ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΧΟΙΡΟΒΟΣΚΟΥ ΕΥΜΑΙΟΥ

O Εύμαιος, ο χοιροβοσκός του Οδυσσέα είναι ένα σημαντικό πρόσωπο της Οδύσσειας που δεν οφείλει όμως τη φήμη του σε πολεμικά κατορθώματα όπως οι διάφοροι πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές εκείνης της περιόδου των Ελλήνων, αλλά στην πίστη του στον βασιλιά του και στην προσπάθεια που έκανε να διατηρηθεί η περιουσία του κατά τη διάρκεια της εικοσάχρονης απουσίας του. Είναι δε το μοναδικό πρόσωπο στην Οδύσσεια στο οποίο ο ποιητής της απευθύνεται στο δεύτερο πρόσωπο: «δι Ευμαίη» = «εσύ, Εύμαιε».

Το γεγονός υποφόσκει της προσοχής των μελετητών της ιστορίας και άλλων επιστημόνων αλλά θεωρώ πως ο Εύμαιος και κάθε άλλος σαν τον Εύμαιο σε κάθε περίοδο της ιστορίας και ιδιαίτερα μέσα σε μεγάλες αναταραχές ήταν αυτοί που διέσωζαν τον πλούτο ή τη μαγιά έστω του πλούτου για να φουσκώσει πάλι η ζωή όταν ησυχάσουν τα πράγματα και οι άνθρωποι μπουν πάλι στο δρόμο της προκοπής. Υπ’ αυτή την έννοια μπορεί να θεωρηθεί και ως αδικημένος της ιστορίας και θα έπρεπε κατά τη γνώμη το παράδειγμά του να αποτελεί ιδιαίτερο μάθημα στα σχολεία και τα πανεπιστήμια.

Ποιος ήταν ο Εύμαιος

Ο Εύμαιος ήταν γιος του Κτησία του Ορμενίδη, βασιλιά της νήσου Συρίης, που βρισκόταν πάνω από την Ορτυγία, στις Κυκλάδες. Αλλά μια δούλη από τη Φοινίκη έκλεψε τον Εύμαιο όταν αυτός ήταν μικρό παιδί και τον πούλησε σε φοινικικό πλοίο. Από το πλοίο αυτό πουλήθηκε στον Λαέρτη, τον πατέρα του Οδυσσέα, οπότε παρέμεινε πλέον στην Ιθάκη για όλη του τη ζωή. Μόλις ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη μετά το δεκάχρονο ταξίδι του, ύστερα από συμβουλή της θεάς Αθηνάς πήγε και συνάντησε πρώτο τον Εύμαιο στην καλύβα του, και από αυτόν έμαθε λεπτομερώς όλα τα γεγονότα που διαδραματίσθηκαν κατά την απουσία του. Τις ίδιες ημέρες επέστρεψε στην Ιθάκη και ο Τηλέμαχος από τη Σπάρτη και την Πύλο. Ο Εύμαιος τον υποδέχθηκε με πατρική στοργή και τον άφησε να πάει να αναγγείλει στην Πηνελόπη το χαρμόσυνο γεγονός. Στην καλύβα του Ευμαίου, με τη θεϊκή επέμβαση της Αθηνάς έγινε η αναγνώριση Τηλεμάχου και Οδυσσέα. Μετά από αυτά, ο Εύμαιος οδήγησε τον Οδυσσέα μεταμφιεσμένο σε φτωχό ζητιάνο στο παλάτι, για να ξεγελάσει τους μνηστήρες, και τον παρουσίασε στην Πηνελόπη. Στο τέλος ο Εύμαιος απέκτησε την ελευθερία του από τον Τηλέμαχο και έγινε ο γενάρχης του γένους των Κολιαδών στην Ιθάκη.

Πηγή: Wikipedia

ΑΘΗΝΑ, 30112017

ΕΝΑ ΚΟΠΑΔΑΚΙ ΓΟΥΡΟΥΝΙΑ ΣΤΟ ΠΑΛΙΟΚΑΤΟΥΝΟ

Ο Πάνος Δ. Μάνταλος στο Παλιοκάτουνο με το κοπάδι των γουρουνιών

Εκεί που στάνευαν κάποτε οι μεγάλοι τσελιγκάδες, στο μοναδικό Παλιοκάτουνο της Πρασιάς, τώρα ο Πάνος Δ. Μάνταλος έχει εγκαταστήσει κοπαδάκι από γουρούνια παλιάς ράτσας (τα μαύρα μαζί με λίγα παρδαλά) ενώ παραδίπλα βόσκουν τα μοσχάρια του Φώτη Ηλ. Πέτσα και του Δημήτρη Απ. Παπατζήμα. Εκείνο που θυμίζει κάπως την παλιά εποχή της κτηνοτροφίας στα βουνά της Πρασιάς, είναι τα ημιάγρια αλογομούλαρα που νέμονταν την περιοχή αλλά μη μπορώντας να κάνουν αλλιώς βρήκαν καθαρό τόπο και χορτάρι στη Μεράντζα, στα παρατημένα χωράφια των Φλοτσαίων πάνω από τον Πλατανιά.   

Κάτι τέτοιο πριν από κάνα δυο δεκαετίες θα ήταν αδιανόητο και θα ξεσήκωνε θύελλα αντιδράσεων και μάχες με γκλίτσες και ενδεχομένως και πολλά σπασμένα κεφάλια και σειρά από δικαστήρια γιατί οι παλιοί τσελιγκάδες στην κορυφή της πυραμίδας των ζώων είχαν το πρόβατο και μόνο το πρόβατο και ελάχιστες ήταν οι φορές που θεωρούσαν τα γίδια ισότιμη. Ούτε τα άλογα για πολλά από τα οποία καμάρωναν δεν άφηναν ποτέ να βοσκήσουν μέσα στα λιβάδια και τους είχαν ξεχωριστά σημεία βοσκής μαζί με τα γελάδια.

Η γενιά όμως των παλιών τσελιγκάδων που βοσκούσε στο Παλιοκάτουνο και σε όλα τα βουνά γύρω έσβησε. Οι περισσότεροι απ’ όσους έχουν απομείνει σταμάτησαν εδώ και χρόνια να ανεβάζουν τα κοπάδια στα βουνά, τα κρατούν στον κάμπο για ευκολία και καλύτερη διάθεση των προϊόντων κι έτσι ο τόπος μένει αβόσκητος. Κάτι λίγοι μόνο τα ανεβάζουν στις κορυφές για δυο – τρεις μήνες και φεύγουν πάλι για τον κάμπο.

Έτσι ο χώρος έμεινε ελεύθερος και αναπτύχθηκαν οι αγελάδες, μια καινούργια μορφή κτηνοτροφίας που έχει επικρατήσει σε πολλά μέρη της Ελλάδας και έτσι κάπως ζωντανεύουν τα βουνά τους περισσότερους μήνες. Τα γουρούνια δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο αλλά ο Πάνος Δ. Μάνταλος με τον Θωμά Νεστ. Κακό ήθελαν να δοκιμάσουν την ελεύθερη εκτροφή τους πήραν καμιά 20αριά γουρουνόπουλα μαύρα, απ’ αυτά που έτρεφαν παλιά σε κάθε σπίτι σε όλη την Ελλάδα και τέσσερις – πέντε χοιρομητέρες και τα εγκατέστησαν στο καλύβι που είχαν κάποτε για τα πρόβατα ο Μήτσος Θ. Μάνταλος μαζί τον κουνιάδο του Βασίλη Χουσιάδα. Δίπλα τους ήταν ο Κώστας Παπαδιάς στο Τσιουγκάρι, ο Μήτσος Κακός στο Κουλόσι και ο Βασίλης Ζιώγος εκεί που είναι σήμερα ένας καμένος έλατος πάνω από τα ερείπια της στρούγκας.  

Ο Πάνος Δ. Μάνταλος στο καλύβι με τα γουρούνια στο Παλιοκάτουνο πριν από λίγες ημέρες. Το μεγάλο αριστερά με την αλυσίδα θεωρήθηκε από έναν ντόπιο άγριο και δεν θα προλάβει τα Χριστούγεννα.

Το κοπάδι με τα γουρούνια αυξήθηκε ιλιγγιωδώς καθώς αυτά γεννοβολούν κάθε τέσσερις μήνες και μεγαλώνουν πολύ σύντομα ενώ εχθρό έχουν μόνο τον άνθρωπο και κυρίως κάτι ατζαμήδες κυνηγούς που δεν ξέρουν (ή δεν θέλουν) να ξεχωρίσουν τα άγρια από τα ήμερα. Οι λύκοι δε που αφθονούν στην περιοχή τα αποφεύγουν γιατί ένα μπλέξιμό τους με τις χοιρομητέρες μπορεί να τους αποβεί μοιραίο. Έτσι κινούνται ανεπηρέαστα σε όλη την περιοχή σκάβοντας παντού να βγάλουν ρίζες και ότι άλλο έχει μέσα το χώμα ενώ κάθε μέρα ξέρουν πως έχουν και από μια χούφτα καλαμπόκι κι τρέχουν μόλις ακούσουν το θόρυβο του αυτοκινήτου στο καλύβι να υποδεχτούν τον Πάνο με ανοιχτά στόματα.

Έτσι έγινε και προχθές αλλά μετά τη διανομή του καλαμποκιού τα περίμενε μια έκπληξη: χωρίς να καταλάβουν με τη λαιμαργία που τα χαρακτηρίζει βρέθηκαν στην καρότσα του αυτοκινήτου και με δυο δρομολόγια μεταφέρθηκαν σε καινούργια κουμάσια στη Στάνω, κάτω από του Παπα του Πήδημα, στο χωράφι του Κώστα Τσιάρα. Ο λόγος που μεταφέρθηκαν είναι ότι κανείς δεν ξέρει πότε θα πέσει χιόνι στο Παλαιοκάτουνο και μπορεί να κόψει τους δρόμους αλλά και να αρχίσουν να συνηθίζουν πιο κοντά στους ανθρώπους ενόψει των Χριστουγέννων κατά τα οποία τα περισσότερα από τα αρσενικά μέλει να γίνουν υπέροχοι μεζέδες.

ΚΕΔΡΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, 30112017

ΣΤΟ ΣΤΕΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΣΕΛΟ ΤΩΝ ΚΕΔΡΩΝ

Τριάντα χρόνια κλείνει φέτος το ωραίο κατάστημα του Στέλιου Κωτούλα στο Διάσελο των Κέδρων και συνεχίζει να προσφέρει στους ντόπιους και στους περαστικούς τα ωραία αποτελέσματα που του έχει διδάξει η πολύχρονη πείρα της ψησταριάς και της φιλοξενίας.

Ο Στέλιος μαθήτευσε δίπλα στον πατέρα του Γιώργο ο οποίος είχε ανοίξει λίγα χρόνια νωρίτερα ψησταριά αλλά γκρεμίστηκε σύντομα για να γίνει το σημερινό μαγαζί με τον ξενώνα των πέντε δωματίων, πράγμα που άνοιξε το δρόμο για την γνωριμία των Κέδρων και της γύρω περιοχής από πολύ κόσμο. Κι έτσι έγινε, από τον ξενώνα του Στέλιου πέρασαν πολλοί: ορειβάτες που είχαν στόχο την Ψηλόραχη και τα βουνά της Πρασιάς, φυσιολάτρες  που περπάτησαν τον Πλατανιά, το Παλιοκάτουνο και τον υπέροχο Φούρνο, κυνηγούς που εξορμούσαν στα δάση για αγριογούρουνα και φάσες, κόσμο που ήθελε να απολαύσει την ομορφιά των βουνών και τη φύση του Αχελώου αλλά και το ωραίο χωριό των Κέδρων και της διπλανής Αργιθέας.

Όλο τον κόσμο υποδέχονταν ο Στέλιος ο οποίος φημίζεται για την ψησταριά και τον χορό που κανένας δεν τον φτάνει καθώς έχει ένα δικό του τρόπο να χορεύει. Στην ψησταριά που μας ενδιαφέρει περισσότερο φτιάνει τα πάντα απ’ αυτά που βόσκουν στα βουνά και τα δάση αλλά και από εκείνα που κολυμπούν στα ποτάμια, ακόμη και τη θάλασσα. Φυσικά εμείς που κρατάει η πυτιά μας από ψησταριά, κοκορέτσια και σπληνάντερα, αυτά εκτιμούμε περισσότερο και σας τα συστήνουμε ανεπιφύλακτα. Ο Στέλιος επίσης διαθέτει και τον ξενώνα όπου όποιος θέλει μπορεί να διανυκτερεύει και να περάσει μερικές όμορφες μέρες απολαμβάνοντας τις ομορφιές και τις χάρες της περιοχής. 

(Για περισσότερες πληροφορίες στο 6974466639 ή 6979420582). 

ΚΕΔΡΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, 29112017

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΙΟΝΙΑ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΑΣ

Το πρώτο χιόνι στα Λακώματα

Ασχολούμαι εδώ και αρκετούς μήνες με τη δημιουργία ενός βιβλίου για τον Πρόδρομο της Πρασιάς και γι’ αυτό το λόγο και οι συχνές επισκέψεις μου στην περιοχή για να γνωρίσω και να μιλήσω με τους ανθρώπους που δεν έφυγαν από τον Πρόδρομο και φυσικά να περπατήσω την περιοχή. Γι’ αυτά θα σας μιλήσω σύντομα από μια ειδική σελίδα με τον τίτλο «Στην καρδιά μας ο Πρόδρομος» όπου θα ξεφυλλίσετε λίγες σελίδες από το έργο.

Το πρώτο χιόνι στα Παλούκια.

Γι’ αυτό το λόγο λοιπόν είμαι στον Πρόδρομο και χθες απόλαυσα ωραίες συζητήσεις με κάποιους Προδρομίτες αλλά και Κεδριώτες αλλά εκείνο που απόλαυσα περισσότερο ήταν το πρώτο χιόνι που έπεσε στις κορυφές πάνω από την Πρασιά και εξαιτίας του κρύου που επικρατεί εκεί ψηλά δεν έλιωσε και σε συνδυασμό με τα φθινοπωρινά χρώματα στα δάση και στα λιβάδια έδωσε σπάνιες και εξαιρετικές εικόνες από την υπέροχη αυτή περιοχή.

Το πρώτο χιόνι πάνω το Βασιλέσι

Δημοσιεύω σήμερα λίγες φωτογραφίες, με τη σειρά που βλέπουμε τις κορυφές από δεξιά όταν είμαστε σε ένα ξάγναντο στον Πρόδρομο. Δεξιά ξεκινάμε από τα Λακώματα πάνω από τον συνοικισμό Κυπαρίσι, προχωράμε στα Παλούκια πάνω από τον συνοικισμό Βασιλέσι και καταλήγουμε στις κορυφές της Φτέρης και την δασωμένη Κορομπλούλα πάνω από το συνοικισμό Φουσιανά. Τα βλέπουμε όμορφα σήμερα αυτά τα πράγματα, οι πιο τολμηροί και έμπειροι με τα βουνά σκεφτόμαστε πως μπορεί να τα πατήσουμε και να απολαύσουμε το πανόραμα του πρώτου χιονιού σε όλα τα Άγραφα και τα ανατολικά Τζουμέρκα αλλά στις αφηγήσεις των ντόπιων για τη ζωή στην περιοχή πριν από μερικές δεκαετίες, το πρώτο χιόνι στα βουνά σήμαινε και την αρχή των δυσκολιών για την διαρκώς χειμαζόμενη ζωή τους και την προκοπή των κοπαδιών τους.

Σήμερα που δεν συντρέχουν τέτοιοι λόγοι ανησυχίας γιατί η κτηνοτροφία στην περιοχή έχει σχεδόν εκλείψει και οι λίγοι που έχουν απομείνει βολεύονται με ζωοτροφές από τον κάμπο, τα πρώτα χιόνια στα βουνά όλοι έμαθαν να τα αντιμετωπίζουν ως εικαστικό φαινόμενο στη φύση και το ενδιαφέρον εστιάζεται σε ζητήματα κόστους της θέρμανσης…

ΚΕΔΡΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, 29112017

ΟΤΑΝ ΠΕΦΤΕΙ Η ΝΥΧΤΑ ΣΤΑ ΚΕΔΡΑ

Από αριστερά: Χρήστος Κωτούλας, Στέφανος Χύτης, Γρηγόρης Στράτος, Νίκος Πέτσας.

To κατάστημα «Το Διάσελο» του Γιάννη Κωτούλα, στο κέντρο του χωριού Κέδρα, στα σύνορα της Ευρυτανίας με την Αργιθέα, ανέκαθεν λειτουργούσε ως καφεπαντοπωλείο με είδη πρώτης ανάγκης αλλά παράλληλα παίζει και το ρόλο τους χώρου για την πρωϊνή συνάντηση των χωριανών και των περαστικών για καφέ. Στο «Διάσελο» μόλις αρχίζει να πέφτει η νύχτα, ιδιαίτερα τούτο τον καιρό που λιγόστεψαν οι δουλειές, όλα τα τραπέζια του στρώνονται με πράσινη τσόχα όπου διεξάγονται  δυνατές παρτίδες χαρτοπαιξίας.

Ο πρύτανης της τράπουλας, Στέφανος Χύτης. 

Εκεί λοιπόν κάθε βράδυ στρώνονται οι άνδρες του χωριού, ώριμοι αλλά κυρίως οι νέοι στη δηλωτή και τελευταία στη μπιρίμπα, παίζουν τρεις τέσσερις παρτίδες και μετά, κερδισμένοι ή χαμένοι φεύγουν για τα σπίτια τους έχοντας κατά νου τη ρεβάνς του επόμενου απογεύματος με τον ίδιο αντίπαλο ή όποιον άλλο είναι διαθέσιμος. Μεταξύ τους θεωρούνται όλοι ίσοι και ικανοί παίχτες αλλά εκείνος που ξεχωρίζει και η άποψή του περί του Ρήγα, της Ντάμας και κυρίως του Άσσου, είναι ο πρύτανης Στέφανος Χύτης του οποίου ο βίος και η σχέση με την τράπουλα είναι πρώτη ύλη για ωραίο μυθιστόρημα.

Από αριστερά: Παύλος Μόκκας, Φώτης Πέτσας, Νίκος Π. Πέτσας, Στέφανος Πέτσας και Κώστας Πέτσας.

Σημειώνουμε πως η δηλωτή και η μπιρίμπα αποτελούν για πολλά χωριά της ορεινής Ελλάδας, του Απεράντιου και της Αργιθέας συνέχεια άλλων εποχών όπου κυριαρχούσε η πόκα και κυρίως το στούκι (το γνωστό παιχίδι 21) και για το οποίο κατά το παρελθόν έκλαψαν πολλές οικογένειες καθότι ήταν κυριολεκτικά αρρώστια για πολλούς άνδρες και άγχος για τις γυναίκες τους που δεν έβλεπαν δεκάρα να φτάνει στο σπίτι τους. Σήμερα τα πράγματα στα καφενεία των χωριών, σε όποια βέβαια μπορούν να συμπληρωθεί τετράδα για δηλωτή ή μπιρίμπα, είναι πιο ήμερα και οι παρτίδες διεξάγονται χωρίς τις παλιές κανιβαλικές συνήθειες και την ώρα που στις τηλεοράσεις παίζονται τα δελτία των ειδήσεων που κανένας δεν τους δίνει σημασία… 

ΚΕΔΡΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, 28112017

ΚΑΙΡΟΣ ΦΕΡΝΕΙ ΤΑ ΛΑΧΑΝΑ, ΚΑΙΡΟΣ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΥΛΙΑ

Καλημέρα της τελευταίας Δευτέρας και εβδομάδας του φετινού Νοέμβρη με φωτογραφία αρχείου από την προμνημονιακή εποχή, τότε που τα λάχανα ήταν λάχανα και τα παραπούλια, παραπούλια. Αμάραντος Καρδίτσας Νοέμβριος 2009, στον κήπο της κυρά Αντιγόνης Παπαδάκου σε φωτογραφία της Μάρως Κουρή. 

ΚΕΔΡΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, 28112017

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΧΙΟΝΑΚΙ ΣΤΙΣ ΚΟΡΥΦΕΣ ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ

Φτάσαμε αργά το απόγευμα με το μικρό λεωφορείο του ΚΤΕΛ στα Κέδρα, στην απώτατη προς δυσμάς κοινότητα της Ευρυτανίας και το φως δεν ήταν αρκετό (ούτε ο φακός κατάλληλος) να αποτυπώσουμε το λίγο χιόνι που πασπάλισε σήμερα ο Νοέμβριος τις κορυφές του Κόκκινου Στανού και της Ψηλόραχης. Μετά άρχισε να βρέχει, έπεσε το σκοτάδι κι εμείς καταπιαστήκαμε στο «Διάσελο», δίπλα στη σόμπα του Στέλιου που χωνεύει και νωπά κλαριά από πλατάνια με κάτι μεζέδες από ήμερο θήραμα που αν και είχε και κουδουνάκι όταν βοσκούσε στο Παλαιοκάτουνο, έδωσε μάλλον καλύτερο στόχο στον ρέκτη κυνηγό και κρασοτσιπουρογνωσία. Αύριο τα νεώτερα από τούτη τη μικρή πατρίδα και καλύτερες φωτογραφίες από το εκπληκτικό φθινόπωρο στον Απεράντιο…

ΚΕΔΡΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, 27112017

ΤΑ ΑΓΙΟΔΗΜΗΤΡΙΑΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΑΥΛΗ

Παρακολουθώ χρόνια τώρα τέτοιο καιρό το άδειασμα των ορεινών χωριών από τους ανθρώπους, βασικά τους ηλικιωμένους που εγκαταλείπουν τα σπίτια τους για να πάνε να ζήσουν το χειμώνα στις πόλεις και τις κωμοπόλεις καθώς δεν θέλουν να περάσουν τη δύσκολη, ομολογουμένως αυτή εποχή, χωρίς να τους χτυπήσει κανένας την πόρτα.

Δεν είναι πολλοί πια αυτοί οι άνθρωποι, έχουν λιγοστέψει δραματικά καθώς η γενιά τους αποσύρεται στους ουρανούς και τη θέση τους κανένας δεν παίρνει στις μικρές κοινότητες που έχουν πια διαλυθεί σε όλη την ορεινή και ημιορεινή Ελλλάδα. Φεύγουν για τις πόλεις όπου ζουν τα παιδιά τους για εκεί θεωρούν πως είναι περισσότερο ασφαλείς και για τις περιπτώσεις που προκύψουν θέματα υγείας να είναι και πιο κοντά στους γιατρούς και ελπίζουν πάντα ότι θα επιστρέψουν πάλι την άνοιξη στο σπίτι τους να ξεκαλοκαιριάσουν.  

Ότι έχουν φύγει το καταλαβαίνει κάποιος από τις κλειδωμένες πόρτες στις αυλές και τα αγιοδημητριάτικα που γέρνουν στις γλάστρες και λιώνουν μαζί με τα φύλλα από τα δέντρα που κανένας δεν θα σκουπίσει ως τον Απρίλη και το Πάσχα και επιβεβαιώνεται για την απουσία σαν δει πως ούτε και το τζάκι καπνίζει στο βυθισμένο στη σιωπή σπίτι… 

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 24112017

ΜΙΑ ΩΡΑΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕΤΑ 35 ΧΡΟΝΙΑ!!!

Με την Αγγέλα Ρήγα και τη Μαρία Γεώργη στον "Πειναλέοντα"

Είχαμε συναντηθεί πριν από 35 χρόνια στο Εργαστήρι Επαγγελματικής Δημοσιογραφίας, το 1982· χρονιά που για όλους και την Ελλάδα άνοιγε μια καινούργια εποχή και η δημοσιογραφία που σπουδάζαμε ήταν ένας στόχος που μας γοήτευε και πιστεύαμε ότι μέσω αυτής θα κατορθώναμε πολλά και λίγο – πολύ, αρκετοί ήταν που τα κατάφεραν…

Ήμασταν αρκετοί τότε οι σπουδαστές στο Εργαστήρι και ανεξάρτητα αν κάποιοι και κάποιες συνέχισαν στη δημοσιογραφία ή ασχολήθηκαν με άλλα στη ζωή τους, πολλοί είμαστε που κρατήσαμε τις νεανικές φιλίες που ανοίξαμε τότε ενώ πολλοί πάλι ήταν αυτοί που χάθηκαν στην Ελλάδα και τον κόσμο, αλλά πάντα τους θυμόμαστε και συχνά ρωτάμε τι κάνουν.

Μια τέτοια περίπτωση ήταν της Μαρίας Γεώργη και της Αγγέλας Ρήγα, δυο κορίτσια που έκαναν μάλιστα στενή παρέα τότε και που είχα να μάθω γι’ αυτά πολλά χρόνια αλλά ευτυχώς φρόντισε το Facebook και πριν από λίγες ημέρες μας ένωσε με τα δίκτυά του. Σαν να είχε συνωμοτίσει, μας έφερε σε επαφή την ίδια μέρα και περάσαμε ώρες πολλές να συζητάμε για εκείνα τα χρόνια και να μιλάμε για τους φίλους και τις φιλίες της εποχής. Η Μαρία μάλιστα η οποία ζει στην Κύπρο, μου έστειλε και μια φωτογραφία από την πορεία του Πολυτεχνείου το 1982 που μου θύμισε τη συμμετοχή μας σε αυτή.

Με την Μαρία Γεώργη στην πορεία Πολυτεχνείου το 1982

Για να το γιορτάσουμε μάλιστα την επανένωσή μας μετά από 35 χρόνια και με την ευκαιρία που η Μαρία ήρθε από την Κύπρο όπου ζει για λίγες ημέρες στην Ελλάδα κανονίσαμε να βγούμε μια βόλτα στα στέκια της περιοχής των Εξαρχείων που πηγαίναμε τότε. Ψάχνοντας στη μνήμη διαπιστώσαμε πως ελάχιστα από εκείνα έχουν απομείνει που δεν έχουν αλλάξει και το σπουδαιότερο απ’ όλα, ο «Πειναλέων» του Μακάριου Αβδελιώδη, (Μαυρομιχάλη 152) η ατμόσφαιρα του οποίου μας βοήθησε να θυμηθούμε ακόμη περισσότερα και συμφωνήσαμε την επόμενη συνάντηση να καλέσουμε κι άλλους από τους συμμαθητές.

ΑΘΗΝΑ, 24112017

ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΣΑΝ ΑΝΤΙΚΑΤΟΠΤΡΙΣΜΟΣ

Κομμάτια της πόλης που το φθινόπωρο να δείχνει πως είσαι κάπου αλλού ή σε κάποια άλλη εποχή, είναι λίγα. Ένα από αυτά, δημιούργημα του αντικατοπτρισμού πάνω στον τυφλό γυάλινο τοίχο του άθλιου κτιρίου απέναντι από τα Προπύλαια όταν το κάδρο πιάσει μέσα μόνο τα κίτρινα φύλλα των πλατάνων που φυτεύτηκαν όταν η Ντόρα ήταν δήμαρχος, τη κεραμιδένια στέγη ενός από τα πιο παλιά κτίρια της Αθήνας και λίγο από τον βορεινό ουρανό της να καθρεφτίζεται σε τετράγωνα κομμάτια, στο φιμέ γυαλί του κτιρίου…

ΑΘΗΝΑ, 24112012

ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΓΥΑΛΙΖΕΙ ΛΙΓΟ Η ΘΑΛΑΣΣΑ…

Είναι κάποιες στιγμές· όταν βλέπεις από κάποιο ψηλό κτίριο προς τη θάλασσα και νομίζεις πως ολόκληρη η πόλη ετοιμάζεται να κυλήσει στο Σαρωνικό· να πνιγεί για να γλιτώσει, να πλυθεί από τις αμαρτίες της ή απλά να πάρει το πλοίο να φύγει για ένα νησί, μια ήπειρο. Άλλες φορές πάλι· όταν λάμπει μέσα από ένα κενό σύννεφων σαν καθρέφτης ο Σαρωνικός, νομίζεις πως εκεί πέρα υπάρχει ένα τεράστιο αεροδρόμιο - κοσμοδρόμιο όπου ώρα με την ώρα θα κατέβει ένα σκάφος που θα μας πάρει και θα μας μεταφέρει πολύ μακριά, με πολλαπλάσια από τα φως ταχύτητα, σε κάποιο αστέρι στην άκρη του σύμπαντος. Το ζήτημα όμως είναι αν πρέπει να μας πάρει όλους. Γιατί μαζί , είτε στο βυθό πάμε, είτε στο αστέρι, πάλι τα ίδια θα κάνουμε. Και το χειρότερο; Δεν θα έχει μείνει κανένας πίσω για μαγιά για να γίνει ο νέος κόσμος. (Η φωτογραφία πριν από πέντε χρόνια, στη βεράντα του καφενείου Hondos Center στην πλατεία Αμερικής γι’ αυτό και ο Σαρωνικός φαίνεται σαν μια απαστράπτουσα λωρίδα θάλασσας ανάμεσα στον Πειραιά και την Αίγινα. Από ψηλότερα θα φαίνονταν πλατύτερος και θα δημιουργούσε άλλες σκέψεις).

ΑΘΗΝΑ, 23112017

Η ΒΟΥΛΗ ΣΤΟ ΧΡΥΣΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

Ασφαλώς και είναι για ένα ωραίο κτίριο η Βουλή των Ελλήνων και το οποίο φαντάζει πολύ όμορφο στο εξαίσιο αττικό φως του Νοεμβρίου - όταν μάλιστα ο ήλιος πέφτει στη δύση του προς τα βουνά της Πελοποννήσου και φλογίζει με τις τελευταίες του ακτίνες τον αιθέρα της πόλης. Θα ήταν πιο ωραίο και θα το απολαμβάναμε όλοι, αν αυτοί που πέρασαν από εκεί τις τελευταίες δεκαετίες, βουλευτές λέω και λογής παρατρεχάμενοι είχαν στο νου τους και τον κόσμο που τους ψήφισε και δεν κοίταζαν μόνο πως θα βολευτούν αυτοί και λίγοι δικοί τους στις καρέκλες και τους μεγάλους μισθούς. 

Σήμερα σκεφτόμαστε πως και κάποιοι από τους πρωταγωνιστές του αντιμνημονιακού αγώνα 2010 – 2015 που φώναζαν «να καεί, να καεί…» μπήκαν μέσα από την κανονική πόρτα και αναθεώρησαν όπως τους βόλευε, πολλές από τις ωραίες αριστερές ιδέες με τις οποίες παραμύθιασαν τον κόσμο και τους ψήφισε!

ΑΘΗΝΑ, 22112017

Ο ΑΚΤΗΜΟΝΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ ΤΗΣ GOOGLE

Μπροστά στην κουφάλα του μεγάλου πλατάνου στα Κουμάσια, σε ένα διάλειμμα του σκαψίματος 

στις ρίζες τους προς αναζήτηση του θησαυρού που έκρυψαν οι πρόγονοι.

Μου περνούσε καμιά φορά στο μυαλό πως στις ρίζες κάποιου σημαδιακού δέντρου ή στα θεμέλια κάποιας ξερολιθιάς στα πατρογονικά χωράφια θα εύρισκα έναν θησαυρό και χάρη σε αυτόν θα απάλυνα κάποιες ανάγκες της επιβίωσης αλλά κυρίως θα με διευκόλυνε πολύ στο έργο που υπογράφει εδώ και χρόνια ο Ακτήμονας και λίγο πολύ το γνωρίζετε όλοι…

Δεν υπήρξα όμως μέχρι στιγμής τυχερός! Ομολογώ όμως πως δεν έχω χάσει τις ελπίδες μου, αλλά, ώσπου να βρεθεί το κασόνι με τις λίρες από τα αντάρτικα ή το λαγήνι με τις τούρκικο χρυσό είπα να κάνω κάτι πιο χειροπιαστό: Συνέδεσα το λογαριασμό του Ακτήμονα με το Google AdSense, το οποίο τοποθετεί διαφημίσεις δίπλα στις αναρτήσεις ανάλογα τις προβολές που έχει η κάθε σελίδα λαγαρίζει ένα μικρό ποσό για τον Ακτήμονα.

Είχα ενδοιασμούς ομολογώ με αυτή την εξέλιξη αλλά δεν γίνονταν διαφορετικά. O Ακτήμονας δεν βγαίνει στον πάγκο ούτε κρεμιέται στα μανταλάκια όπως οι εφημερίδες και τα περιοδικά, δεν έχει συνδρομητές, δεν ενισχύεται από κανέναν ιδιώτη χορηγό, ούτε κα κρατική διαφήμιση παίρνει. Μια μικρή προσπάθεια που έκανε με το σύστημα Donate εκτιμήθηκε από ελάχιστους φίλους τους οποίους και ευχαριστώ για τη χειρονομία τους.

Έτσι από σήμερα θα βλέπετε να συνοδεύουν τις αναρτήσεις του Ακτήμονα διαφημίσεις που επιλέγει το Google AdSense και ελπίζω πως θα ταιριάζουν κάπως με το ύφος των κειμένων και των φωτογραφιών που δημοσιεύσει. Από την πλευρά σας τώρα: για να υποστηρίξετε τον Ακτήμονα και το έργο του στην Αθήνα και κυρίως στην επαρχία όπου το κόστος των μετακινήσεων είναι πλέον απαγορευτικό, τα δικά σας κλικ πλέον είναι πολύτιμα!

Σας ευχαριστώ και υπόσχομαι στους παλιούς φίλους του Ακτήμονα αλλά και στους καινούργιους περισσότερα κείμενα και φωτογραφίες για την Ελλάδα και τους ανθρώπους της χωρίς φυσικά να υπολείπεται και η Αθήνα στην οποία θα δώσω ιδιαίτερη προσοχή τους επόμενους μήνες καθώς κάτι ενδιαφέρον πρόκειται να κάνω και για την πόλη μας.

ΑΘΗΝΑ, 22112017 

ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΓΕΜΑΤΟ ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΥΣ

Γεμάτη καρπούς του δάσους η σημερινή καλημέρα μας με μια φωτογραφία από τα ριζοβούνια του Ιτάμου, στις δασωμένες πλαγιές πάνω από τον μικρό οικισμό Κούτσουρο. Εκεί όπως βλέπεται φέτος οι κουμαριές το έχουν παρακάνει σε καρποφορία αλλά όπως δείχνουν τα πράγματα, λόγω της καλοκαιρίας τα άγρια πουλιά κρατιούνται ακόμα στα ψηλά κι έτσι η σοδειά θα πάει χαμένη. Χώρια που ξέχασαν και οι άνθρωποι της περιοχής πως από τον πολύτιμο αυτό καρπό φτιάχνεται εξαίσιο τσίπουρο. Ο τρόπος της παρασκευής του δεν διαφέρει καθόλου απ’ αυτό που προέρχεται από τα σταφύλια ή τα μούρα, αλλά ποιος τώρα μπαίνει στον κόπο να τρυγήσει το δάσος; Κι έτσι η σοδειά θα πάει διπλά χαμένη και πιθανόν κάποια στιγμή μετά από αυτό οι κουμαριές να πιστέψουν πως άδικα καρπίζουν αφού κανένας δεν δίνει σημασία στην παραγωγή τους και να σταματήσουν… 

ΚΑΡΔΙΤΣΑ, 21112009

ΠΩΣ ΞΗΜΕΡΩΝΕΙ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΧΟΖΟΒΙΩΤΙΣΑ

Νοστάλγησα χθες το βράδυ τα χρόνια που σήμερα ξημέρωνα στον εξώστη της Παναγίας της Χοζοβιώτισας στην Αμοργό μετά τις ολονύχτιες λειτουργίες που γίνονται για το σημερινό πανηγύρι. Ήταν άλλα χρόνια, άλλες οι δυνατότητες που είχαμε και πηγαίναμε πολλοί φίλοι τέτοιες ημέρες στην Αμοργό για τη γιορτή αλλά και για το μάζεμα της ελιάς στην Αιγιάλη και μάλιστα γράφαμε ωραία κείμενα και δημοσιεύαμε και φωτογραφίες σε εφημερίδες και περιοδικά που τώρα έκλεισαν. Δεν ξέρω αν θα μπορέσουμε να ξανακάνουμε τέτοια ταξίδια αλλά το γράψιμο και τις δημοσιεύσεις, με παλιό έστω υλικό, δεν θα τις σταματήσουμε. Γι’ αυτό και σήμερα ανεβάζω λίγες φωτογραφίες από το ξημέρωμα στην Παναγία για να νοσταλγήσουμε γι’ αυτά που ζήσαμε και να πάρουμε και λίγο θάρρος για τη συνέχεια...

Η μέρα έρχεται με βιολετιά χρώματα από την Ανατολή...

Το Φως προχωρεί και το Φεγγάρι παραμένει στον ουρανό να δει το θαύμα πάνω από το Αιγαίο...

O Ήλιος βγαίνει από τη Θάλασσα και διαλύει τα σύννεφα του πρωινού που έκρυβαν την Ανατολή.

Στο πέρασμα του ο Ήλιος περνάει πάνω από την Αστυπάλαια και φωτίζει το Πέλαγος

To Φως πλημμυρίζει με χρυσάφι τον μεγάλο βράχο.

ΑΘΗΝΑ, 21112017

ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΗΣ ΧΟΖΟΒΙΩΤΙΣΑΣ ΣΤΗΝ ΑΜΟΡΓΟ

Έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια να μιλάμε και να αναφερόμαστε στις Κυκλάδες και στο Αιγαίο γενικότερα, μόνο τα καλοκαίρια και λίγο πολύ να ξεχνάμε πως αυτός ο μοναδικός τόπος σε ολόκληρο τον κόσμο, έχει ζωή και τον υπόλοιπο χρόνο και μάλιστα έχει και γιορτές που καθόλου δεν υστερούν σε λαμπρότητα από αυτές του καλοκαιριού.

Η περίπτωση για το μεγάλο πανηγύρι της Αμοργού, στο μοναστήρι της Παναγίας Χοζοβιώτισας που γίνεται μεθαύριο, στις 21 Νοεμβρίου στη εορτή της Γέννησης της Θεοτόκου και αποτελεί το κορυφαίο γεγονός για το νησί που η ζωή του είναι συνδεδεμένη με το προαναφερόμενο ιερό ίδρυμα του οποίου η ιστορία χάνεται στους αιώνες.

Η παράδοση θέλει την αρχή της ίδρυσής του, όταν η θάλασσα ξέβρασε στην απόκρημνη νότια πλευρά του νησιού μια εικόνα που προέρχονταν από τα Χόζοβα της Παλαιστίνης, πριν από 1200 και περισσότερα χρόνια, στην εποχή της εικονομαχίας. Τότε πρέπει να άρχισε να χτίζεται το μοναστήρι σε σημείο που υπέδειξε μάλιστα η εικόνα. Από εκεί και πέρα, οι βυζαντινοί αυτοκράτορες και ιδιαίτερα ο Αλέξιος Κομνηνός  (1081 - 1118) που είδαν το στρατηγικό σημείο που χτίστηκε το μοναστήρι το ενίσχυσαν σημαντικά και έτσι αυτό αποτέλεσε ένα σπουδαίο προπύργιο της άμυνας της αυτοκρατορίας αλλά και της πίστης.

Ο ρόλος του μοναστηριού δεν μειώθηκε καθόλου σε όλους τους επόμενους αιώνες και συνέχισε και αποτελεί μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο όπως προαναφέρθηκε ιερό ίδρυμα σε όλες τις νότιες Κυκλάδες και στην γιορτή της Παναγίας καταφθάνουν σε αυτό δεκάδες πιστοί από όλα τα γύρω νησιά να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα και βεβαίως  χωρίς να έχουν τις σκοτούρες του καλοκαιριού στο μυαλό τους να ανταμώσουν με τους γείτονές τους στο Αιγαίο, σε αυτό τα μοναδικό χώρο που αποτελεί και ένα αξεπέραστο επίτευγμα, «θαύμα» λένε της αρχιτεκτονικής λένε οι ειδικοί που το έχουν επισκεφτεί.

Το οικοδήμημα που βρίσκεται σε ύψος 300 μέτρων από την αλίμενη και αφιλόξενη ακτή εκτείνεται σε μήκος σαράντα μέτρων, το πλάτος του δεν ξεπερά τα πέντε μέτρα ενώ το ύψος του υπολογίζεται όσο μια οκταώροφη πολυκατοικία με ένα ισχυρότατο τοίχο να ανεβαίνει παράλληλα στο βράχο και να προστατεύει ένα δαιδαλώδες σύστημα από σκάλες, κελλιά, αποθήκες, δεξαμενές, μαγειρία, φούρνο, πατητητήρι και φυσικά την εκκλησία όπου φυλάσσεται η θαυματουργός εικόνα στην κορυφή.

 Σε αυτό τον μικρό χώρο, συγκετρώνονται οι προσκυνητές από το απόγευμα της παραμονής και παρακολουθούν με κατάνυξη τον εσπερινό και την ολονυχτία καθώς και την εορταστική  λειτουργία της ημέρας στην οποία χοροστατεί πάντα ο μητροπολίτης Θήρας και νήσων κ.κ. Επιφάνιος και συμμετέχουν όλοι οι ιερείς του νησιού. Παρά το γεγονός ότι ο χώρος είναι στενός, εντούτοις καταφέρνουν όλοι και περνούν από την μικρή εκκλησία όπου τελούνται οι ακολουθίες και προσκυνούν την εικόνα. Για την περιποίηση μάλιστα των προσκυνητών, από τους οποίους πολλοί έρχονται από τα διπλανά νησιά (Νάξο, Δονούσα, Κουφονήσια, Σχοινούσα, Ηρακλειά κ.ά) οι υπεύθυνοι του μοναστηριού έχουν φροντίσει να υπάρχει άφθοο ψωμί και νηστίσμο φαγητό, δηλαδή παστός μπακαλιάρος με πατάτεςτο οποίον μαγειρεύουν με εξαιρετικό τρόπο οι «υπηρέτες», αυτοί δηλαδή που προσφέρονται εθελοντικά να μπουν για δυο μέρες στα μαγειρεία και μάλιστα δε είναι και λίγοι.

Πέρα όμως από την κατάνυξη και την ευλάβεια που γίνεται ο εορτασμός της Παναγίας στο μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας, μια ιδιαίτερη εμπειρία για όλους είναι και η ανατολή του ήλιου από το ορίζοντα του πελάγους όταν φυσικά είναι καθαρή η ημέρα. Τότε βλέπουμε τον ήλιο να ανεβαίνει από τις ακτές της Μικράς Ασίας που μπροστά τους διακρίνονται καθαρά η Κάλυμνος, η Πάτμος και η Λέρος ενώ η Αστυπάλαια δείχνει πως μπορείς α την πιάσεις με το χέρι. Τόσο κοντά φαίνεται…

Το ίδιο εντυπωσιακό από τους εξώστες του μοναστηριού είναι και όταν βρέχει γιατί αρκετές φορές τα σύννεφα κρέμονται σε ύψος χαμηλότερο από το σημείο που είναι χτισμένο και μοιάζουν σαν ένα άλλο πέλαγος πάνω από τη θάλασσα. Δεν θα ήταν υπερβολή πάλι να πούμε πως μια σπάνια εμπειρία είναι όταν βλέπει κάποιος μια μαγάλη καταγίδα και τη νύχτα τους κεραυνούς να λάμπουν πάνω από τη σκοτεινιασμένη θάλασσα. 

Σε γενικές γραμμές, η επίσκεψη στο μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας τέτοιες ημέρες εκτός του ότι καλύπτει πολύ ικανοποιητικά το μέρος της πίστης αποτελεί και την αφορμή για τη γνωριμία με την χειμωνιάτικη Αμοργό και φυσικά με τους ανθρώπους της που αυτό τον καιρό ασχολούνται με το μάζεμα των ελιών σε όλο το νησί και ιδιαίτερα στην Αιγιάλη όπου στην κάμπο της σώζεται σχεδόν ακέραιος ο παλιός μεγάλος ελαιώνας.

Παλαιότερα υπήρχε το πρόβλημα των θαλάσσιων συγκοινωνιών και λίγοι σκέφτονταν να επισκεφτούν την Αμοργό μέσα στο χειμώνα. Από τότε όμως που τα δρομολόγια εκτελούνται από τα Βlue Star, το ταξίδι μπορεί να διαρκεί 7 - 8 ώρες, αλλά είναι άνετο και ευχάριστο.  Ένα άλλο πρόβλημα που υπήρχε ήταν αυτό της διαμονής καθώς τα περισσότερα ξενοδοχεία ήταν κλειστά αλλά και αυτό ξεπερνιέται γιατί αρκετά από αυτά παραμένουν ανοιχτά όλο το χρόνο και επιπλέον προσφέρουν λόγω της εορτής και άλλες υπηρεσίες, όπως μετακινήσεις.

ΑΘΗΝΑ,18112012

Ο ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΕΚ ΦΟΥΡΝΑ ΚΑΙ Η ΔΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

Στα Άγραφα καμαρώνουμε για τα βουνά και τα ποτάμια μας· μνημονεύουμε τους Αγραφιώτες που κράτησαν τον Τόπο αδούλωτο· τιμούμε τους απλούς ανθρώπους που με τον τρόπο τους ο καθένας πάλεψε για να ζήσει σ’ ένα περιβάλλον που δεν ευνοούσε ιδιαίτερα την αγροτική παραγωγή και η επιβίωσή τους ήταν πάντα ένα στοίχημα.

Στον ίδιο Τόπο όμως υπήρξαν και άνθρωποι που διακρίθηκαν για την σκέψη και τη μόρφωση, όπως οι διδάσκαλοι του Γένους, Ευγένιος Αιτωλός, Αναστάσιος Γόρδιος καθώς και στην τέχνη, την εκκλησιαστική ζωγραφική κυρίως της οποίας έχουμε αρκετά και σπουδαία δείγματα. Κορυφαίος μεταξύ αυτών είναι ο ιερομόναχος Διονύσιος ο εκ Φουρνά (1672 – 1645) ο οποίος εκτός από σπουδαία έργα μας άφησε γραπτά κείμενα αναφερόμενα στην περί ζωγραφικής επιστήμην και με αυτόν τον τρόπο διέσωσε στην ελλαδικό χώρο την, πριν απ’ αυτόν παράδοση.

Η «Ερμηνεία της ζωγραφικής τέχνης» του ιερομονάχου Διονυσίου εκ Φουρνά, γραμμένη τον 18ο αιώνα, υπήρξε ένα από τα λιγοστά ολοκληρωμένα τεχνικά ζωγραφικά εγχειρίδια στον ελλαδικό χώρο, μέσα από το οποίο έγινε μία συστηματική προσπάθεια καταγραφής υλικών και μεθόδων ζωγραφικής, μεταβιβάζοντας πληροφορίες, γνώσεις και πρακτικές τόσο της καθ’ ημάς Ανατολής, όσο και της δυτικής τεχνολογικής παραδόσεως.

Η συγκριτική μελέτη του τεχνολογικού μέρους της «Η Ερμηνεία της Ζωγραφικής Τέχνης του Διονυσίου εκ Φουρνά και η δυτική τεχνολογική παράδοση του μεσαίωνα» από τον εικαστικό, συντηρητή έργων τέχνης και θεολόγο Νικόλαο Ιακ. Μαρκοζάνη  με τρία αντίστοιχα δυτικά εγχειρίδια της μεσαιωνικής και αναγεννησιακής περιόδου (Teophilus, On Divers Art – The Strasburg Manuscript – Cennino Cennini, Il libro dell΄ arte), απετέλεσε όχι μόνο επιστημονική πρόκληση, αλλά και πρόσκληση σε ένα ταξίδι γνώσεων γύρω από τις τεχνολογικές μεθόδους της ζωγραφικής τέχνης των περασμένων αιώνων και αποτελεί ένα ιδιαίτερο βιβλίο για τις εκδόσεις «Αρμός».

Η αποκωδικοποίηση και ο συσχετισμός των πληροφοριών των τεσσάρων εγχειριδίων έθεσε καίρια ερωτήματα, αλλά οδήγησε και σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα, παρ’ ότι η κατανόηση των περιλαμβανομένων συνταγών δεν υπήρξε εύκολη υπόθεση, αφού πολλά υλικά, φυτά, ορυκτά και χημικά στοιχειά, στα οποία οι συγγραφείς αναφέρονται, είτε δεν χρησιμοποιούνται σήμερα, είτε συναντώνται με διαφορετικές ονομασίες.

ΑΘΗΝΑ, 19112017

Ο ΚΑΠΝΟΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΖΩΝΤΑΝΟ ΣΠΙΤΙ

Αν και προχωρούμε βαθιά στο φθινόπωρο, ο χλιαρός Νοέμβριος δεν μας έχει κάνει ακόμη στις πόλεις να αναζητήσουμε ζεστασιά. Στα χωριά, και ιδιαίτερα στα ορεινά τα πράγματα είναι αλλιώς και έχουν ήδη ανάψει σόμπες και τζάκια από καιρό και από τον καπνό που ανεβαίνει στον ουρανό καταλαβαίνουμε και ποιο σπίτι κατοικείται και ποιο είναι κλειστό.

Ο καπνός από τη φωτιά ήταν πάντα το σημείο που φανέρωνε ότι ένα σπίτι ήταν ζωντανό και τούτο ισχύει ακόμη. Μπορεί να έπαψαν πλέον να ανάβουν φούρνους στα χωριά να ψήσουν ψωμί ή να μαγειρέψουν καθότι οι ηλεκτρικές συσκευές και οι πλανόδιοι φουρναραίοι κατάργησαν αυτή τη συνήθεια και η κεντρική θέρμανση με πετρέλαιο έχει μειώσει την ανάγκη των ξύλων αλλά πολλοί είναι οι νοικοκυραίοι που υποστηρίζουν πως αν δεν ρίξουν κανένα κούτσουρο στο τζάκι ή τη σόμπα, δεν καταλαβαίνουν το χειμώνα.

Χάρη σε αυτούς λοιπόν τους νοικοκυραίους και κυρίως στις νοικοκυρές που επιμένουν να φτιάχνουν κανένα φαγητό στη σόμπα τους βλέπουμε να ανεβαίνει καπνός σε λίγα σπίτια στα χωριά αλλά όπως με πικρία βλέπουμε, χρόνο με το χρόνο λιγοστεύουν τα σπίτια από τα οποία βγαίνει καπνός και δεν είναι μακριά που σε ένα όχι και πολύ μακρινό από τους χειμώνες που έρχονται, δεν θα τον ξαναδούμε ούτε καθημερινή, ούτε Σαββατοκύριακο!

ΥΓ. Η φωτογραφία από το χωριό Αμάραντος Καρδίτσας, τον Νοέμβριο του 2009.    

ΑΘΗΝΑ, 19112017

ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ

Να είναι καλά ο φίλος Σπύρος Νεραϊδιώτης, ο ακούραστος εργάτης του πολιτισμού στην Άρτα και τα Τζουμέρκα, από τη Νεράιδα Τζουμέρκων (Γρεβενοσέλι) που μόλις μου θύμισε πως σαν τέτοιες ημέρες πριν από 10 χόνια, το 2007, είχα πάει με τον Θύμιο Κάκο με τους συνεργάτες του στην εκπομπή «Μένουμε Ελλάδα» της ΕΡΤ, στα χωριά της Διευρυμένης Κοινότητας Νεράιδας Τρικάλων και κάναμε μια εξαιρετική εκπομπή. Τώρα όλα αυτά έπαψαν και τίποτα δεν δείχνει ότι θα τα αντικαταστήσει, στην τηλεόραση τουλάχιστον γιατί στη ζωή, δεν θα το αφήσουμε... Η φωτογραφία, το απόβροχο μιας ωραίας ημέρας στη Νεράιδα με φόντο το ωραίο χωριό που ποτέ δεν ξεχνούμε…

ΑΘΗΝΑ, 18112017