ΤΟ ΑΝΘΗΡΟ ΧΑΝΕΙ ΤΟΝ ΠΛΑΤΑΝΟ ΤΟΥ

 

Δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που πλήττονται από επιδημίες με άγνωστες συνέπειες (όπως ο κορωνοιός) αλλά συμβαίνει το ίδιο και με τα ζώα  και με τα δέντρα.  Στα ζώα οι αρρώστιες αντιμετωπίζονται όπως στους ανθρώπους ενώ στα δέντρα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα και οι όποιες επεμβάσεις και θεραπείες ελάχιστα αποδίδουν κι έτσι ξεραίνονται.

Τα τελευταία χρόνια μια τέτοια επιδημία (μεταχρωματικό έλκος την είπαν οι ειδικοί) πλήττει τα πλατάνια σε όλη σχεδόν τη χώρα και καταπράσινοι τόποι μοιάζουν με νεκροταφεία δέντρων. Η αρρώστια αυτή δεν κάνει διακρίσεις, μεταδίδεται εύκολα κι εκεί που ξεχωρίζει είναι στα μεγάλα πλατάνια των πλατειών στα χωριά, ορισμένα από τα οποία μετρούν αιώνες ζωής και η ζωή των χωριανών είναι ποικιλοτρόπως συνδεδεμένη με αυτά. Το γεγονός θλίβει τους κατοίκους των χωριών αλλά δεν μπορούν να κάνουν τίποτα να τα σώσουν και εύχονται να σταματήσει σύντομα το κακό.

Μια τέτοια περίπτωση αντιμετωπίζουν στο χωριό Ανθηρό της Αργιθέας (Καρδίτσα) όπου ο γεροπλάτανος της πλατείας από το καλοκαίρι φυλλοροεί. Γι’ αυτόν γράφει ο Μενέλαος Παπαδημητρίου, Δικηγόρος, Νομικός Σύμβουλος Δήμου Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας και την αγωνία του συμμεριζόμαστε όλοι.

      Τι έχεις γεροπλάτανε, σαν τι μαράζι σηύρε

     και τα ’ριξες τα φύλλα σου από Ιούλη μήνα;

     Περιβαλλοντικό και ιστορικό πλήγμα για το Χωριό μας, αφού ένα μνημείο της Φύσης μας (με το φυτωνύμιό του –τοπονύμιο) πάει να γείρει από τη ζωή….

     Ο Γεροπλάτανος Ανθηρού Αργιθέας, με ηλικία τουλάχιστον 5 αιώνων (από τα γεροντότερα δένδρα της περιοχής Αργιθέας), με περίμετρο 6 μέτρα περίπου και κουφάλα στο νότιο μέρος του, που οι βραχίονές του με τα ακροκλώναρά του ανέβαιναν κατά ύψος στα 60 περίπου μέτρα και κατά πλάτος στα 40 περίπου μέτρα και με την κόμμωσή του να ισκιώνει το μισό της πλατείας μας και τους πέριξ χώρους λιποψυχάει.

     Με παρέα του τις πέντε αρχικά λεύκες (μεταφέρθηκαν από τη θέση Λεύκα Καλής Κώμης Αργιθέας –κάπου χαμηλά μετά το Μέγα Κάμπο και φυτεύτηκαν το 1900 από τους μαθητές τότε Δημήτριο Γραμμένο του Νικολάου, Κωνσταντίνο ή Κωστούλα Γώγο του Αναστασίου και Δημήτριο Γάλλο του Βασιλείου –δυστυχώς σήμερα εναπόμεινε η μία) και την Ιτιά με το καμπανοστάσι της κάλυπταν όλη σχεδόν την πλατεία.

     Η ζωή του είναι συνδεδεμένη με την προστάτιδά μας Αγία Παρασκευή και την εγγύς του πετρόβρυση, με την ιστορία μας αφού στον ίσκιο του ξαπόστασαν και ξανάσαναν μεγάλοι Κλεφταρματωλοί των Αγράφων - αγωνιστές του 21 ( Γεώργιος Καραϊσκάκης κ.α. ), μορφές της Εκκλησίας μας ( Πατροκοσμάς, που διελθών κήρυξε στην Αγία Παρασκευή) καθώς και με τη νεότερη πολιτική ιστορία ( Άρης Βελουχιώτης – ΕΛΑΣ Δυτικής Θεσσαλίας) και  την πολιτιστική μας ταυτότητα.

     Στα κλωνάρια του ήταν τοποθετημένα μέχρι το 1960 περίπου τρία μεγάλα μεγάφωνα που συνδέονταν με το κοινοτικό ραδιόφωνο (ήταν εγκατεστημένο στο καφενείο του αείμνηστου Κώστα Αντωνάκη και από αυτά άκουγε όλο το Χωριό). Από τα μεγάφωνα αυτά ανακοινώνονταν και οι συνδιαλέξεις, όταν το Χωριό μας είχε ένα τηλέφωνο.

     Την Άνοιξη του 2015, λόγω επικινδυνότητας των ακροκλώναρών του και για αποφυγή ατυχήματος, έγινε από τη Δημοτική Αρχή κοπή και συμμάζεμα της κὀμμωσής του και πάλι έδωσαν τα κλωνάρια του ισκιώνοντας την πλατεία μας. 

     Φέτος, τον Ιούνιο –αρχές Ιουλίου του 2022, άρχισαν να δείχνουν τα κλωνάρια του μέσα -μέσα μια αλλαγή χρώματος, να καψαλίζονται τα φύλλα του από την κορφή προς τα κάτω και να πέφτουν στην πλατεία. Αφύσικο γεγονός που μας κίνησε την περιέργεια και τον θέσαμε υπό παρακολούθηση, προσωπικά δε τον φωτογράφιζα σχεδόν κάθε βδομάδα.

     Το Δασαρχείο Μουζακίου, μετά από αίτημα του Δήμου Αργιθέας, έλαβε τμήματα – δείγματα και τα απέστειλε στο Υπουργείο στην αρμόδια διεύθυνση προς έλεγχο.

     Από ενημέρωση που είχα πρόσφατα από τον Ανθηριώτη Απόστολο Ανδρέα Σέμπρο, υπάλληλο του Δασαρχείου Μουζακίου και παλιό αυτοδιοικητικό, το εξαχθέν αποτέλεσμα είναι πως είχε προσβληθεί από την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου (όπως ο χιλιετής και ιστορικός πλάτανος Λεοντίτου και οι πλάτανοι στο Βλάσι, στο Πετροχώρι-Χάνι Νασιώκα και στη Ρωμιά Στεφανιάδας).

     Δυστυχώς για εκείνον και για εμάς δε φαίνεται να υπάρξει γιατρειά λόγω της ασθένειάς του και οι ελπίδες μας δεν ξέρω αν θα αντέξουν ως την ερχόμενη Άνοιξη 2023, να τον δούμε μήπως και αντιδράσει - αναπάρει, αλλιώς θα είναι αναπόφευκτο το τέλος του, θα κοπεί από ρίζα. Θα ξισκιώσει το Ανθηρό….Και εμείς θα τον κλάψουμε σαν μάνα και πατέρα, σαν αδερφό και συγγενή, θα μείνει στη μνήμη μας…μα θάμαστε ορφανοί….

     [΄Ω Πλάτανε του Ανθηρού, με ανάμεικτα συναισθήματα παραθέτω εδώ -για όσες και όσους (Ανθηριώτισσες και Ανθηριώτες) μας αγκάλιασες και μας μεγάλωσες στον ίσκιο σου -το αφιερωμένο σε σένα  ποίημά μου ] (από την ποιητική μου συλλογή –Οδός Αργιθέας – Οδός Ανθηρού, έκδοση Αθήνα 2006, σελίδες 38-40).

 

Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ

 

Ώ Πλάτανε

στη ρίζα του κορμού σου

δεν είναι χαραγμένα τα αρχικά μας.

Μήτε βέλη, σταυροί, καρδιές και ημερομηνίες.

Είχαν καρδιά και δε σε πλήγωσαν οι παλιοί

μήτε και εμείς.

Και στέκεσαι Μέγας

στητός κι ολόρθος από αιώνες.

Με τις ρίζες σου να ακουμπούν στην καρδιά της γης

και τα κλωνάρια ως τα σύγνεφα

σμίγοντας με την ιστορία.

Έχεις για ρίζες

τις φλέβες  του Κατσαντώνη και του Καραϊσκάκη

που είναι πλεγμένες

στις φλέβες των προγόνων μας

και κείνες

στις φλέβες των παππούδων μας.

Κι ο τρίμετρος κορμός σου ολόγυρα

των γονιών μας το κορμί.

Ναι, με κουφάλα

μα αγέραστος

εκεί στα κλώναρα και στα ακροκλώναρα

εμάς και τα παιδιά βαστάς.

Κι όλο ψηλώνεις

ανεβαίνοντας τη σκάλα τ’ Ουρανού.

Κι όλο απλώνεσαι

για να σκεπάσεις με τον ίσκιο σου την πλατεία.

Στην αναμονή σου

αυτών

που δε γεννήθηκαν ακόμα.

Σ’ ακούμε στο θρόϊσμα των φύλλων σου

να μας μιλάς για αγάπες και καϋμούς,

για των παιδιών φωνές και κλάματα,

για καληνύχτες ξαστεργιάς, μα και για καλημέρες.

Για όσα είδες και έζησες.

Ώ  Πλάτανε,

εσύ μας χάραξες βαθιά μές την καρδιά

και στις δικές μας φλέβες εσύ είσαι.

Ζεστός και δροσερός χειμώνες, καλοκαίρια.

Ώ  Πλάτανε,

να ζεις με το καρτέρεμά μας,

Και στο πεζούλι του κορμού σου, στον ίσκιο σου

Θα ρθούμε να ανταμώσουμε.

Κι ύστερα

θα ενωθούμε όπως τα μάτια με το φως.

Κι ύστερα

στην πλατεία η εξέγερση.

Η έκρηξη των συναισθημάτων κι οι ανάμνησες

αναμεσού καρδιάς και νου

με το φεγγαρόλουστο χάδι των πλατανόφυλλων

στο σβέρκο.

                             Ανθηρό, Αύγ.1983 

     Μεγαπλάτανε του Ανθηρού, πονέσαμε στη ζωή μας για τις Ανθηριώτισσες και τους Ανθηριώτες που χάσαμε, για προσφιλή μας πρόσωπα γενεών και γενεών και μαζί μας πόνεσες και εσύ γιατί ήταν και δικά σου παιδιά από τη γέννα τους και τη βάπτισή τους, από τους γάμους τους και τις χαρές τους στο χοροστάσι της πλατείας και του βαθέως ίσκιου σου, ως το θάνατό τους..

     Αν ήρθε η ώρα να σε αποχωριστούμε, όπερ και απευχόμαστε, θα είναι βαρύς και ασήκωτος ο πόνος μας, θα ορφανέψει το αγαπημένο μας Ανθηρό χάνοντας το Υψωμένο και Ευλογημένο δέντρο του.

    Ώ Πλάτανέ μας, δεν θέλω να εκλάβεις τούτη μου τη γραφή ως επικήδειο αφού είσαι όρθιος ακόμα, είσαι δυνατός και θα αντισταθείς.

     Δέηση κάνω στο Θεό και στην Προστάτιδά μας Αγία Παρασκευή να σε βοηθήσουν να γιάνεις και να ζήσεις στους αιώνες των αιώνων.

                                       Αθήνα, Νοε. 2022

                                  Μενέλαος Παπαδημητρίου