΓΕΜΙΣΑΝ ΒΟΥΝΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΑΣ

Πήρα τα βουνά για δυο τρεις ημέρες· συγκεκριμένα πήγα με καλούς φίλους στο χωριό Καστανιά Ευρυτανίας όπου και τις δουλειές που είχαμε να κάνουμε τις φέραμε σε πέρας και περάσαμε υπέροχα. Οι καλύτερες όμως στιγμές αυτής της επίσκεψης μας στην Καστανιά, ήταν όταν ανεβήκαμε νωρίς - νωρίς ένα πρωί στον αυχένα του βουνού Τριανταφυλλιά, που καλείταιΤριχιά, εκεί που «χωρίζει» η Αιτωλοακαρνανία με την Ευρυτανία και καθώς η ατμόσφαιρα ήταν απόλυτα διαυγής, χόρτασαν τα μάτια μας βουνά. Με τούτη την πρωϊνή εικόνα, που έρχεται σαν συνέχεια της χθεσινοβραδυνής που δείχνει τις τελευταίες ακτίνες του ήλιου πάνω στις κορφές της Χελιδόνας, της Καλιακούδας και λίγο του Τυμφρηστού, τη μοιραζόμαστε μαζί σας με την ευχή, κάποια φορά τα βημάτά σας να σας οδηγήσουν κι εσάς εκεί ψηλά, στον ουρανό των «Μικρών Πατρίδων» που δεν ξεχνάμε και τις κρατάμε με πολλή αγάπη στην καρδιά μας…

ΚΑΣΤΑΝΙΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, 22092012

ΕΛΕΓΕΙΑΚΟ ΓΙΑ ΕΝΑ ΩΡΙΜΟ ΑΜΥΓΔΑΛΟ

… Ένας καρπός που μοιάζει να φοβάται να πέσει από το κλαρί επειδή ξέρει πως δεν θα έχει καμιά τύχη να γίνει δέντρο γιατί στο έδαφος καραδοκούν τα λιμασμένα ποντίκια και αν τύχει να γλυτώσει απ’ αυτά και καταφέρει να βγάλει ρίζες και να βλαστήσει, κανένας δεν πρόκειται να σταθεί πλάι του να το βοηθήσει να μεγαλώσει!

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 21092017

H ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΟΥΗΔΩΝ

Η πρέσβης της Σουηδίας Charlotte Sammelin, η πρόεδρος του Ελληνοσουηδικού Συλλόγου Έλενα Χαλκουτσάκη και μέλη του Ελληνοσουηδικού Συλλόγου τραγουδούν στη γιορτή της Καραβίδας.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι κι εφέτος γιορτάστηκε η γιορτή της καραβίδας που διοργανώνει ο δραστήριος Ελληνοσουηδικός Σύλλογος (SGK) και όσοι βρεθήκαμε στην παραλία του Έδεμ γευτήκαμε κατακόκκινες ποταμίσιες καραβίδες που ήρθαν επί τούτου από τη Σουηδία, ήπιαμε βότκα και μπύρες, τραγουδήσαμε τα παραδοσιακά τραγούδια της ωραίας αυτής γιορτής των Σουηδών φίλων μας καθώς και ορισμένα ελληνικά τα οποία κολλάνε στην περίπτωση και βέβαια, φορέσαμε (για το καλό) με τη σειρά το κράνος με τα κέρατα που θυμίζει τους Βίκινγκ. Στη γιορτή την οποία διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία η Πρόεδρος του Ελληνοσουηδικού Συλλόγου Έλενα Χαλκουτσάκη παρέστησαν η νέα πρέσβης της Σουηδίας στην Ελλάδα Charlotte Sammelin με τον σύζυγό της, πολλοί Σουηδοί που διαμένουν και εργάζονται στην Ελλάδα καθώς και πολλοί Έλληνες που συνδέονται με τη Σουηδία. Ιδιαίτερη όπως πάντα ήταν η παρουσία μελών του Ινστιτούτου των Ελληνικών Μύλων και φίλων από την Τήνο. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ.
Με την πρόεδρο του Ελληνοσουηδικού συλλόγου Έλενα Χαλκουτσάκη

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Η Έλενα Χαλκουτσάκη και ο Γιάννης Βιδάλης

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

   «Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ»  

   

ΜΙΑ ΚΕΦΑΤΗ ΣΟΥΗΔΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΓΙΟΡΤΗ 

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. 

Η σουηδική καραβίδα του γλυκού νερού έχει χρώμα καφε-πράσινο  και ένας τύπος της, μάλιστα, έχει δαγκάνες που φωσφορίζουν.  Μετά το βρασμό γίνεται κατακόκκινη. Ο γιορτασμός της γιορτής της καραβίδας του γλυκού νερού, που αφθονούσε στις άπειρες λίμνες και ποτάμια της Σουηδίας, (κυρίως της κεντρικής και νότιας) ανάγεται στην εποχή πριν την βιομηχανική επανάσταση και γινόταν πάντα τον Αύγουστο.

Πως προέκυψε το έθιμο αυτό;  Οι χωρικοί, μετά την κουραστική εποχή της σοδειάς, όταν τελείωναν οι «σκυλίσιες μέρες»,  ένοιωθαν την ανάγκη να ξεδώσουν με απλές γιορτές στο ύπαιθρο κάτω από το αυγουστιάτικο φεγγάρι. Αργότερα, συνεχίστηκαν οι λαϊκές αυτές γιορτές, γιατί, μετά την πρώτη εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, κυρίως οι εργατικές τάξεις, παρόμοια με αυτές της αριστοκρατίας, ήθελαν  τις δικές τους παράλληλες γιορτές, χωρίς τους τύπους και τις επισημότητες της φεουδαρχίας. Κατά τα τέλη του 1800, οι γιορτές της καραβίδας προορίζονταν κυρίως για τις αντροπαρέες, στις αρχές όμως του 1900 αρχίζει όλη η οικογένεια να συμμετέχει.

Μία κυριολεκτική ιεροτελεστία, που βασίζεται στη λατρεία των παραδόσεων, διέπει το ψάρεμα και την προπαρασκευή της καραβίδας, που στο τραπέζι συνοδευόταν πάντα με σναπς και μπύρα στα πολύχρωμα και διακοσμημένα με φαναράκια τραπέζια.

Με το λυκόφως, έβγαιναν στις λίμνες και τα ποτάμια οι μικρές ψαράδικες βάρκες με φαναράκια και οι ψαράδες τοποθετούσαν τις ειδικές παγίδες στο βυθό για να πιάσουν τις καραβίδες. Με το χάραμα ήταν πάλι εκεί και  τις μάζευαν σε κουβάδες. Έβραζαν τις καραβίδες  σε αλατισμένο νερό με μάραθο αλλά και άλλα μυρωδικά, σύμφωνα με παμπάλαιες συνταγές. Το βράδυ στο τραπέζι, πίνοντας, τραγουδούσαν ειδικά χιουμοριστικά τραγουδάκια, που ανέβαζαν το κέφι της παρέας.          

              

Από τα παλιά χρόνια οι καραβίδες αποτελούσαν συστατικό για βραστά και πατέ, ενώ ήδη από το 1755 ένα ειδικό λουκάνικο με ψωμί, καραβίδες, βασιλικό και θυμάρι αναφέρεται σε βιβλία συνταγών. Μαρτυρίες περιγράφουν ότι ακόμη και στον βασιλιά Gustav Vasa άρεσαν οι βρασμένες καραβίδες, μέσα σε παχύ και μυρωδάτο ζωμό. Κατά το 1800 ήταν η χρυσή εποχή της καραβίδας, που αφθονούσε στα ποτάμια και τις λίμνες της Σουηδίας και θεωρούνταν φθηνή τροφή. Τη χρονιά έβγαζαν 700.000 ως 800.000  κουβάδες κυρίως στη λίμνη Γιέλμαρεν.  Όταν, όμως,  ήρθε η πανώλη της καραβίδας στα τέλη του 1870, αναφερόταν σημαντική μείωση της σοδειάς της καραβίδας.

Ως και τη δεκαετία του 1970 στη Σουηδία ίσχυε αυστηρά ο κανόνας της «πρεμιέρας της καραβίδας», που γινόταν μία συγκεκριμένη ημερομηνία στα μέσα περίπου του Αυγούστου, οπότε άρχιζαν τα μαγαζιά να τη διαθέτουν ακριβώς μετά τα μεσάνυχτα της μέρας εκείνης, ενώ κόσμος έκανε εναγωνίως απ΄έξω ουρά. Σήμερα η αυστηρότητα αυτoύ του εθίμου δεν ισχύει.

Δυστυχώς όμως η υπεραλίευση στις ημέρες μας, έκανε τη σουηδική καραβίδα κάτι σπάνιο και ακριβό. Οι περισσότερες καραβίδες που καταναλώνονται στη Σουηδία προέρχονται από την Κίνα, την Τουρκία, την Ισπανία, την Αμερική και άλλες χώρες, που τις καλλιεργούν και τις συσκευάζουν ήδη βρασμένες μέσα σε ζωμό με μάραθο και, ως κατεψυγμένες, τις εξάγουν στη Σουηδία και τις διαθέτουν σε πολύχρωμα κουτιά.

Στο εμπόριο υπάρχουν άπειρα συνοδευτικά μπιχλιμπίδια, κυρίως χάρτινα αξεσουάρ με πολύχρωμες εικόνες με ήλιους, καραβίδες κλπ καθώς και φαναράκια. Όλα τα παραπάνω πρέπει απαραίτητα να κοσμούν το χαρούμενο τραπέζι της γιορτής της καραβίδας!

Από τη γιορτή της καραβίδας των Σουηδών φίλων χθες στο Έδεμ. Στο τραπέζι των Ελλήνων, ο Γιάννης Βιδάλης, η Κωσταντίνα Καμπούρη. 

ΕΛΕΝΑ ΧΑΛΚΟΥΤΣΑΚΗ

ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΣΤΗ ΔΟΝΟΥΣΑ

Καλημέρα σας, καλή Κυριακή και Χρόνια Πολλά σε όσες φίλες, του αληθινού και του δικτυακού κόσμου που φέρουν τα ονόματα των αγίων με τις μεγάλες πανανθρώπινες ιδέες, γιορτάζουν σήμερα και εύχομαι να μπορέσουμε να ξαναπάμε κάποτε στην ωραία Δονούσα. Να γιορτάσουμε μαζί με τους λίγους ανθρώπους που μένουν μόνιμα στο νησί, στην εκκλησία στο Μερσίνι και μετά να πάμε στο πανηγυράκι και το γλέντι κάτω από το μεγάλο πλάτανο της πηγής και δίπλα από τη στέρνα, όπου οι λίγοι μόνιμοι κάτοικοι και οι τελευταίοι παραθεριστές αποχαιρετούν το καλοκαίρι ή κάνουν σχέδια για το επόμενο…Bottom of Form

 (Η φωτογραφία από τα πανηγύρι του 2007).

ΑΘΗΝΑ, 17092017

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΕΣ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ ΣΤΑ ΧΩΡΑΦΙΑ...

Αλποπορδές ή λυκοπορδές, λένε τούτα τα στρογγυλά μανιτάρια που φυτρώνουν αυτό τον καιρό σε απίθανα μέρη οι άνθρωποι στα χωριά και τούτο γιατί όταν ωριμάζουν το εσωτερικό τους μετατρέπεται σε μια καφετιά σκόνη και άμα τα σπάσουν γεμίζουν τον αέρα -έτσι φαντάζονται τις πορδές των αγριμιών- και υποκλίνομαι στη φαντασία τους. Αν αυτά σας θυμίζουν κάτι άλλο, τα λόγια των πολιτικών ας πούμε, τα προγράμματα των κομμάτων ή διάφορες ρηχές θεωρίες και επιπόλαιες απόψεις γυρολόγων της εξουσίας, εγώ δηλώνω οπαδός της λαϊκής σοφίας των χωριατών όλης της Ελλάδας.

Από την άλλη τώρα, η επιστημονική ονομασία αυτών των μανιταριών είναι Lycoperdon. Τα λυκόπερδα συναντώνται σε λιβάδια, καλλιεργημένους αγρούς και δάση, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του φθινοπώρου. Τα περισσότερα είδη του γένους αυτού τρώγονται πριν ωριμάσουν, όσο η σάρκα του μανιταριού είναι ακόμα λευκή και στερεή. Δεν παραγνωρίζω την επιλογή αυτή, αλλά την αφήνω στις γαστριμαργικές διαθέσεις σας. 

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 16092017 

ΜΙΑ ΩΡΑΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΜΝΗΣΗ!!!

Πάνε οκτώ χρόνια τώρα από τη φωτογραφία με τον φίλο και συνάδελφο Νίκο Σαλέπη (Trikala Ola)  στην πλατεία του Παλαμά, στο Αντάμωμα που έκαναν εκείνη τη χρονιά οι Καραγκούνηδες και με πολύ ενδιαφέρον το παρακολούθησα καθώς ήταν ανοιχτά ακόμη κάποια έντυπα στην εφημερίδα Έθνος και έδινα θέματα κι έτσι πορευόμουν επαγγελματικά. Η δουλειά που ξεκίνησα τότε, για τους Καραγκούνηδες δεν ολοκληρώθηκε γιατί στο μεταξύ άρχισαν τα στριμώγματα και κάποιες ιδέες εγκαταλείφθηκαν γιατί δεν θα έβλεπαν ποτέ το φως της δημοσίευσης αλλά από την άλλη, το υλικό που συγκεντρώθηκε αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ύλη για τη δημιουργία μιας όμορφης έκδοσης για τον κάμπο της Θεσσαλίας και ανάλογα με τις δυνάμεις μου μπορεί να την φτιάξω την επόμενη χρονιά.

Πέρα απ’ αυτό όμως, η φωτογραφία που μου έφερε σήμερα από τα συρτάρια του το Facebook μπορεί να χαρακτηριστεί και ιστορική γιατί είναι και η τελευταία που μου έβγαλαν να κρατάω μια αναλογική μηχανή (Nikkon 80) και μάλιστα με αυτή τραβούσα ακόμη διαφάνειες. Τον χειμώνα που ακολούθησε άρχισα να δουλεύω για λόγους κόστους πλέον με ψηφιακές κι έτσι μου έμειναν και μερικά φιλμ αχρησιμοποίητα. Έτσι πέρασα κι εγώ στις ψηφιακές μηχανές οι οποίες φυσικά και βγάζουν ωραίες φωτογραφίες, αλλά σαν αυτές που έβγαζαν οι αναλογικές, δεν είναι. Χώρια δε που λόγω του κόστους πάλι το «κλικ» δεν κοστίζει τίποτα πολλές φορές γίνεται στο βρόντο και μετά θέλει αρκετή ώρα να ξακαθαρίσει το αρχείο. Έτσι νοσταλγώ κάπως τις αναλογικές που όπως και να’ χει, σε υποχρέωναν να κάνεις τις καλύτερες φωτογραφίες με λιγότερα και προσεγμένα «κλικ».

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 13092017

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ…

Με ένα γερό πλύσιμο των παπουτσιών που φόρεσαν τα παιδιά στο χωριό, κλείνει και το φετινό καλοκαίρι και για όλους αρχίζει μια εποχή με άλλο βηματισμό – στην πόλη και το σχολείο. Τα πλυμένα παπούτσια θα φορεθούν μέχρι να σφίξουν τα πόδια των παιδιών και να αλλάξει ο καιρός και του χρόνου που θα ξαναπάνε σίγουρα θα φοράνε άλλα όπως και ρούχα εξάλλου γιατί τα παιδιά μεγαλώνουν πιο γρήγορα απ’ ότι φανταζόμαστε και πρέπει να προβλέπουμε πως θα περπατήσουν άνετα και να κινηθούν όμορφα σε ένα κόσμο που αλλάζει, με τις δικές μας ευθύνες…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 12092017

ΕΝΑΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΘΗΤΗ ΤΟΥ

Η έναρξη του σχολικού έτους αποτελούσε πάντα μια ωραία ευκαιρία να ταξιδέψουμε νοερά στα μαθητικά μας χρόνια και να νοσταλγήσουμε, τουλάχιστον τα πρώτα θρανία μας. Στην εποχή δε των social media που αυτές οι αναμνήσεις ενισχύονται και με φωτογραφικά ντοκουμέντα και άλλα στοιχεία, οπότε συχνά αναπτύσσεται και διάλογος μεταξύ συμμαθητών, οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες και τα ποικίλα σχόλια περισσεύουν…

Έτσι έκανα κι εγώ κάθε χρόνο, με μια φωτογραφία που φαντάζομαι ότι βαρεθήκατε να την βλέπετε και γι’ αυτό, φέτος, μη θέλοντας να εξαιρεθώ από το πανηγύρι των αναμνήσεων, έκρινα πως μια φωτογραφία με ένα άνθρωπο που σημάδεψε με τα εκπαιδευτικά βιβλία του τα μαθητικά μου χρόνια και η ευκαιρία να είμαστε μαζί στο ίδιο κάδρο μας δόθηκε στα εγκαίνια της έκθεσης ευρυτανικού βιβλίου, στη Δομνίστα Ευρυτανίας στις 11 Αυγούστου.

Πρόκειται για την κ. Ηλία Ντζιώρα, ο οποίος για τους περισσότερους από τη γενιά μου ήταν ένα μυθικό πρόσωπο και το έργο του, τα βιβλία των Μαθηματικών του Γυμνασίου, τα οποία για άλλους ήταν παιχνιδάκι και για άλλους βουνό ασήκωτο. Για μένα προσωπικά τα μαθηματικά ήταν εφιάλτης, δεν τα έπιανα καθόλου αυτά τα μαθήματα αλλά ήμουν υποχρεωμένος, στο Γυμνάσιο Αγίου Γεωργίου που πήγαινα και δεν υπήρχε ο διαχωρισμός κλασσικού και πρακτικού, να τα παρακολουθώ και να εξετάζομαι σε αυτά και έκλαιγα όταν έπαιρνα βαθμούς. Στις εξετάσεις μάλιστα που έδωσα κάποτε στο Οικονομικό Τμήμα (τέτοιο επαγγελματικό προσανατολισμό είχαμε τη δεκαετία του ΄70) κατάφερα και έγραψα έναν ολόκληρο άσο και παρά το άριστα (39 μονάδες) στην έκθεση έμεινα απέξω!!! 

Αν και συμπατριώτης μου ο κ. Ηλίας Ντζιώρας, από τη Βράχα Ευρυτανίας, δεν τον γνώριζα αλλά και να τον συναντούσα τότε μόνο παράπονα θα είχα να του απευθύνω. Τον γνώρισα τα τελευταία χρόνια, ως ένα θαλερό επιστήμονα και ακούραστο πατριώτη ο οποίος μαζί με τη γυναίκα του Νάνσυ πασχίζουν να αναδείξουν την Βράχα με τα σπουδαία μνημεία και την εξαιρετική φύση. Καθώς επίσης ασχολείται με πολύ ζέση και με τα ευρυτανικά πράγματα συχνά μας δίνεται η ευκαιρία να βρισκόμαστε και τώρα, που δεν έχω παράπονα για τα μαθηματικά, του εκφράζω το θαυμασμό μου για όσα πρόσφερε στην εκπαίδευση και καμαρώνω που ένας τέτοιος επιστήμονας κατάγεται από τα Άγραφα.

Η εκτίμηση φυσικά είναι αμοιβαία και απόδειξη τούτου είναι τα ωραία λόγια του για τα δικά μου πονήματα και βιβλία που αφορούν την Ευρυτανία και δεν χάνει ποτέ ευκαιρία να μιλάει γι’ αυτά σε ένα ευρύτερο κύκλο ανθρώπων. Αυτό έγινε και στην Δομνίστα εκείνη την σπουδαία για τον ευρυτανικό πολιτισμό και τέχνες ημέρα και για να τη θυμόμαστε, βγάλαμε και μια φωτογραφία μαζί με το βιβλίο «Ελεύθεροι στα δεσμά των Αγράφων» του οποίου σελίδες αναφέρονται και στο δικό του χωριό, τη Βράχα. Ένα βιβλίο που όπως καταλαβαίνετε, αν έπιανα λιγάκι τα μαθηματικά, μάλλον δεν θα είχε γραφτεί…

ΑΘΗΝΑ, 11092017

ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΣΟΒΑΡΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Η μόνη συνάντηση που είχε αποτέλεσμα -απόφαση δηλαδή που πάρθηκε με ομοφωνία και ουδεμία ένσταση καθώς έκριναν πως αυτό ήταν καλό για όλους- ήταν η προχθεσινή συγκέντρωση των χελιδονιών που είδα στα σύρματα της ΔΕΗ και είχε ως θέμα, το πότε τα χελιδόνια του χωριού θα έπαιρναν τα φτερά τους και θα πήγαιναν να ξεχειμάσουν στης Αφρικής τα μέρη, μακριά από τη μιζέρια της Ελλάδας και τη θλιβερή πολιτική δραστηριότητα. Και ως φάνηκε δεν υπήρξε καμιά διαφωνία μεταξύ τους και έτσι κάποιο πρωί τις επόμενες ημέρες θα δούμε με στεναχώρια πως θα αδειάσει ο αέρας της μικρής πατρίδας απ’ αυτά και κατά συνέπεια, θα πρέπει να πάρουμε σοβαρά πλέον τον ερχομό του φθινοπώρου και μετά του χειμώνα για μια ακόμη φορά στη ζωή μας…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 11092017