ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΨΗΦΙΖΟΥΝ ΑΝΟΙΞΗ…

Ως γνωστόν, τα δέντρα δεν ψηφίζουν. Όχι γιατί δεν διαθέτουν νοημοσύνη, αλλά γιατί τους είναι παντελώς αδιάφορο καθώς στον κόσμο τους ποιος είναι πρώτο ή δεύτερο, ψηλό ή κοντό, ωραίο ή άσχημος δεν έχει καμιά, μα καμιά σημασία. Φυσικά, κάποια ξεχωρίζουν αλλά αυτό οφείλεται πάλι σε παράγοντες, όπως το νερό, ο ήλιος, ο αέρας, οι οποίοι ακολουθούν απλά κάποιους νόμους της φύσης και έτσι δεν κάνουν διακρίσεις.

Τα δέντρα καμιά φορά όμως ψηφίζουν. Η πιο γνωστή μάλιστα ψηφοφορία τους ήταν, κάποτε επί Καραμανλή του πρεσβύτερου που ψήφισαν όχι μόνο τα ζωντανά δέντρα κάπου στη Δυτική Αθήνα αλλά και τα τηλεγραφόξυλα που ως γνωστόν είναι καμένα με πίσσα να μη τα τρώνε τα σκουλήκια. Η ψηφοφορία αυτή συνέβαλε τα μέγιστα στην εκτροπή της χώρας σε περίεργες καταστάσεις, όπως η αποστασία και η κατάληξη ήταν η δικτατορία.

Συνήθως δεν ψηφίζουν και τα κούτσουρα αλλά τελευταία, όλο και περισσότερα πράγματα βλέπουμε που είναι αποτέλεσμα της σκέψης αυτού του είδους ψηφοφόρων και τα αποτελέσματα είναι το ίδιο ολέθρια με εκείνα της ψήφου των δέντρων, ανεξάρτητα αν πρόκειται για βασιλικές δρυς, αγέρωχα έλατα ή κακομοιριασμένες ακακίες και πιπεριές.

Ένας άλλος λόγος που δεν ψηφίζουν τα δέντρα είναι ότι δεν μπορούν να περπατήσουν να πάνε στο εκλογικό τμήμα και γι’ αυτό τα βρίσκουμε πάντα θέση τους, όπως αυτές οι κουτσουπιές στον πάτο του χωριού μου, δίπλα στον ωραίο χωματόδρομο. Αυτές μαζί με δεκάδες άλλες, ήταν σαν να είχαν σκεπάσει σαν ροζ σύννεφο τις βελανιδιές με τα φρέσκα φύλλα και ήταν μια εικόνα, που οποιαδήποτε πολιτική επιτυχία, μπροστά της θα ήταν απλά ένα ρηχό επεισόδιο και μια στιγμή που μπορεί να μην «γράψει» όσο κάποιος περίμενε…

ΕΝΑΣ ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ…

Μιας και αναφέρθηκα απόψε στις γάτες της μάνας μου, τη γάτα μάνα και τις κόρες της, θα ήταν παράλειψη να μην σας συστήσω και τον Γάτο, πατέρα σίγουρα όλου του γατόσογου. Λέω σίγουρα γιατί, αν με τους γάτους και τις γάτες τίποτα δεν είναι σίγουρο τα στοιχεία δείχνουν πως ο γάτος (σκέτο Γάτος) δεν είναι απ’ αυτούς που επιτρέπει σε άλλους να μπαίνουν στα χωράφια του και κυρίως στο χαρέμι που κατοικοεδρεύει στην αχυρώνα.

Αυτός λοιπόν ο τεσσάρων χρονών Γάτος, που πρέπει να είναι ξάδερφος της μάνας γάτας, δεν πηγαίνει ποτέ σχεδόν στην αχυρώνα αλλά χαζεύει στην αυλή του σπιτιού και κυνηγάει ότι ερπετό ή τρωκτικό κάνει το λάθος να πλησιάσει εκεί. Το γεγονός ότι βρίσκεται συνέχεια στην αυλή φυσικά και δεν ενθουσιάζει καθόλου τη μάνα μου, αλλά κάνει μια μικρή παραχώρηση στον πατέρα μου που συμπαθεί ιδιαίτερα τον γάτο και τον φιλεύει συχνά, αλλά πάντα κρυφά διάφορα μεζεδάκια. Γι’ αυτό και ο Γάτος τον συνοδεύει, όπως κάνουν τα σκυλιά στους μικρούς περιπάτους περίπατους που κάνει και καμιά φορά τον ακολουθεί ως το καφενείο. Εννοείται πως το πέρασμα της πόρτας του σπιτιού και για τον Γάτο είναι απαγορευμένο και όποτε το έχει κάνει, έχει δοκιμάσει την παντόφλα της μάνας μου στην πλάτη του αλλά δεν βάζει μυαλό και το επαναλαμβάνει συνέχεια.  

Τον μόνο καιρό που ο Γάτος δεν είναι στην αυλή είναι η περίοδος των ερώτων των γάτων, ήτοι Γενάρης με Φλεβάρη. Χάνεται για πολλές μέρες σε διάφορες άλλες αυλές και αχυρώνες και γυρίζει πάντα εξαντλημένος και πολλές φορές ματωμένος από τους καυγάδες με τους άλλους γάτους του χωριού. Φέτος όμως δεν γύρισε μόνο πτώμα από τους έρωτες αλλά και με ένα αυτί λιγότερο και το άλλο σκισμένο, στοιχεία που δείχνουν πως ο αντίπαλος ή οι αντίπαλοι γάτοι το έλεγε και αυτονών η περδικούλα. Ήταν χάλια όταν επέστρεψε και ήταν η μόνη φορά που τον λυπήθηκε η μάνα μου, παραμέρισε τις αυστηρές αντιλήψεις που είχε για τους γάτους και του επέτρεψε να μπει μέσα στο σπίτι και να κάτσει μάλιστα για λίγες μέρες κοντά στο τζάκι. Την ρωτάω αν του έβαλε και καθόλου ιώδιο ή κανένα άλλο φάρμακο, πράγμα το οποίο θεωρώ απολύτως σίγουρο, αλλά δεν μου μαρτυράει για να μη χαλάσει την εικόνα της απέναντι στις γάτες εν γένει.

Μόλις έγινε λοιπόν καλά ο Γάτος, τον άρπαξε (όχι από το αυτί γιατί δεν είχε πλέον) και τον έβγαλε στην αυλή όπου γυρνάει πλέον με τα σημάδια του αγώνα, σημάδια που κάνουν τους πάντες να τον καμαρώνουν που επέζησε όλων των ερωτικών καυγάδων του χειμώνα…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 29042012

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΣΠΡΕΣ ΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΚΟΤΑ

Θα μου επιτρέψετε απόψε να σας συστήσω σε δυο σημειώματα τον γατόκοσμο του σπιτιού μας στο χωριό, κόσμος που χωρίζεται σε δυο ομάδες. Τις θηλυκές γάτες και τον μέγα βαρβάτο γάτο για τον οποίον θα ακολουθήσει άλλο σημείωμα. Α, πριν σας τις συστήσω σας πληροφορώ πως στο σπίτι δεν υπάρχει σκύλος γιατί δεν τους συμπαθεί η μάνα μου.

Αντιθέτως, θέλει τις γάτες και τις φροντίζει υπό ένα όμως όρο. Να μην μπαίνουν επ’ ουδενί λόγω στο σπίτι και κυρίως στην κουζίνα. Έτσι αυτές κατοικούν στην αχυρώνα που απέχει από το σπίτι περί τα εκατό μέτρα και κάνουν πια παρέα μόνο με τις κότες της γιατί λόγω αδυναμίας δεν μπορεί να συντηρήσει και φροντίσει κοπάδι με ζωντανά όπως άλλοτε.

Κατά ένα παράδοξο τρόπο, η τελευταία γενιά από τις γάτες της μάνας μου είναι όλες άσπρες (στη φωτογραφία η μάνα, δεύτερη από αριστερά και οι κόρες της) οι οποίες τις περισσότερες ώρες της ημέρας είναι όλες μαζί και η μάνα γάτα, παρότι οι κόρες της έχουν φτάσει και αυτές σε ηλικία να αρχίσουν να περπατάνε μόνες τους τις προσέχει ιδιαίτερα και τις μαθαίνει να κυνηγάνε φίδια, ποντίκια και πουλιά για να είναι αυτάρκεις και να μην περιμένουν να ζήσουν από τη φροντίδα της κυρά Κούλας. Τις παίρνει λοιπόν όλες μαζί και τις πηγαίνει στα χωράφια και τους μαθαίνει τα μυστικά της επιβίωσης σε βάρος πάντα των ερπετών και των τρωκτικών. Προχθές μάλιστα, η μάνα γάτα κατάφερε και σκότωσε μόνη της μια δεντρογαλιά μήκους πάνω από ένα μέτρο και την οποία κουβάλησε στην αχυρώνα και την πρόσφερε στις μικρές να φάνε. Το τι έγινε δεν περιγράφεται. Την ξεφλούδισαν και την άφησαν σκελετό αλλά κόντεψαν να σκάσουν γιατί το φίδι ήταν πολύ μεγάλο. Το ίδιο κάνουν και με τους ποντικούς των χωραφιών και ότι άλλο πλάσμα μπορούν να πιάσουν.

Για όλα αυτά όπως καταλαβαίνεται, η μάνα μου είναι ιδιαίτερα ευχαριστημένη και γι’ αυτό τις φροντίζει με ένα σωρό άλλα φαγητά που περισσεύουν από το τραπέζι και καμιά φορά όταν περνάει ψαράς από το χωριό, τους παίρνει και κάνα δυο κιλά σαρδέλες να γεύονται. Το μόνο αρνητικό σε αυτή την ιστορία με τις γάτες της μάνας μου είναι ότι στη θέα τους και μόνο, ούτε ένα χελιδόνι πλέον δεν φωλιάζει στην αχυρώνα, ούτε και στο σπίτι τολμά…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 14062017

ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΑΩ ΤΟΝ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΑΓΩΝΑ

Καλό αγώνα με όλη τους την καρδιά μου ευχήθηκαν η μάνα και ο πατέρας... 

Μπαίνω από σήμερα στην τελική ευθεία αυτού που λέμε προεκλογικού αγώνα για τις εκλογές της 6^ης Μαίου πηγαίνοντας στο χωριό με μια μικρή στάση πρώτα στη Λαμία το απόγευμα για λίγα λόγια και συνεννόηση με τους άλλους συνυποψήφιους στη Φθιώτιδα.

Δεν μπορώ βέβαια να πω ότι αποκτήσει κάτι το οποίο θα με χαρακτήριζε ως πολιτικό, αλλά τέλος πάντων, όλο το κλίμα με κάνει να εκφράσω μια τέτοιου είδους συμπεριφορά και πιστεύω πως δεν θα ξεπεράσω τα όρια της κομψότητας που επιτρέπει ένας τέτοιος ρόλος.  Θα πάω στο χωριό, θα μείνω λίγο στο σπίτι με τους γονείς μου, θα πάω και στα διπλανά χωριά, στον Άγιο Γεώργιο ειδικά που πήγα έξι χρόνια στο Γυμνάσιο (1969 – 1976) όπου και πιστεύω πως θα έχω έναν αξιοπρεπή αριθμό ψήφων. Θα πάω και σε κάτι άλλα χωριά όπου έχω γνωστούς και σε γενικές γραμμές θα προσπαθήσω να αναθερμάνω τις σχέσεις μου και τις επαφές μου με τον κόσμο εκεί πάνω και δηλώσω παρουσία σε κάποια καφενεία.

Έτσι δεν κάνουν και οι άλλοι πολιτικοί; Έτσι αλλά εδώ έχουμε μια διαφορά που δεν έχει να κάνει μόνο με το πρόγραμμα των Οικολόγων – Πράσινων με το ψηφοδέλτιο των οποίων κατεβαίνω στις εκλογές αλλά και με τον τρόπο που υπαγορεύει ο αγώνας, τρόπος που όπως και να έχει είναι άγρα ψήφων που κανονικά πρέπει να γίνει μετά από ένα πειστικό διάλογο. Πως όμως να γίνει κάτι τέτοιο που πενήντα τόσα χρόνια, τούτο είχε γίνει ένας σκληρός μηχανισμός εξυπηρετήσεων, εξαρτήσεων και συμφωνιών με βάση τα όποια συμφέροντα;

Είναι πολύ δύσκολο ομολογώ να κάνω προεκλογικό αγώνα τέτοιας μορφής και όπως καταλαβαίνεται, δεν μου πάει καθόλου να προσπαθώ να πείσω ορισμένους να δουν κάπως διαφορετικά τα πράγματα, μέσα από τη ζωή και φυσικά το πρόγραμμα των Οικολόγων – Πράσινων, το οποίο, κακά τα ψέματα κι αυτό δεν παύει να είναι ένα πολιτικό πρόγραμμα όπως και των άλλων κομμάτων και αυτό σίγουρα θα κάνει επιφυλακτικούς κάποιους.

Έχω έπειτα και ένα άλλο πρόβλημα που έχει να κάνει με την μακρά απουσία μου από το χωριό (Μεγάλη Κάψη) αλλά και όλο το νομό και κατά συνέπεια δεν γνωρίζω, όσο και να προσπαθώ να μαθαίνω κάποια πράγματα από κοντά. Ακόμη, δεν θα ήθελα επίσης και για οποιονδήποτε λόγο να παραγκωνίσω τους συνυποψήφιους μου που όλοι ζουν μόνιμα και εργάζονται στη Φθιώτιδα γιατί αυτοί είναι που βρίσκονται συνεχώς δίπλα στον κόσμο της και γνωρίζουν καλύτερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και αγωνίζονται μαζί τους.

Έχω όμως ένα προνόμιο αξεπέραστο και πάνω σε αυτό στηρίζομαι, όχι για την προσωπική επιτυχία, επαναλαμβάνω, αλλά για την καλή ευόδωση του αγώνα και τούτο δεν είναι τίποτα άλλο παρά η μόνιμη παρουσία των γονιών μου στο χωριό όπου εκεί αφιέρωσαν όλη τη ζωή τους, εργαζόμενοι ο πατέρας μου Γιώργος στις οικοδομές και στα εν γένει έργα και η μάνα μου, Κούλα, στα χωράφια, στους κήπους, στο κοπάδι και στο νοικοκυριό του σπιτιού. 

Οι γονείς μου ζουν στο χωριό μαζί με λίγους ακόμη συγχωριανούς και κρατάνε ανοιχτή μια πόρτα και το τζάκι τους καπνίζει διαρκώς, σημάδι πως είναι ζωντανό το σπίτι και αυτοί είναι το καλό χαρτί που έχω για τον προεκλογικό αγώνα που αρχίζω σήμερα στη Φθιώτιδα και ελπίζω να έχει καλό αποτέλεσμα για τους Οικολόγους – Πράσινους και για όλη φυσικά την ταλαίπωρη  χώρα μας.

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 27042012

ΟΤΑΝ ΕΝΑΣ «ΣΚΥΛΟΣ ΣΗΚΩΝΕΙ ΤΑ ΠΟΔΙΑ»…

Κατά κοινή ομολογία, όλοι μας έχουμε σηκώσει ψηλά τα χέρια με όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στη ζωή μας και στην χώρα γενικότερα. Λέμε, «σηκώνουμε τα χέρια» αλλά νομίζω πως μένουμε εδώ γιατί μετά από λίγο τα ξανακατεβάζουμε χωρίς προηγουμένως να δώσουμε μια δημιουργική συνέχεια στην κίνηση. Όπως το πέταγμα μιας πέτρας για παράδειγμα ή μια μούντζα έστω, όπως έκαναν πέρσι οι αγανακτισμένοι στο Σύνταγμα. Απολύτως τίποτα, τα ξανακατεβάζουμε όπως κάνουμε στη γυμναστική.  

Αυτή είναι τελικά και η διαφορά μας με το σκύλο της φωτογραφίας, έναν από τους αδέσποτους της πόλης και κακούλης μάλιστα, ο οποίος όταν λέει: ανεβάζω τα χέρια και τα πόδια μαζί βεβαίως, σημαίνει πως βρίσκεται σε μια κατάσταση που τα έχει όλα γραμμένα αλλά τούτο έχει ενδιαφέρον σίγουρα για τους ομοφύλους τους και τους φωτογράφους και φυσικά, η κίνησή του δεν βλάφτει απολύτως κανέναν. Πραγματικά και μεταφορικά…  

ΤΑ «LIKE» ΚΑΙ Ο ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ

Λοιπόν, δεν είναι και τόσο εύκολα τα πράγματα, όσο ισχυρίζονται ορισμένοι φίλοι με τα social media και τον ρόλο τους στον προεκλογικό αγώνα. Υποψιάζομαι για ποιούς λόγους, αλλά δεν είναι της στιγμής να το συζητήσουμε γιατί θα χάσουμε πολύ χρόνο και πιθανόν και ψήφους από κανέναν φίλα προσκείμενο στους οικολόγους ή λάτρη του Facebook…

Το πρώτο πάντως που έχω να πω είναι ότι μοιάζει λίγο παθητικό το γεγονός να είμαι όλη μέρα μπροστά σε μια οθόνη και να έχει γίνει το «ποντίκι» προέκταση του χεριού μου και στις άκρες των δακτύλων μου να έχει αρχίσει να σχηματίζεται το σχήμα των πλήκτρων. Χώρια δε που χαλάει ακόμη περισσότερο η όραση και βεβαίως πλήττεται κάπως και η ακοή από τα τηλέφωνα. Τι να γίνει όμως, έτσι έχουν τα πράγματα τούτο τον καιρό και υποψιάζομαι πως στο μέλλον θα είναι χειρότερα. Αν βέβαια οι άνθρωποι συνεχίζουν να κάνουν ακόμη εκλογές και δεν αρκούνται στις διορισμένες κυβερνήσεις, όπως καλή ώρα η κυβέρνηση Παπαδήμου που γνωρίσαμε τελευταία και η συγκυβέρνηση των κομμάτων...

Τέλος πάντων με αυτά. Εκείνο όμως που με απασχολεί περισσότερο και νομίζω πως είναι στη φύση των social media και οπωσδήποτε έχει σχέση με τη χρήση του από τους ανθρώπους, είναι ο αριθμός των «like» που μαζεύονται κάτω από κάθε ανάρτηση και οπωσδήποτε, δημιουργούν εντυπώσεις ανάλογες με εκείνες των ψηφοφόρων στον εκάστοτε πολιτευτή. Τούτο το κατάλαβα από μια προχθεσινή ανάρτηση, την ανατολή του ήλιου στο Αιγαίο η οποία μάζεψε καμιά τριακοσιαριά «like», πράγμα που μου άρεσε πολύ και ένοιωσα προς στιγμήν πως ήμασταν όλοι μαζί στο πλοίο και θαυμάζαμε τον ήλιο να βγαίνει από το πέλαγος.

Δεν ήταν όμως έτσι και με την ανάρτηση στην οποία δημοσιοποιούσα τη συμμετοχή μου στις εκλογές με το ψηφοδέλτιο των Οικολόγων – Πράσινων στη Φθιώτιδα. Με το ζόρι μάζεψε σαράντα «like» και λίγα σχόλια με καλά λόγια. Έτσι κατάλαβα πως σας ενδιαφέρει περισσότερο να βλέπετε φωτογραφίες από διάφορα μέρη της Ελλάδας που πηγαίνω για τη δουλειά μου και να διαβάζετε ανάλογα κείμενα παρά να προσπαθώ να εκφράσω πολιτικό λόγο. Τι να κάνω όμως που μπήκα στο χορό και πρέπει να χορέψω για να μην το χαλάσω.

Έτσι, σκέφτηκα να συνδυάσω κάποια πράγματα, ώστε να μπορώ και ωραίες εικόνες να σας μοιράζω μέχρι την ημέρα των εκλογών που θα ξαναρχίσουμε να κάνουμε τα ίδια πράγματα και φυσικά να σας θυμίζω πως αγωνίζομαι και για καμιά ψήφο στη Φθιώτιδα, αλλά όπου και αν είστε και την δώσετε στους Οικολόγους – Πράσινους, το ίδιο θα είναι…

ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΡΧΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΑΙΘΡΟ

Στον Όρμο της Αιγιάλης, στο θαυμαστό χωράφι του Γιάννια, όπως λένε τον αειθαλή γέροντα Γιάννη Γαβαλά και δίπλα του με τα τσαπιά, ο γαμπρός του Λευτέρης Πάσσαρης και ο εγγονός του Γιάννης, οι οποίοι παίρνουν σιγά –σιγά τη σκυτάλη της καλλιέργειας…

Γίναμε τα τελευταία χρόνια, μάρτυρες μιας βαθύτατης αλλαγής στην κοινωνία μας, στον τόπο μας, στον πολιτισμό μας και βασικά, στον ίδιο μας τον εαυτό, καθώς, αυτός είναι που επηρέασε σε τεράστιο βαθμό όλα τα προηγούμενα συστήματα ζωής και οικονομίας. Είδαμε επίσης πως λίγα μόνο χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου, οι αλλαγές αυτές πήραν μια πρωτοφανή ταχύτητα καθώς το αίτημα εκείνων των καιρών ήταν να ανθίσει πάλι ο κατακαμένος από τον πόλεμο τόπος και να πάει μπροστά ο κόσμος χωρίς καθυστερήσεις.

Και όντως πήγε, αλλά στις ημέρες μας διαπιστώνουμε πως δεν ήταν αυτός ο σωστός προορισμός  καθώς, φαινόμενα σαν την ανέχεια, την ανεργία, την απόγνωση για παράδειγμα, που σαν κοινωνία πιστεύαμε πως τα αφήσαμε στο παρελθόν, έκαναν πάλι την εμφάνισή τους και μάλιστα με πολύ δυναμικό τρόπο και επηρεάζουν βαθιά τη ζωή μας.

Τι γιατί έγινε αυτό; Θα το καταλάβουμε στη συνέχεια καθώς θα προσεγγίζουμε εκείνα τα στοιχεία που, αν θελήσουμε να χρησιμοποιηθούν σωστά, μπορούν να μας βοηθήσουν ώστε να επέλθει τουλάχιστον προς το παρόν μια ισορροπία, να σταθούμε λίγο στα πόδια μας και να βαδίσουμε πάλι προς μια κατεύθυνση που θα την οδηγεί η πείρα του παρελθόντος. Στην ουσία, να κατανοήσουμε τα μεγάλα λάθη και αν είναι δυνατόν, να μην τα επαναλάβουμε.

Ξεκίνησα μιλώντας για την επομένη ημέρα της λήξης του εμφυλίου πολέμου, ήτοι την επιστροφή μετά από δυο ή τρία χρόνια και ανάλογα τις περιπτώσεις, στις πατρογονικές εστίες των κατοίκων των χωριών και ολόκληρων περιοχών που στο έδαφός τους ήταν σε εξέλιξη επιχειρήσεις και συγκρούσεις μεταξύ των ανταρτών και του εθνικού στρατού.

Τι βρήκαν λοιπόν ο πρόγονοί μας, όταν τους επέτρεψαν το φθινόπωρο του 1950 (62 χρόνια πριν) στα χωριά; Απολύτως τίποτα. Όλα ήταν παρατημένα τρία ή τέσσερα χρόνια, τα χωράφια, τα κήπια, τα αυλάκια, τα μονοπάτια. Στο μεγαλύτερο ποσοστό τους ήταν καμένα και τα σπίτια, όσα δηλαδή πρόλαβαν να χτίσουν οι άνθρωποι στο σύντομο διάστημα που μεσολάβησε από τις επιδρομές των Γερμανών κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Στο γεγονός πρέπει να σημειώσουμε, ότι εκτός από τις απουσίες που σημειώθηκαν λόγω των θανάτων στον πόλεμο, πολλοί ήταν εκείνοι που για διάφορους λόγους επέλεξαν να μείνουν στους κάμπους και τις πόλεις κι έτσι μειώθηκε σημαντικά το έμψυχο δυναμικό σε κάθε τόπο.

Ήταν μια επιστροφή όμως που αυτό που την χαρακτήριζε ήταν η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, ειρηνικό και γόνιμο και σε γενικές γραμμές, έτσι ξεκίνησε μέχρι που πολύ σύντομα, -λέω σύντομα γιατί η ζωή άρχισε να παίρνει ταχύτητες πρωτόγνωρες για την Ελλάδα- τα πράγματα άλλαξαν. Ο τόπος σιγά – σιγά αποψιλώθηκε από τον ενεργό πληθυσμό καθώς η εγκατάλειψη από το κράτος που αυτή τη φορά αρχίζει και γίνεται η πάλι αθηναϊκή ηγεμονία απέναντι στην υπόλοιπη Ελλάδα, ώθησαν τους νέους κυρίως να παρατήσουν τις πατρογονικές εστίες και να αναζητήσουν καλύτερη ζωή σε μικρά και μεγάλα αστικά κέντρα.

Από τότε μέχρι σήμερα πέρασαν σχεδόν δυο γενιές και σε γενικές γραμμές άλλαξε παντού το τοπίο στην ελληνική περιφέρεια που αφέθηκε στην τύχη της χάρη της «ανάπτυξης» των αστικών κέντρων και άλλων προσανατολισμών, όπως η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού στη νησιωτική χώρα ή η απόλυτη δέσμευση της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής από τις επιδοτήσεις και τις υποδείξεις των διευθυντηρίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κανένας επίσης δεν λογάριασε την επόμενη ημέρα, από την ολέθρια Ολυμπιάδα του 2004 που στράγγιξε κυριολεκτικά και την τελευταία ικμάδα του τόπου που στεγνός πια από ιδέες και χρήμα αφέθηκε κατόπιν να πάρει τον κατήφορο και η επιβίωσή του να εξαρτάται πλέον από τα διεθνή πιστωτικά κέντρα τα οποία βεβαίως για να δώσουν, βάζουν τους όρους τους. Όροι τους οποίους εύκολα αποδέχονται οι εκάστοτε διαχειριστές της εξουσίας, αλλά κανένας τους νομίζω δεν αναλαμβάνει και την ευθύνη της εκπλήρωσης του χρέους και με εύσχημο τρόπο, «δημοκρατικά» το λένε, το μεταθέτουν στις πλάτες του χειμαζόμενου λαού.  

Ενός λαού που, που μοιάζει να βρίσκετε στην κατάσταση που ήταν η Ελλάδα το 1950 αλλά με μια μεγάλη διαφορά. Το ότι δεν έχει καμιά ελπίδα να σταθεί πάλι όρθιος πλέον ούτε και τη δύναμη να βάλει να ανθίσει πάλι ο κατακαμένος τόπος από τις ολέθριες πολιτικές της τελευταίας 40ετίας. Στην περίπτωση, θεωρώ πως θα κερδίσει, όχι έδρες βεβαίως στη Βουλή γιατί τα έδρανα αυτού του χώρου είναι κατάξερα και δεν βλασταίνουν, αλλά στην πράξη, αυτός που θα μάθει στον κόσμο όχι μαζεύουν τις πατάτες για παράδειγμα από το χωράφι, αλλά πως πιάνουν το τσαπί και το αλέτρι και να τις καλλιεργήσουν ώστε για να μην ξαναπεινάσουν…

Ο ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ Η ΕΚΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ

Η τοιχογραφία του Αγίου Γεωργίου που σκοτώνει τον δράκοντα πάνω από την είσοδο του καθολικού του μοναστηριού.

Μια και με πήρε το πρωί η νοσταλγία για το Μυρόφυλλο Τρικάλων και το πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου που γίνεται  στο ιστορικό μοναστήρι, λίγο πάνω από τον ρου του Αχελώου, πρέπει να πω και λίγα πράγματα σχετικά με το ζήτημα της κατάκλυσης του μνημείου λόγω του φράγματος της Συκιάς που σχεδίαζαν να κάνουν για την εκτροπή του ποταμού στη Θεσσαλία – μια υπόθεση γεμάτη σκάνδαλα την οποία όλοι καμώνονται πως ξέχασαν.

 

Κατάγραφος από αγιογραφίες είναι ο νάρθηκας του καθολικού του μοναστηριού

Η εκτροπή πάγωσε γιατί ξεσηκώθηκαν οι κάτοικοι των περιοχών του Άνω ρου του Αχελώου και φυσικά πολλές οικολογικές και περιβαλλοντικές ομάδες οργανισμοί. Μεταξύ των διαμαρτυρομένων ήταν και οι κάτοικοι του Μυροφύλλου αλλά και της απέναντι περιοχής της Άρτας, της Μεσούντας, γιατί αφ’ ενός θα πνίγονταν και τα χωράφια τους, ακόμη και συνοικίες από τα χωριά τους αλλά κυρίως γιατί θα βρίσκονταν στο βυθό και το μοναστήρι το οποίο αποτελεί για όλους το κορυφαίο μνημείο της περιοχής και χώρος πίστης.

Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες τι έγινε ή τι μέλλει να γίνει με την εκτροπή του Αχελώου και το μοναστήρι και θα περιοριστώ μόνο σε γεγονός που πέρασε στην τοπική παράδοση και μεταξύ άλλων, δηλώνει πως ο Άγιος έχει και κάποια σχέση με οικολογία ή άλλως, με την τάξη που πρέπει να επικρατεί στον κόσμο και ανεξάρτητα νομίζω του θρησκεύματος.

Καθολικό του μοναστηριού είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου

Είχε συζητηθεί λοιπόν η εκτροπή και οι αρμόδιες υπηρεσίες έστειλαν κάποτε ένα μηχανικό να δει τα πράγματα από κοντά και να αρχίσουν οι μελέτες. Εκείνη την εποχή δεν είχε κατασκευαστεί ακόμη ο αμαξιτός δρόμος προς το Μυρόφυλλο και πήγε καβάλα σε ένα άλογο. Δεν πέρασε από το χωριό και πήγε κατευθείαν στο μοναστήρι και άρχισε τις μετρήσεις. Εκεί τον είδε κάποιος γέρος που είχε κοντά τα χωράφια του και τον ρώτησε τι κάνει. Ο μηχανικός του απάντησε ότι μετράει τον τόπο. Γιατί, τον ρώτησε ο γέρος.  Για να φτιάξουν ένα φράγμα, του απάντησε. Και ο Αϊ Γιώργης τι θα γίνει, ρωτάει ο γέρος. Όπως έχουν κάνει τα σχέδια, απάντησε ο μηχανικός, θα πνιγεί. Δεν το πίστευε στα αυτιά του ο γέρος ότι μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, μουρμούρισε, πως ο άγιος από καβαλάρης που είναι δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει βαρκάρης και απομακρύνθηκε από το σημείο που ήταν ο μηχανικός, κάνοντας σιωπηλά μια ευχή στον άγιο να επέμβει να γλιτώσει το μνημείο.

Το τείχος της εισόδου του μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου στο Μυρόφυλλο Τρικάλων

Δεν ξέρουμε αν ο Αϊ Γιώργης επενέβη ο ίδιος ή έβαλε άλλες δυνάμεις και δεν πέρασε πολλή ώρα που ο μηχανικός έφευγε καβάλα στο άλογο και ξαφνικά, κάτι έγινε και τρόμαξε το ζωντανό, τον έριξε από τη σέλα και έσπασε το πόδι του. Άρχισε τότε τις φωνές και τον άκουσε ο γέρος ο οποίος τον πλησίασε, είδε το χάλι του και αμέσως το μυαλό του πήγε στον Άγιο και έσκυψε το κεφάλι στη γη, φοβισμένος. Το ίδιο φοβισμένος ήταν και ο τραυματίας μηχανικός από το γεγονός και το ερμήνευσε κι αυτός σαν σημάδι που έδωσε ο Άγιος ότι δεν πρέπει με τίποτα να πειράξουν το μοναστήρι και να αφήσουν τον τόπο ήσυχο.

Οι Μυροφυλλίτες φρόντισαν και μετέφεραν με τα ζώα τους τον μηχανικό στην πόλη για θεραπεία και από τότε όλοι πίστευαν ότι ο Άγιος έκανε το «θαύμα». Αυτοί βεβαίως το πίστευα αλλά οι εξουσία και η κεντρική διοίκηση, είχαν αντίθετη άποψη και δεν άργησαν να βάλουν μπροστά να κάνουν την εκτροπή και έκαναν μάλιστα ένα σωρό έργα στην περιοχή. Μια αόρατη δύναμη όμως του έχει εμποδίσει να την ολοκληρώσουν και όλοι στην περιοχή λένε πως είναι η θέληση του Αϊ – Γιώργη να σώσει το ναό του και το μνημείο.

Λεπτομέρεια από το εσωτερικό χώρο του μοναστηριού

ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΥΠΕΡΙΑ 2012»

Οι σύνεδροι στα σκαλιά του μοναστηριού της Παναγίας της Χοζοβιώτισσσας.

Το ΥΠΕΡΙΑ είναι ένα διεθνές συνέδριο το οποίο γίνεται κάθε χρόνο στην Αμοργό και επικεντρώνεται στην αειφόρο τουριστική ανάπτυξη και τη διατήρηση και την προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. Ο χώρος δε που αποτελεί το κέντρο των εκδηλώσεων οι οποίες όμως αναπτύσσονται σε όλο το νησί είναι το ξενοδοχείο Aegialis Hotel & Spa στην Αιγιάλη της Ειρήνης Γιαννακοπούλου ,η οποία το εμπνεύστηκε και έτσι βαδίζει σήμερα αισίως στο 10ο έτος του και έχει καθιερωθεί ως το μεγαλύτερο πολιτιστικό γεγονός για την Αμοργό και γενικά για τις Μικρές Κυκλάδες.

Η Ειρήνη Γιαννακοπούλου, κηρύσει την έναρξη του συνεδρίου ΥΠΕΡΙΑ 2012

Το Συνέδριο όπως κάθε χρονιά ξεκινάει στο μέσον της εβδομάδας της Διακαινησίμου και τελειώνει την Κυριακή του Θωμά, ημέρα που παραδοσιακά κλείνει και ο κύκλος των πασχαλινών εκδηλώσεων στο νησί με την επιστροφή των εικόνων στο μοναστήρι της Χοζοβιώτισας.  Όπως κάθε χρόνο, έτσι κι εφέτος εκτός από τους ειδικούς πάνω στον τουρισμό, αλλά και καλλιτέχνες κάθε είδους παίρνουν μέρος και πολλοί δημοσιογράφοι, Έλληνες βεβαίως αλλά αρκετοί από διάφορες χώρες όλου σχεδόν του κόσμου γιατί η Αμοργός με την ιδιαίτερη φύση και πολιτισμό της αποτελεί έχει πάντα ενδιαφέρον.

Εγώ πηγαίνω σχεδόν κάθε χρόνο στο «Υπέρια» και ομολογώ πως αυτό το συνέδριο στάθηκε η αφορμή να αναπτύξω ιδιαίτερες σχέσεις με την Αμοργό, να την περπατήσω όλη και αρκετές φορές μάλιστα και να γνωρίσω πάρα πολλούς ενδιαφέροντες ανθρώπους με τους οποίους έχω συνεργαστεί σε αρκετά κείμενα και εκδόσεις που αφορούν τη φύση και τον πολιτισμό της. Γι’ αυτό και αναλαμβάνω σήμερα να κάνω ένα μικρό ρεπορτάζ πάνω στις εκδηλώσεις του συνεδρίου και να σας παρουσιάσω ορισμένα στιγμιότυπα που ενδιαφέρουν.
Έλληνες και ξένοι φθάσαμε την Πέμπτη το πρωί στην Αμοργό με αρκετή βέβαια καθυστέρηση γιατί υπήρχε απαγορευτικό στις νότιες Κυκλάδες λόγω της κακοκαιρίας που είχε ενσκήψει ανοιξιάτικα σε όλη την Ελλάδα. Παρ’ αυτά όλοι βγήκαμε ακμαίοι από το πλοίο και με ενθουσιασμό ξεκινήσαμε τη γνωριμία μας με την Αμοργό ξεκινώντας με μια επίσκεψη στον ελληνιστικό πύργο της Αγίας Τριάδας στην Αρκεσίνη όπου ξεναγηθήκαμε από τον αρχαιολόγο Νικήτα Πάσαρη.

Κατόπιν πήγαμε στο χωριό Βρούτση, όπου φέτος έγινα και η έναρξη του 3^ου Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους  που εντάσσεται και αυτό στο  ΥΠΕΡΙΑ, από τη διευθύντρια  του ΣΤΟΥΝΤΙΟ «Παράλληλο κύκλωμα» Αργυρώ Μεσημέρη και τον εκπρόσωπο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Νότη Φόρτσο στην αίθουσα της κινηματογραφικής Λέσχης Αμοργού. Εκεί έγινε και η έναρξη της προβολής των ταινιών η οποία συνεχίστηκε το απόγευμα στο ξενοδοχείο Aegialis Hotel & Spa. Στην επιστροφή από την Κάτω Μεριά, οι σύνεδροι σταθήκαμε στο ωραίο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Βαλσαμίτη όπου ξεναγηθήκαμε από την αδελφή Ειρήνη ενώ όλοι φάγαμε για μεσημέρι στην αυλή του μοναστηριού και το ευχαριστηθήκαμε πολύ γιατί δεν συμβαίνουν και κάθε μέρα τέτοια.
Το απόγευμα στο ξενοδοχείο έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας με πορτραίτα και τοπία από την Αμοργό της Luisa Barcan από τη Ρουμανία όπου είδα κι εμένα να ασπάζομαι μια εικόνα στον Ασφοντυλίτη καθώς και παρουσίαση γλυπτών κυκλαδικής τέχνης από τον γλύπτη Νίκο Καρπούζη. Ακολούθησε συναυλία με το κουαρτρέτο εγχόρδων υπό την διεύθυνση του αμοργιανού μαέστρου Παντελή Δεσποτίδη.

Την Πέμπτη είχε επίσκεψη στην Παναγία την Πανωχωριανή, ανάμεσα στα Θολάρια και την Λαγκάδα όπου βρίσκονταν οι εικόνες τους μοναστηριού και η συνοδεία τους μέχρι την εκκλησία της Αγίας Σοφίας στη Λαγκάδα. Οι σύνεδροι γνώρισαν έτσι ένα μονοπάτι της Αιγιάλης ενώ επισκέφτηκαν και το αποστακτήριο αιθερίων ελαίων και αμοργιανών βοτάνων του Βαγγέλη και της Ελένης Βασάλου στη Λαγκάδα. Ακολούθησε επίσκεψη στα Θολάρια όπου παρουσιάστηκαν χοροί και μουσικές της Αμοργού. Οι σύνεδροι το μεσημέρι φάγαμε στο Λακί, στο εστιατόριο του κάμπινγκ «Lakki Village» δίπλα στη θάλασσα. Στην απογευματινή συνεδρίαση έγινε έκθεση παραδοσιακών εργόχειρων από γυναίκες της Αιγιάλης. Ο δημοσιογράφος, τεχνοκριτικός και πρώην υπουργός της Κύπρου Κώστας Σερέζης μίλησε για την τέχνη των Κυκλάδων και τη ζωγραφική του John Cobridge και αρχαιολόγος Νικήτας Πάσαρης για την ιστορία των Καταπόλων.

Το Σάββατο το πρωί επισκεφθήκαμε το μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας και γνωρίσαμε το βυζαντινό μουσείο της μονής, το Δημαρχείο Αμοργού όπου μας υποδέχτηκε και μας μίλησε για το νησί ο δήμαρχος Νικήτας Ρούσσος και μετά περπατήσαμε τη Χώρα Αμοργού. Κατόπιν πήγαμε στα Κατάπολα, επισκεφθήκαμε την Παναγία την Καταπολιανή και ξεναγηθήκαμε από το προεδρείο του Ναυτικού, Πολιτιστικού Ομίλου Αμοργού στο χώρο όπου λειτουργεί έκθεση με παραδοσιακά αντικείμενα της Αμοργού. Μέλη του ίδιου ομίλου παρουσίασαν στην παραλία στο Ξυλοκερατίδι χορούς από την Αμοργό με τους μουσικούς Γεράσιμο και Γιώργο Γαβρά και μας πρόσφεραν τοπικά εδέσματα.

Το απόγευμα στο ξενοδοχείο παρουσιάστηκε από τον Αντώνη Βλαβιανό έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Η Αμοργός του χτες» και ο ιταλός αρχιτέκτονας και εκπρόσωπος της UNESCO Georgio Martino παρουσίασε την υποψηφιότητα του μοναστηριού της Παναγίας Χοζοβιώτισσας για παγκόσμιο μνημείο. Η αρχιτέκτων Βιβιάνα Μεταλληνού μίλησε για τον αγροτικό οικισμό του Ασφοντυλίτη και ο προϊστάμενος του Τμήματος Κονωνικής Αλληλεγγύης Νοτίου Αιγαίου, Τάσος Αναστασίου παρουσίασε ορισμένες διαδρομές πολιτιστικού ενδιαφέροντος στην Αμοργό. Η ημέρα έκλεισε στην ταβέρνα «Το Πανόρμα» όπου οι σύνεδροι δοκίμασαν αμοργιανές γεύσεις και άκουσαν αμοργιανούς σκοπούς από τους Σταμάτη Γιαννακόπουλο και τον Γεράσιμο Γαβρά ενώ ο γνωστός σε όλους μας Νικόλας Θεολογίτης, απήγγειλε παλαιά αλλά και νέα ποιήματα καθώς και είπε αρκετά ανέκδοτα.

Οι σύνεδροι φωτογραφίζονται στα σκαλιά δίπλα από το Δημαρχείο Αμοργού.

Σήμερα το πρωί οι σύνεδροι πήγαν στη λειτουργία στην εκκλησία της Ανάληψης και παρακολούθησαν την τελετή αποχώρησης των εικόνων από τον Ποταμό προς το μοναστήρι. Κάποιοι ακολούθησαν την πομπή στο μονοπάτι ενώ οι περισσότεροι της περίμεναν στον Ασφοντυλίτη, όπου και παρακολούθησαν μια σύντομη παρουσίαση του βιβλίου μου «Κέντημα στην πέτρα ήταν η ζωή του». Από εκεί επιστρέψαμε στον Όρμο, όπου μετά από μια μικρή βόλτα με το καίκι «Τίμιος Σταυρός» κατευθυνθήκαμε στο καλύτερο εστιατόριο της Αιγιάλης, το «Λιμανάκι της κυρά Κατίνας» να δοκιμάσουμε εξαιρετικά αμοργιανά φαγητά και να απολαύσουμε τη φιλοξενία του Παναγιώτη Νομικού.

Το απόγευμα οι σύνεδροι παρακολούθησαν ταινίες από το φεστιβάλ κινηματογράφου το οποίο συνεχίστηκε όλες τις ημέρες παράλληλα με τις άλλες εκδηλώσεις του ΥΠΕΡΙΑ, εκδήλωση γευσιγνωσίας και επίδειξη τοπικής μαγειρικής και ο Αντώνης Βλαβιανός έκλεισε τις εργασίες του με μια ωραία παρουσίαση για την μουσική της Αμοργού.

Ανέφερα στην αρχή πως ανέλαβα να κάνω ένα μικρό ρεπορτάζ και όπως είδατε, στάθηκα στα τυπικά και πλέον απαραίτητα πληροφοριακά για το μεγάλο αυτό γεγονός της Αμοργού. Σύντομα σας υπόσχομαι πως θα ακολουθήσουν μικρά και μεγάλα σημειώματα γι’ αυτό το γεγονός και ελπίζω πως θα σας βοηθήσουν να γνωρίσετε καλύτερα αυτό το ωραίο νησί.

ΜΕ ΤΟ ΤΣΑΠΙ ΠΑΡΑ ΠΟΔΑ…

 Μας τρελαίνει ο αέρας αυτές τις μέρες στην Αμοργό, αλλά τούτο το εκπληκτικό φαινόμενο του Αιγαίου έχει και τα καλά του, γιατί μας υποχρεώνει να βάλουμε περισσότερο βάρος στο μυαλό μας  -τις σκέψεις μας εννοώ και όχι το περιεχόμενο γιατί αυτό το ίδιο πάντα μένει- για να μην το παίρνει ο βοριάς και το τρέχει στα πέλαγα που δε έχουν ορίζοντες ή στις άγονες ερημιές που τις καίει ο λίβας και στα βράχια που παιδεύει η τραμουντάνα…

Τέλος πάντων, ας δούμε πως τούτο το γεγονός συνεργεί στο να κατανοήσουμε ορισμένα επίκαιρα φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα αυτό τον καιρό, τόσο στην ανοιξιάτικη ύπαιθρο, όσο και στο πεδίο των εκλογών που θα γίνουν στις 6 Μαίου και με το αποτέλεσμα αυτών (αν είναι δυνατόν;)  πιστεύουμε πως μπορεί να αλλάξουν τα πράγματα και να βελτιωθεί κάπως η ζωή μας που τους τελευταίους μήνες πάει από το κακό στο χειρότερο.

Από το δεύτερο, δεν νομίζω ότι θα γίνει και τίποτα σοβαρό αφού αυτό που λέμε πολιτικός μας κόσμος, προσπαθεί με διαφόρους τρόπους (παλιά μου τέχνη κόσκινο…) να μπερδέψει πάλι το εκλογικό σώμα και να πάρει άλλη μια φορά στα χέρια του την εξουσία προς ίδιον, όπως πάντα όφελος, μέχρι να το καταλάβουμε και να αρχίσουμε πάλι τα ίδια με τις εκλογές. Λίγο πολύ, αυτό το παιχνίδι θα συνεχίζεται επ’ άπειρον μέχρι να σβήσει ο κόσμος.

Η περίπτωση τώρα που μπορεί να συνεχίσει ο κόσμος να πορεύεται χωρίς την ανάγκη να υπάρχουν απαραίτητα και κάποιοι πολιτικοί της κοπής που ξέραμε στην εξουσία και να διαχειρίζονται τα πράγματα όπως θέλουν αυτοί, γιατί έτσι απαιτούσε η μέχρι σήμερον πολιτική ορθοφροσύνη, είναι να αρχίσουμε να μην τους ξαναδώσουμε καμιά σημασία. Τούτο επιτυγχάνεται με πολλούς τρόπους και κυρίως με την σωστή επιλογή η οποία γίνεται μόνο όταν ο ψηφοφόρος έχει το μυαλό στη θέση του και δεν το έχουν πάρει οι αέρηδες.

Περί πολιτικής και κάποιων θέσεων που έχω πάνω σε αυτή, θα μας δίνεται από σήμερα πολλές φορές η ευκαιρία να μιλάμε γιατί με τον τρόπο μου συμμετέχω κι εγώ στο ψηφοδέλτιο των Οικολόγων Πράσινων στο νομό Φθιώτιδας, την μικρή μου πατρίδα όπου και θα επικεντρώσω από αύριο το ενδιαφέρον μου με κάποια κείμενα από αυτό τον χώρο.

Θα ξεκινήσω όμως με μια εικόνα που είδα χθες στην Αμοργό, μια άλλη μικρή πατρίδα που αγαπώ το ίδιο με τη δική μου και έχει να κάνει με τον πραγματικό κόσμο αυτού του νησιού, έναν κόσμο που εκπροσώπους του θα σας συστήσω τις επόμενες μέρες και από τη Φθιώτιδα και από την Ευρυτανία, ενδεχομένως και από τα όμορα χωριά της Καρδίτσας.

Πρόκειται για τον Νικόλα Δενδρινό, τον επονομαζόμενο και «το Πονηρό» στον ιδιότυπο των εντοπίων λόγο επικοινωνίας, τον οποίο γνωρίζω πολλά χρόνια και εκτιμώ βαθύτατα την παρουσία του στον Όρμο σαν εργατικό άνθρωπο και βεβαίως σαν κηπουρό. Αυτός λοιπόν ο Νικόλας είναι ο τελευταίος στον Όρμο που διατηρεί ακέραιο το μεγάλο κτήμα, στην αριστερή πλευρά προς τα Θολάρια και το οποίο καλλιεργεί αδιάκοπα από τα χρόνια που το παρέλαβε από τον πατέρα του ο οποίος ήταν και αυτός σπουδαίος επίσης κηπουρός.  

Ο Νικόλας είχε την ευκαιρία να πουλήσει το κτήμα, το οποίο συνορεύει με τη θάλασσα με ένα ψηλό τοίχο και ένα φράκτη από ψηλά καλάμια αλλά ούτε καν το σκέφτηκε. Ο γιός του Μίμης έφτιαξε κάποια απλά δωμάτια στο βάθος του κτήματος αλλά αυτό το συγκρότημα δεν μοιάζει καθόλου με αυτά που βλέπουμε και μπορεί να θεωρηθεί απλά ως συνέχεια του κτήματος ή ως ελάχιστη προσαρμογή στις αλλαγές που επέφερε ο τουρισμός στην Αιγιάλη.

Έτσι λοιπόν το μεγάλο κτήμα ουδόλως επηρεάστηκε από αυτό το γεγονός και ακέραιο καλλιεργείται με όλα τα λογής λαχανικά και κηπευτικά ενώ έχει ακόμη και καρποφόρα δέντρα καθώς και ένα αμπελάκι σε μια γωνιά του για το κρασί της χρονιάς. Έτσι ο Νικόλας παράγει όλα όσα χρειάζεται το σπίτι του, για το εστιατόριο «Λόζα» στη Λαγκάδα που διατηρεί ο γιός του με τη γυναίκα του και φυσικά, του περισσεύουν και για την τοπική αγορά. Εξυπακούεται, ότι και αρκετοί άλλοι κάνουν αυτή τη δουλειά στην Αιγιάλη, αλλά μιλώ μόνο για το Νικόλα γιατί αυτός ξεχωρίζει σε πολλά πράγματα από τους άλλους.

Το πρώτο και βασικό είναι ότι ο Νικόλας δεν έχει απομακρυνθεί στη ζωή του από το κτήμα, εκτός από επείγουσες και απαραίτητες περιπτώσεις. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως είναι δέσμιος του κτήματος, αλλά όπως και να έχει τα δεσμά αυτά του δίνουν το δικαίωμα στην αυτάρκεια των αγαθών και ότι περισσεύει του φέρνει στα χέρια και αρκετά  χρήματα. Τόσος απλός είναι ο τρόπος που κερδίζει τη ζωή του ο Νικόλας Μενδρινός με τη γη του και έτσι θεμελιώνει το ύψιστο δικαίωμα της ελευθερίας, δικαίωμα που τον απομακρύνει από την εξάρτηση από την αγορά και το «χρήμα» όπως πλέον έχουμε συνηθίσει όλοι.

Ανθρώπους σαν τον Νικόλα, τη ζωή του οποίου θα μπορούσαμε να περιγράψουμε με πολλές σελίδες, αλλά δεν είναι νομίζω απαραίτητο γιατί όλοι καταλαβαίνουμε περί τίνος ομιλούμε,  είναι γεμάτη η Ελλάδα και σε αυτούς κυρίως οφείλεται η διατήρηση κάποιας ελάχιστης ακμής ακόμη σε πολλές καλλιέργειες και φυσικά στη ζωντάνια των μικρών τόπων. Στην περίπτωση μάλιστα της Αιγιάλης, επικεντρώθηκα σε αυτόν και αδίκησα ίσως και κάποιους άλλους καλλιεργητές, όπως τον Γιάννια ή τον Νικόλα Θεολογίτη, αλλά που θα πάει θα έρθει κι αυτόν η σειρά σύντομα καθώς άρχισα να φτιάχνω ένα βιβλίο για την Αιγιάλη και τους ανθρώπους της.

Επειδή όμως μόνο αυτόν βρήκα χθες μπροστά μου σε μια βόλτα στον Όρμο και μου άρεσε που έσκαβε ένα τμήμα να φυτέψει ντομάτες, τον πλησίασα, ανταλλάξαμε ευχές για το Πάσχα και αν και ξέροντας πόσο συνεσταλμένος είναι με τις φωτογραφίες, τον κατάφερα να ποζάρει με το τσαπί παρά πόδα, για να τον κάνω σύνθημα στον προεκλογικό μου αγώνα.

Τον ευχαριστώ και του εύχομαι, τι άλλο; Καλή δύναμη και καλό παράδειγμα…

Ο ΠΛΟΥΤΟΣ ΤΗΣ «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ»

Κάθονταν απέναντί μου, σε ένα σαλόνι του Blue Star εκεί που διαλέγω κι εγώ να ταξιδεύω όταν πηγαίνω στην Αμοργό και όπως έμαθα, επέστρεφαν μετά από επτά μήνες απουσίας, στο σπίτι τους στην Αστυπάλαια· ο Μανώλης και η Ελένη Κουσουλίνη. Ο λόγος της μακράς απουσίας από το νησί τους ήταν ένα πρόβλημα στην υγεία της κυρά Ελένης και το οποίο έληξε αισίως και έτσι ήταν πολύ χαρούμενη που θα γύριζε στο σπιτικό της, στο χωριό Βαθύ.

Ο κυρ Μανώλης, δεν είχε τίποτα· για να είναι όμως συντροφιά με τη γυναίκα του, αναγκάστηκε αυτός να μείνει αυτό τον καιρό στο Κερατσίνι, όπου ζει η κόρη τους Μαρία μαζί με τον άντρα της Θανάση Κρασά  και ο οποίος συνόδευε το ηλικιωμένο ζευγάρι στην εστία του. Μαζί ξεκινήσαμε την κουβέντα και σιγά – σιγά πλησίασα το ζευγάρι προσπαθώντας να μην κάνω ή πω κάτι που θα τους κάνει να μαζευτούν ή τους ξενίσει κάποια από τις κουβέντες τους. Δεν ήθελα να τους ταράξω αλλά και χάσω από την κουβέντα που θα έκανα μαζί τους ούτε μια λέξη, ούτε μια εικόνα, ούτε έναν ήχο. Τα καταφέραμε πολύ ωραία οι τρείς μας και φυσικά μας αποθανάτισε ο φίλος Roberto Meazza, ένας σπουδαίος ιταλός φωτογράφος που ταξίδευε μαζί μας στην Αμοργό.

Δεν ξέρω, πρώτη φορά που συνέβη να κάνω συνέντευξη με κάποιους ανθρώπους, σαν το ζευγάρι Κουσουλίνη κάτω από την ταμπέλα «Οικονομική Θέση» του πλοίου και τα θέμα μας να είναι, τι άλλο; Η ζωή που πέρασαν (οκτώ δεκαετίες και οι δυο μετράνε) στον τόπο τους και μπορεί να ήταν με κάποια μέτρα οικονομική, αλλά περίσσευε από πλούτο σε όλες του τις φρόνιμες εκδοχές και τούτο φαίνονταν ολοκάθαρα στα μάτια και των δυο τους.

Και τι πλούτος!!! Δέκα παιδιά έκαναν και εννιά ανέστησαν, στη μάντρα που είχαν το κοπάδι τους: τον Πανορμίτη, την Άννα, τον Γιάννη, την Ειρήνη, τον Θοδωρή, τον Κωνσταντή που έχασαν βρέφος, τη Βαγγελιώ, την Ισιδώρα, την Πόπη και τη Μαρία. Νοίκιαζαν το κοπάδι από το μοναστήρι της Πορταίτισσας και με αυτό ζούσαν. Ο κυρ Μανώλης ήταν όλη τη μέρα κοντά στα ζωντανά και η κυρά Ελένη φρόντιζε τα παιδιά και είχε την ευθύνη του τυροκομείου. Έφτιαχνε τυρί και μυζήθρα και το πούλαγαν στην Αστυπάλαια και δεν ήταν λίγες οι φορές που έφταναν και μέχρι τη Ρόδο και την Κάλυμνο. Τους ίδιους προορισμούς είχαν και τα αρνιά και τα κατσίκια τους, ακόμη και τα μαλλιά που κάποτε είχαν αξία.

Δεν τους έφτανε όμως μόνο αυτό, ο κυρ Μανώλης όργωνε με τα βόδια του, έσπερνε σιτάρι, κριθάρι και φάβα, θέριζε, αλώνιζε κι ακόμη, έφτιαχνε και ασβέστη. Είχε μάθει την τέχνη του ασβεστοκάμινου και την σταμάτησε τότε που το δασαρχείο έβαλε περιορισμούς στην κοπή των κλαδιών της ήδη φτωχής βλάστησης της Αστυπάλαιας. Είχε και ένα αμπελάκι δίπλα στο σπίτι που περιποιούνταν, ίσια – ίσια να βγάζει το κρασί της χρονιάς του.  Έμπαινε και στη θάλασσα καμιά φορά και ψάρευε, με τη βάρκα του γιατρού από την Κάλυμνο, τη «Βιργινία» την οποία έχει σήμερα ο γιός του Πανορμίτης να ψαρεύει καμιά φορά αλλά κυρίως να πηγαίνει και να φέρνει τα ζωντανά στα μικρά νησιά γύρω από την Αστυπάλαια.

…

Τους αποχαιρέτησα αργά το πρωί στα Κατάπολα και τους ευχήθηκα, να είναι πάντα καλά και οι δυο τους, να συνεχίζουν να δίνουν μαθήματα ζωής από την «οικονομική θέση» γιατί στους καιρούς που περνάμε, αυτοί είναι οι δάσκαλοι που μπορεί να μας δείξουν το δρόμο που πρέπει να ακολουθεί ο άνθρωπος για να είναι καλά τον εαυτό του πρώτα και κατόπιν με τους άλλους γύρω. Καλό αντάμωμα να έχουμε σύντομα στην Αστυπάλαια.

ΑΜΟΡΓΟΣ, 19042012

ΜΙΑ ΣΗΜΑΙΑ ΣΕ ΜΙΑ ΑΔΕΙΑ ΠΛΑΤΕΙΑ...

Λέγαμε συχνά παλιότερα, τότε που μας περίσσευαν τα χρήματα να τα ξοδεύουμε σε ταξίδια εορταστικά στα πατρογονικά χώματα ή σε άλλους ωραίους προορισμούς, σαν επιστρέφαμε πως καλύτερα θα ήταν να μέναμε στην Αθήνα να απολαύσουμε την άδεια πόλη και τις ομορφιές της που φαίνονται μόνο σαν απουσιάζουν τα αυτοκίνητα.  

Το λέγαμε γιατί όντως η πόλη είχε ακόμη ενδιαφέρον καθώς, μια γενιά συμπολιτών μας και πολλοί επιχειρηματίες είχαν επενδύσει πάνω ακριβώς στην ταυτότητα μιας πόλης που ήθελε διασκέδαση και χαζολόγημα στο Μοναστηράκι, στου Ψυρή, στο Γκάζι και στις γύρω γειτονιές. Το αποκορύφωμα αυτής της εποχής και τα πολλά λεφτά βεβαίως η Ολυμπιάδα.

Από την αποφράδα αυτή διοργάνωση μέχρι σήμερα, πέρασαν έξι κιόλας χρόνια και όλα αυτά τα ωραία που είχαν γίνει παρατήθηκαν στο έλεος του χρόνου και στη διάθεση βεβαίως του καθενός που ταπεινώνει με τη συμπεριφορά του την πόλη σαν σύνολο αλλά και στα επί μέρους στοιχεία της. Ήτοι δρόμους, πλατείες, μνημεία, εγκαταστάσεις.

Εκείνα τα χρόνια, το χαρακτηριστικό επίσης της πόλης και ιδιαίτερα της πλατείας Ομονοίας (σαν χώρος διαλογής αλλοδαπών εργατών λέω πως είναι και η σύνθεση του Ζογγολόπουλου που δεν λειτούργησε ποτέ τη χαρακτηρίζω σαν καρικατούρα κρεμάλας) ήταν οι δεκάδες μετανάστες απ’ όλο τον κόσμο που έδιναν το ραντεβού τους σε αυτό το σημείο. «Μικρή Αλβανία» τη λέγαμε τότε με αρκετή ειρωνεία τότε την πλατεία.

Τέλος πάντων, πέρασαν γρήγορα τα χρόνια και ήρθε η φτώχεια. Για την Ελλάδα πρώτα και σίγουρα θα ακολουθήσει και στην Αλβανία κατόπιν μιας και η πηγή των χρημάτων για όλους τους Βαλκάνιους ήταν ο τόπος μας που κατέρρευσε  από το βάρος των ανομιών μας.

Αποτέλεσμα αυτής της φρικτής κατάστασης που έχει πέσει στην Ελλάδα ήταν να πάρουν τα μάτια τους όσοι Βαλκάνιοι και ιδιαίτερα Αλβανοί που δεν είχαν δημιουργήσει ιδιαίτερους δεσμούς με την Ελλάδα και να αδειάσει κυριολεκτικά η Αθήνα και βεβαίως η πλατεία Ομονοίας που κανένας πια δεν την πλησιάζει, ούτε κάθεται στα τσιμεντένια παγκάκια.

Κι αυτό γιατί όσοι απόμειναν από τους μετανάστες που σύχναζαν εκεί, ξέρουν πια πως κανένας δεν θα έρθει να τους αναζητήσει για μεροκάματο κι ακόμη, από τη στιγμή που κανένας πια δεν περνάει από εκεί γιατί ο χώρος δεν παρουσιάζει πια κανένα ενδιαφέρον και από καμιά πλευρά και το μόνο που θυμίζει ότι είμαστε σε ελληνική πλατεία είναι η τεράστια γαλανόλευκη που κρέμεται στην πρόσοψη του πολυκαταστήματος Hontos Center και ο στίχος του Μανώλη Ρασούλη  «Αχ Ελλάδα σ’ αγαπώ…». Δεν ξέρω σε ποιόν απευθύνεται, αλλά εγώ κάθε φορά που περνάω από εκεί, παίρνω ένα μυστικό σήμα…

ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ή ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

Με την μάνα μου, στην ψησταριά του σπιτιού κάποια καλύτερα χρόνια...

Μιας και σηκώνει η μέρα αναδρομές (από τα Πατήσια φέτος) σε περασμένες Πασχαλιές, ας πούμε δυο λόγια ακόμη και να σας συστήσω και την κυρά Κούλα, τη μάνα μου που έξι - επτά δεκαετίες τώρα κρατούσε την παράδοση στις εορτές και όχι μόνο, αλλά και ένα σπίτι ανοιχτό στο χωριό και συνέβαλλε όσο μπορούσε στην πρωτογενή παραγωγή αυτού του τόπου μέχρι το θάνατο του πατέρα πρόπερσι που τις αφαίρεσε όλες τις δυνάμεις. 

Λέω συνέβαλλε, γιατί πλέον δεν μπορεί να φτιάχνει όσους κήπους μπορούσε αφού την εγκαταλείπουν σιγά – σιγά οι δυνάμεις τους. Ούτε και το κοπάδι με αρνοκάτσικα που είχε κάποτε έχει, μόνο κάτι κότες κράτησε να έχει αβγά και να ασχολείται. Έτσι, το 2011 ήταν και η τελευταία φορά που βάλαμε στην ψησταριά αρνί από το δικό της κοπάδι. Τα χρόνια που ακολούθησαν λόγω των απωλειών ανάμεσα στους συγγενείς ούτε καν άναψε κανένας κάρβουνα, η ατμόσφαιρα ήταν αρκούντως μελαγχολική αλλ' όμως η αίσθηση του Πάσχα ήταν παρούσα στο σπίτι και χαρακτήριζε τη συμπεριφορά της.

Τέλος πάντων, το Πάσχα είναι μια ημέρα και περνούσε. Κατά κανόνα όμως για μένα αποτελούσε μια δοκιμασία, στη σχέση μου με τους δικούς μου και φυσικά με τον τόπο γιατί ένιωθα πως δεν είχα και πολύ σχέση πλέον με αυτή τη γιορτή από τότε που για διάφορους λόγους εγκατέλειψα το χωριό και δεν συνέβαλα καθόλου στην λειτουργία της κοινότητας και πρωτίστως στην οικονομία του σπιτιού. Έτσι ήμουν πάντα επιφυλακτικός απέναντι σε κάθε έκφραση που μύριζε εορταστική επιστροφή στη γενέτειρα και πολύ περισσότερο δε από την περίοδο που αυτή η επιστροφή ταυτίστηκε με το life style της εποχής της επάρκειας και της προβολής του νεοπλουτισμού με άδηλους μάλιστα πόρους.  

Αναλογιζόμενος από καιρό όλα αυτά και καθώς παρατηρώ στα ταξίδια μου και στη γνωριμία μου με την ύπαιθρο μια εξάντληση, των πρωτογενών δυνάμεων των ανθρώπων και την απουσία της πείρας που διέθεταν και θα μπορούσαν να βοηθήσουν να αναστηθεί πάλι ο τόπος, προτίμησα να απουσιάσω και να μετρήσω με ειλικρίνεια τις δυνάμεις μου, για την συμμετοχή μου στο μέλλον σε μια προσπάθεια  που θα έχει ως στόχο την ανάσταση του τόπου σε όλους τους τομείς.

Το κυριότερο που με απασχολεί και αυτό μπορεί να φαίνεται σαν πολιτικός λόγος, είναι ότι καθώς αποσύρεται η γενιά των γονιών μου και όσων συνομηλίκων τους δεν εγκατέλειψαν τις πατρογονικές εστίες τα περασμένα χρόνια -γενιά που γνώριζε πολύ καλά τον αγώνα για την επάρκεια των αγαθών σε κάθε σπίτι -αγώνας που φυσικά προϋπόθετε και μια ισχυρή βάση ελευθερίας και μειωμένης εξάρτησης από την αγορά- δεν υπάρχει μια μεγάλη γενιά που να τους διαδεχθεί και να συνεχίσει και να αναστήσει πάλι τον τόπο.

Και τούτο, γιατί όσα λέμε για την επιστροφή στο ύπαιθρο για να μην βρεθούμε σε πολύ δυσκολότερες καταστάσεις από αυτές που ζούμε, αν αυτή την υπαγορεύει η έκτακτος ανάγκη της εποχής μας, είναι βέβαιο πως δεν πρόκειται να καρποφορήσει όπως η διαρκής ανάγκη ή ανάγκη με μέτρο που κυριαρχούσε στη ζωή της Ελλάδας τα μεταπολεμικά χρόνια και η οποία ανάστησε την κατακαμένη από δέκα χρόνια πολέμου και ταραχών Ελλάδα…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 16042012

ΤΟ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΙΚΟ ΚΟΚΟΡΕΤΣΙ

Τι να κάνω; Νοστάλγησα απόψε το περσινό Πάσχα και όλα όσα πέρασαν την εποχή της επάρκειας και της ρουμελιώτικης παράδοσης, η οποία αν θυμάστε, απειλήθηκε σοβαρά πριν από λίγα χρόνια από τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών, σε ότι αφορά το σχετικά εδέσματα και ιδίως το πατροπαράδοτο κοκορέτσι, τα σπληνάντερα και τη μαγειρίτσα αλλά του Έλληνα τον στόμαχο, τέτοια δεν τον πτοούν με τίποτα.

Ήταν τότε που λέγαμε χαριτολογώντας, και μη συναισθανόμενοι τους δύσκολους καιρούς που πλησίαζαν αθόρυβα και δεν ακούγαμε τα βαριά βήματα των δανειστών γιατί στα αυτιά μας ηχούσαν άλλες σειρήνες, πως, αν δυσκολέψουν τα πράγματα (με τα κοκορέτσια εννοώ) θα φτιάχναμε λούφες στα λαγκάδια και στις ερημιές για να τα απολαμβάνουμε.

Ήταν και η εποχή που ήθελα να μπω στην πρωτοπορία αυτής της επαναστατικής κίνησης και προσπαθούσα να μάθω πως φτιάχνεται ένα καλό κοκορέτσι και ο καλύτερος τρόπος ήταν να παρακολουθήσω τη μάνα μου και τις αδερφές μου όταν έφτιαχναν ένα τέτοιο. Ομολογώ πως δεν έμαθα και πολλά πράγματα γιατί είχα το νου μου στις φωτογραφίες και έτσι δεν αναλαμβάνω, αν τύχει να αναζητήσουμε τέτοιες γευστικές απολαύσεις να φτιάξω. Έμεινε όμως ένα εξαιρετικό αρχείο φωτογραφιών από εκείνο το μάθημα πατριδογνωσίας και δεν αποκλείεται να ενταχθεί κάποτε σε μια μικρή έκδοση που θα αφορά όλα αυτά που χάνουμε σιγά – σιγά από τη ζωή μας, είτε γιατί θα μας τα απαγορεύσουν οι Ευρωπαίοι, είτε γιατί δεν θα έχουμε τα απαραίτητα χρήματα πια να τα προμηθευτούμε.

Το κοκορέτσι πάντως που νοστάλγησα φέτος γιατί δεν μπόρεσα να πάω στο χωριό, το βλέπετε στη αναμνηστική φωτογραφία την οποία ανεβάζω για να το δείτε κι εσείς και να εκτιμήσετε την τέχνη της μάνας μου σε ένα τέτοιο σύμβολο της ρουμελιώτικης γεύσης…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 15042012

ΟΙ ΕΛΠΙΔΕΣ ΜΑΣ ΣΤΟ «ΑΓΙΟ ΦΩΣ»…

Καλά ήταν χθες με το περπάτημα της πόλη με το ρεπορτάζ επιταφίων. Είδα τόσα πράγματα, πρωτόγνωρα για την Αθήνα και πρωτοφανή για τη ζωή μας, τα οποία θα έχουμε καιρό να τα κουβεντιάσουμε και να τα αναλύσουμε τις επόμενες μέρες. Σε γενικές γραμμές πάντως εκείνο που δεν έβλεπα πουθενά είναι ότι από κάπου Να φαίνεται λίγο φως πουθενά…

Και να που κάτι έγινε και όπως ακούω από το πρωί στις ειδήσεις, με τιμές αρχηγού κράτους περιμένουν το κυβερνητικό αεροπλάνο να φέρει σε λίγο στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» το «άγιο φως» από τον Πανάγιο Τάφο. Κάποιος μάλιστα αξιωματούχος της κυβέρνησης πήγε ως τα Ιεροσόλυμα να το παραλάβει και να το συνοδέψει ως την Αθήνα ενώ ιερείς μεγαλόσχημοι και κουστωδίες ιερωμένων είναι έτοιμες να το παραλάβουν και να το μεταφέρουν σε ολόκληρη την Ελλάδα να «φωτιστεί» η ανέχεια και η απελπισία…

Δεν λέω, καλό είναι να διατηρούνται κάποιες παραδόσεις αλλά σε περιόδους απόλυτης φτώχιας που έχει περιπέσει ένας μεγάλος αριθμός νοικοκυριών και ανθρώπων στην Ελλάδα, λίγη έκπτωση στην πανάκριβη τήρησή τουςδεν θα έβλαφτε και κάποιους σίγουρα θα ανακούφιζε, αν το κόστος αυτό γίνονταν ένα πιάτο φαγητό, ένα ρούχο, ένα τσουρέκι.

Γιατί αν ήταν να εναποθέτουμε ακόμη τις ελπίδες μας, σαν θρησκόληπτος όχλος και όχι σαν μια σοβαρή υποτίθεται κοινωνία στο «άγιο φως», τότε μπορούμε να υποστούμε και χειρότερα νομίζω και καλά θα κάνουμε να μην βγάζουμε μιλιά από εδώ και πέρα…

ΕΝΑΣ ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΣΤΑ ΕΞΑΡΧΕΙΑ...

Κοντά στα Εξάρχεια, είναι τρεις εκκλησίες και κατά συνέπεια υπάρχουν τρεις ενορίες, της Ζωοδόχου Πηγής (Ακαδημίας) που είναι και από τις παλαιότερες και πιο ιστορικές εκκλησίες των Αθηνών, του Αγίου Βασιλείου (Μπουμπουλίνας) και του Αγίου Νικολάου Πευκακίων στην Ασκληπιού που κάποτε μάλιστα είχα κάνει και τον γάμο με τη Στάλη.

Αν και κατοικώ λοιπόν πολλά χρόνια στα Εξάρχεια, ποτέ δεν είχα ενδιαφερθεί να μάθω σε ποια ενορία ανήκω γιατί εξάλλου δεν ψήφιζα στην Αθήνα, οπότε να ήταν χρήσιμη αυτή η γνώση. Το 2006 που έμεινα για πρώτη φορά Πάσχα στην Αθήνα, πήγα στον επιτάφιο της Ζωοδόχου Πηγής και μου άρεσε πολύ και σαν εκκλησία και σαν περιφορά στους κεντρικούς δρόμους της γειτονιάς και ακόμη γιατί οι περισσότεροι που πήγαμε ήταν γνωστοί.

Έτσι λοιπόν πήγα κι εφέτος και λόγω κόσμου κάθισα απ’ έξω και μέχρι να βγάλουν τον επιτάφιο, έπιασα κουβέντα με έναν από το Μπαγλαντές που πούλαγε λαμπάδες με χωνάκι να μη στάζουν και σβύνουν. Τις ξεκίνησε από 2 ευρώ αλλά δεν πήγαινε καλά η δουλειά και τις κατέβασε στο ένα κι έτσι έκανε μια μικρή είσπραξη. Αυτός βέβαια δεν είναι χριστιανός και δεν ξέρει ορισμένες λεπτομέρειες από το έθιμο με τις λαμπάδες κι έτσι είχε περισσότερες άσπρες και όχι κίτρινες, που ανάβουν σήμερα λόγω πένθους. Του το έλεγαν οι κυράδες αλλά τίποτα, δεν μπορούσε να το χωνέψει πως υπάρχει αυτή η διαφορά.

Στην εκκλησία που λόγω ιστορικότητας προσέχει πολύ η Αρχιεπισκοπή λειτουργούσαν δυο – τρεις παπάδες, υπήρχαν πολλοί ψάλτες και γενικά η τελετή είχε κάτι το ανεβασμένο ενώ είχαν εκδιωχθεί με καλό τρόπο όσοι συχνάζουν εκεί και επαιτούν με κάθε τρόπο. Ο κόσμος ήταν όλοι Εξαρχιώτες και ορισμένοι που έχουν τις δουλειές τους στη γειτονιά και έτσι είδα πάλι πολλούς γνωστούς ενώ η Αστυνομία φρόντισε να κόψει την κυκλοφορία και στην Ακαδημίας και στην Πανεπιστημίου και Χαριλάου Τρικούπη, να περάσει η πομπή.

Στην αρχή της πομπής και αυτό ήταν το πιο όμορφο και έδειχνε πως η γειτονιά μας δείχνει ενδιαφέρον για την Ζωοδόχο Πηγή πήγαιναν κρατώντας στεφάνια τα εγγόνια της κυρά Σωτηρίας και του Μανούσου Καναβαράκου, που έχουν το μανάβικο στη γωνία Εμμ. Μπενάκη και Ανδρέου Μεταξά και είναι και επίτροπος στην Εκκλησία, Νέλλη, Μάνος και Σωτηρία και ήταν μια πολύ ωραία εικόνα για την Μεγάλη Παρασκευή στο κέντρο της δικής μας Αθήνας.

ΟΙ ΕΠΙΤΑΦΙΟΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Α’

Ξεκίνησα το μεσημέρι από την Αγία Παρασκευή στην Αιόλου, άναψα ένα κεράκι και προχώρησα στην Αγία Ειρήνη, την εκκλησία που μου αρέσει περισσότερο απ’ όλες στην Αθήνα όπου είχε πολύ κόσμο στην ουρά να προσκυνήσουν τον ωραίο επιτάφιο που είχαν φτιάξει σε αυτή την ιστορική εκκλησία της πόλης. Μετά προχώρησα στην Καπνικαρέα, όπου ο επιτάφιος δεν έλεγε και πολλά πράγματα γιατί δεν είναι δα και από τις πλούσιες εκκλησίες.

Κατόπιν πέρασα στην Πλάκα, στην Μεταμόρφωση της οδού Κυδαθηναίων και στον Άγιο Νικόλαο Ραγκαβά, στην οδό Τριπόδων όπου είχαν φτιάξει τον καλύτερο επιτάφιο με ωραία λουλούδια, του εμπορίου εννοείται, και μοσχομύριζε η παλιά εκκλησία της Πλάκας.  Από εκεί πέρασα και είδα τον επιτάφιο στην εκκλησία του Μετοχίου στην οδό Πρυτανείου και κατηφόρησα προς τους Αγίους Φιλίππους στο Μοναστηράκι κι από εκεί, στην Αγία Τριάδα, την μεγάλη εκκλησία που είναι χτισμένη μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμικού.

Περιπλανήθηκα για πολλή ώρα κατόπιν στον Κεραμεικό και το Μεταξουργείο, γιατί ήθελα να δω και άλλα πράγματα τώρα που αραιώνουν τα αυτοκίνητα από τη γειτονιά και ανεβαίνοντας τη Ζήνωνος, έπεσα πάνω στην περιφορά του επιταφίου, της μικρής εκκλησίας στην συμβολή Πειραιώς και Σωκράτους που είναι ενσωματωμένη στο μεγάλο κτίριο της Πολυκλινικής που είναι το καταφύγιο σε αυτή τη γειτονιά για κάθε πονεμένο.

Η  περιφορά του επιταφίου σε αυτό το απόλυτα (έτσι λένε κάποιοι) υποβαθμισμένο σημείο της πόλης, την Ομόνοια εννοώ και τους πέριξ δρόμους με την περίεργη κίνηση μου άρεσε πολύ γιατί είχε να κάνει με την παρουσία του λίγου έστω κόσμου που κατοικεί μόνιμα ή δουλεύει στην περιοχή και με αυτό τον τρόπο δηλώνει τη συνέχειά του. Κι ακόμη, γιατί στην κουστωδία, συμμετείχαν οι γιατροί της Πολυκλινικής και φυσικά και κάποιοι από τους ασθενείς και τους συνοδούς τους, πράγμα που έδινε μια ιδιαίτερη εικόνα στην Ομόνοια.

ΤΑ ΔΑΚΡΑΚΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ…

Ήταν ένα παλιό συνήθειο, την Μεγάλη Πέμπτη τα αγόρια και τα κορίτσια του χωριού να πηγαίνουν ψηλότερα στο βουνό μας, εκεί που τελειώνουν τα έλατα και αρχίζει το σπανό, στο λεγόμενο Πικροβούνι και να μαζεύουν τα κίτρινα ηράνθεμα (δακράκια) τα έλεγαν οι ντόπιοι και πίστευαν πως αυτά είχαν φυτρώσει από τα δάκρυα της Παναγίας για το Χριστό.

Με αυτά έφτιαχναν το στεφάνι της Σταύρωσης και στόλιζαν τον Επιτάφιο, μαζί με κισσό ο οποίος ήταν και η μόνη ακμαία πρασινάδα της εποχής που μπορούσε να υπάρχει σε ένα ορεινό χωριό. Μοσχοβολούσε όλη εκκλησία από τα δακράκια και το πλέξιμό τους σε στεφάνια ήταν μια τέχνη η οποία διέκρινε περισσότερο κάποιες κορίτσια του χωριού.

Το έθιμο ασφαλώς και κρατάει ως τα σήμερα, αλλά δεν αποτελεί πλέον εκδρομή με τα πόδια στο δάσος αλλά επίσκεψη με το αυτοκίνητο στο Πικροβούνι ενώ δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις, ιδιαίτερα όταν ήταν νωρίς το Πάσχα, αντί για δακράκια τα οποία δεν είχαν ανθίσει ακόμη, καλλιεργημένα λουλούδια από την αγορά έβρισκαν θέση στον Επιτάφιο. Τούτο είχε να κάνει κάπως και με τον προβολή ορισμένων εκ των συγχωριανών, οι οποίοι προκειμένου να δείξουν πως ευημερούσαν, δεν δίσταζαν να πληρώσουν το ανθοπωλείο αντί να πάνε στο βουνό να μαζέψουν δακράκια. Οι ίδιοι πάλι ήταν εκείνοι που πλήρωσαν τον λουστραρισμένο καινούργιο Επιτάφιο για να πεταχτεί ο παλιός ξύλινος.

Τέλος πάντων, όλα αυτά πέρασαν και αποτελούν ένα μικρό παράδειγμα για το πώς αντιλαμβάνονταν ο καθένας τα πράγματα μιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί αλλά το χωριό δεν έχει πλέον παιδιά να πάνε να μαζέψουν δακράκια στο Πικροβούνι και ο παλιός όμορφος Επιτάφιος, έχει σαπίσει στο χωράφι με τους βάτους δίπλα στην εκκλησία…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 12042012

Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ ΠΙΣΤΩΝΗ

Ο Αχιλλέας μπροστά σε ένα έργο του στη γκαλερί Φρυσσίρας

Με το ένα και το άλλο, τους δρόμους και τις πλατείες που τρέχω όλη μέρα, παραλίγο να ξεχάσω πως κάποιοι καλοί μας φίλοι, εκτός του ότι κάνουν ωραία έργα τα εκθέτουν κιόλας και πρέπει να πάμε να τα δούμε και να κουβεντιάσουμε μαζί τους για αυτά.

Ο Αχιλλέας με τη μητέρα του,΄Αναστασία Μεταλληνού στην έκθεση.

Ένας από αυτούς είναι ο Αχιλλέας Πιστώνης, που παρουσιάζει την πρώτη του ατομική έκθεση με τίτλο «Εντός εαυτού» από τις 22 Μαρτίου έως τις 28 Απριλίου 2012 από τη Thanassis Frissiras Gallery.

Ο Αχιλλέας Πιστώνης, διαβάζουμε στον πρόλογο του καταλόγου, ζωγραφίζει προσπαθώντας να προσεγγίσει την ανθρώπινη υπόσταση χρησιμοποιώντας ως «εργαλεία» την σαφήνεια και τη λιτότητα. Το λευκό κυριαρχεί και οι αποχρώσεις του μαύρου συνυπάρχουν, οικοδομώντας τις συνθέσεις του. Στο έργο του εμφανίζονται διαφορετικά πρόσωπα του ιδίου χαρακτήρα.

Πρόκειται στην ουσία για το ίδιο άτομο και τις μεταμορφώσεις του, που βρίσκεται αντιμέτωπος μ' έναν καθρέφτη, σε συνεχή διάλογο με τις διαφορετικές «φωνές» της ίδιας του της προσωπικότητας. Οι συνθέσεις του καλλιτέχνη διαδραματίζονται σε εσωτερικά δωμάτια φαντασιακής, μη υπαρκτής, διάστασης. Το ζωγραφικό του σύμπαν είναι ένα εγκεφαλικό παιχνίδι, μια ιδιότυπη απεικόνιση της πραγματικότητας η οποία ταλαντεύεται ανάμεσα σε οικειότητα, φόβο, μοναξιά, αναζητώντας την ισορροπία.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Αχιλλέας Πιστώνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980, το 2006 αποφοίτησε με άριστα από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας με καθηγητή τον Τριαντάφυλλο Πατρασκίδη και τον Μαρτίνο Γαβαθά. Παρακολούθησε το εργαστήριο σκηνογραφίας του Γ. Ζιάκα.
Μερικά από τα έργα του Αχιλλέα από την έκθεση.

"Σε συνεχή επιρροή" - Λάδι σε μουσαμά

"Απολογία - χτίστες" - Λάδι σε μουσαμά.

"Grow up"

Διάρκεια έκθεσης . 

22 Μαρτίου - 28 Απριλίου 2012
Ώρες λειτουργίας : Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 11:00 - 14.30 και 17:30 - 20:30

Τετάρτη και Σάββατο: 11:00 - 16:00. Thanassis Frissiras Gallery: Κριεζώτου 7, 10671 Αθήνα

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΡΙΟΥ...

Αχ, είχα ένα σωρό δουλειές στο δρόμο σήμερα και δεν παρακολούθησα τα περί της συλλήψεως και της ανάκρισης του Άκη. Όπως και να έχει πάντως καταλαβαίνουμε, οι περισσότεροι νομίζω, πως αυτό το πράγμα που λέγεται πολιτική δεν έχει ούτε ιερό, ούτε όσιο και για την εξουσία, ρίχνεις και το χθεσινό σου φίλο ακόμη στο γκρεμό. Τέλος πάντων θα μάθουμε τι θα γίνει και ανάλογα θα εκτιμήσουμε το θόρυβο της σημερινής μέρας.

Από την άλλη, εμένα με πήγαν οι δρόμοι σήμερα ως τον Κορυδαλλό, αυτή τη χαριτωμένη πόλη που φιλοξενεί τις μεγαλύτερες φυλακές της Ελλάδας, να δω έναν αλλοδαπό  φτωχοδιάβολο που για κάτι πταίσματα, του φόρτωσαν μια πολύ βαριά ποινή και η κατάστασή του δεν είναι και τόσο καλή μετά από την απόρριψη της έφεσής του για μετριασμό και οσονούπω, θα οδηγηθεί πάλι στη επαρχία για να συνεχίσει.
Για το θέμα αυτό θα επανέλθω άλλη φορά, αλλά δεν μπορώ να πω ότι σήμερα (είναι η πρώτη φορά στη ζωή μου που πήγα στις φυλακές) είδα στο επισκεπτήριο ότι δεν ήταν και λίγος ο κόσμος που είχε έρθει να δει κάποιον δικό του και στη συντριπτική του πλειοψηφία, ήταν αλλοδαποί και όλοι κουβαλούσαν κάτι, απ’ αυτά βεβαίως που επιτρέπονται, να τους δώσουν. Αυτό που μου έκανε δε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν ένας κουλουράς που γέμιζε σακούλες με κουλούρια και έγραφε πάνω τους με ένα χοντρό μπλε μαρκαδόρο το όνομα του κρατουμένου για τον οποίον περιορίζονταν.

Φαίνεται πως οι αρχές θεωρούν πως ο επισκέπτης δεν πρόκειται να βάλει και κάτι άλλο μέσα στη σακούλα γιατί ο τελευταίος που τη δένει κόμπο είναι ο κουλουράς, άνθρωπος ενήμερος και οπωσδήποτε δικός τους. Ήθελα να κάνω μια φωτογραφία με τις σακούλες των κουλουριών, αλλά ούτε σε καλή διάθεση ήμουν ούτε και η μέση μου βοηθούσε να κάνω την απαραίτητη κίνηση και γι’ αυτό, με ιδιαίτερη προσοχή να μη γίνω αντιληπτός και φυσικά να μην φανούν πρόσωπα, στόχευσα πλαγίως στο εικονισματάκι της «Παναγίας της Ελευθερώτριας» που κάποια ψυχή, όπως βλέπετε στη φωτογραφία, φρόντισε να το στολίσει με ένα στεφάνι κόκκινα γαρύφαλλα, μήπως και βάλει το χεράκι της και κάποιος αναπνεύσει πάλι αέρα ελευθερίας...