Φυσικά και το κρύο που επικράτησε τις μέρες που πέρασαν στην Αμοργό δεν εμπόδισε τους νάρθηκες να υψώσουν ταχύτατα το σώμα τους και να ανθίσουν, πρώτοι σχεδόν απ’ όλα τα φυτά του νησιού και τούτη την άνοιξη. Στην ουσία είναι και οι πρώτοι απ’ όλα τα φυτά που δηλώνουν από αρκετό ύψος πάνω από το χώμα με τις κατακίτρινες ταξιανθίες τους που ξεχωρίζουν στη χειμωνιάτικη ύπαιθρο την αρχή της ανθοφορίας που θα ακολουθήσει σύντομα όλη η γη.
Την ιδέα να τους αναζητήσω στην Κάτω Μεριά, όπου φυτρώνουν σε μεγάλες ομάδες ανάμεσα στα πουρνάρια και στις άκρες των χωραφιών, μου την έδωσε ο Νικήτας Ρούσσος, ο νέος δήμαρχος της Αμοργού με τις ιδιαίτερες γνώσεις που έχει πάνω στη χλωρίδα της πατρίδας του. Έτσι λοιπόν φθάσαμε ένα πρωί που έριχνε παγωμένο νερόχιονο στα χωράφια πάνω από την Καλοταρίτισσα αλλά λόγω των ειδικών καιρικών συνθηκών δεν μπορέσαμε να τους πλησιάσουμε τόσο ώστε να έχουμε μια πιο κοντινή φωτογραφία τους.
Ο νάρθηκας ή ferula communis διατηρεί το πανάρχαιο όνομά του (νάρθηκας ή άρτηκας ) και είναι και συνδεδεμένος με παλιές ελληνικές παραδόσεις. Ο κορμός του ο οποίος πολλές φορές ξεπερνάει τα δυο μέτρα ύψος και στο εσωτερικό του περιέχει την ουσία εντεριώνη που είναι πανάλαφρη όταν ξεραθεί και κρατάει τη φωτιά χωρίς να καίει το περίβλημα. Από τα κλαδιά του νάρθηκα οι άνθρωποι έφτιαχναν μικροέπιπλα και κυρίως καθίσματα ενώ χρησιμοποιούσαν μεγάλα κομμάτια για να ακινητοποιούν σπασμένα μέλη των ανθρώπων αλλά και των ζώων και έτσι επικράτησε όρος «νάρθηκας» και στην ορθοπεδική ιατρική.
Από νάρθηκα ήταν οι θύρσοι που κρατούσαν οι μαινάδες στις γιορτές του Διονύσου ενώ μέσα στον κούφιο κορμό του ο τιτάνας Προμηθέας μετέφερε τη φωτιά που έκλεψε από τους θεούς στους ανθρώπους και γι’ αυτό τιμωρήθηκε από το Δία ο οποίος έδωσε εντολή να τον αλυσοδέσουν στον Καύκασο και να έρχεται κάθε πρωί ένας αετός να του τρώει το συκώτι το οποίο μεγάλωνε νύχτα. Τον Προμηθέα ελευθέρωσε ο Ηρακλής κι έτσι σταμάτησε το μαρτύριο του μεγάλου ευεργέτη της ανθρωπότητας.
Ο νάρθηκας έδωσε το όνομά του και σε ένα τμήμα της εκκλησίας από τη χρήση του φυτού στις ιεροτελεστίες του Διονύσου όπου οι πιστοί κρατούσαν τον θύρσο από εκεί πέρασε σε κάποιες τελετουργίες της χριστιανικής θρησκείας και διατηρήθηκε το όνομα στο χώρο.
*Ο Νικήτας Ρούσσος που έχει εκτός της φαρμακευτικής επιστήμης έχει μελετήσει και την ελληνική ποίηση μου ανέφερε και το στίχο του Ελύτη «Ο θαλλός ο αδημονώντας» που έβαλα τίτλο σε αυτή την αναφορά σε αυτό το σπουδαίο φυτό της ελληνικής υπαίθρου.
Την ιδέα να τους αναζητήσω στην Κάτω Μεριά, όπου φυτρώνουν σε μεγάλες ομάδες ανάμεσα στα πουρνάρια και στις άκρες των χωραφιών, μου την έδωσε ο Νικήτας Ρούσσος, ο νέος δήμαρχος της Αμοργού με τις ιδιαίτερες γνώσεις που έχει πάνω στη χλωρίδα της πατρίδας του. Έτσι λοιπόν φθάσαμε ένα πρωί που έριχνε παγωμένο νερόχιονο στα χωράφια πάνω από την Καλοταρίτισσα αλλά λόγω των ειδικών καιρικών συνθηκών δεν μπορέσαμε να τους πλησιάσουμε τόσο ώστε να έχουμε μια πιο κοντινή φωτογραφία τους.
Ο νάρθηκας ή ferula communis διατηρεί το πανάρχαιο όνομά του (νάρθηκας ή άρτηκας ) και είναι και συνδεδεμένος με παλιές ελληνικές παραδόσεις. Ο κορμός του ο οποίος πολλές φορές ξεπερνάει τα δυο μέτρα ύψος και στο εσωτερικό του περιέχει την ουσία εντεριώνη που είναι πανάλαφρη όταν ξεραθεί και κρατάει τη φωτιά χωρίς να καίει το περίβλημα. Από τα κλαδιά του νάρθηκα οι άνθρωποι έφτιαχναν μικροέπιπλα και κυρίως καθίσματα ενώ χρησιμοποιούσαν μεγάλα κομμάτια για να ακινητοποιούν σπασμένα μέλη των ανθρώπων αλλά και των ζώων και έτσι επικράτησε όρος «νάρθηκας» και στην ορθοπεδική ιατρική.
Από νάρθηκα ήταν οι θύρσοι που κρατούσαν οι μαινάδες στις γιορτές του Διονύσου ενώ μέσα στον κούφιο κορμό του ο τιτάνας Προμηθέας μετέφερε τη φωτιά που έκλεψε από τους θεούς στους ανθρώπους και γι’ αυτό τιμωρήθηκε από το Δία ο οποίος έδωσε εντολή να τον αλυσοδέσουν στον Καύκασο και να έρχεται κάθε πρωί ένας αετός να του τρώει το συκώτι το οποίο μεγάλωνε νύχτα. Τον Προμηθέα ελευθέρωσε ο Ηρακλής κι έτσι σταμάτησε το μαρτύριο του μεγάλου ευεργέτη της ανθρωπότητας.
Ο νάρθηκας έδωσε το όνομά του και σε ένα τμήμα της εκκλησίας από τη χρήση του φυτού στις ιεροτελεστίες του Διονύσου όπου οι πιστοί κρατούσαν τον θύρσο από εκεί πέρασε σε κάποιες τελετουργίες της χριστιανικής θρησκείας και διατηρήθηκε το όνομα στο χώρο.
*Ο Νικήτας Ρούσσος που έχει εκτός της φαρμακευτικής επιστήμης έχει μελετήσει και την ελληνική ποίηση μου ανέφερε και το στίχο του Ελύτη «Ο θαλλός ο αδημονώντας» που έβαλα τίτλο σε αυτή την αναφορά σε αυτό το σπουδαίο φυτό της ελληνικής υπαίθρου.
ΑΜΟΡΓΟΣ, 16032011
Μπραβο και στους δυο σας....
ΑπάντησηΔιαγραφή