 |
Ήταν κάποια χρόνια πριν στα Άγραφα που μιλούσαμε για τα
όρνια και τους αετούς που δεν πετούν πια στις κορυφές τους και στην κουβέντα
ακούστηκε και το κουκοπούλι! Τι είναι αυτό ρώτησα και μου απάντησαν πως ήταν
ένα μεγάλο πουλί, άσπρο και μαύρο σαν τον πελαργό που κάθε άνοιξη έφερνε στην
πλάτη του έναν κούκο και γι’ αυτό το έλεγαν κουκοπούλι. Ήταν ωραία η
αφήγηση από κάποιους που έλεγαν πως το είχαν δει τα παλιότερα χρόνια, για τους γύρους
που έκανε πάνω από τις κορυφές, τις φωλιές που έφτιαχνε. Είχαν
χρόνια να το δούνε, πίστευαν πως χάθηκε μαζί με τα όρνια και τους αετούς και
έλεγαν πως αλλά για το πώς έρχονται πια οι κούκοι δεν είχαν εξήγηση.
Φυσικά δεν επρόκειτο για κανένα κουκοπούλι, το είχε φτιάξει
η φαντασία των ανθρώπων των βουνών και επί αιώνες το πίστευαν πως ήταν έτσι. Το
κουκοπούλι ήταν ο ασπροπάρης, (Neophron percnopterus) «ένα από τα πλέον
αινιγματικά και παράξενα πουλιά του πλανήτη μας» όπως σημειώνουν οι Ρήγας
Τσιακίρης και Λαυρέντης Σιδηρόπουλος στο περιοδικό (Οιωνός, τεύχος 25 σελ.12-13) «το οποίο
βρίσκεται στα όρια της εξαφάνισης. Είναι το πρώτο πουλί στον κόσμο που
προστατεύτηκε με νόμο από τους Φαραώ, με ποινή θανάτου, αναγνωρίζοντας έτσι την
σημαντική του συμβολή στην καθαριότητα των οικισμών από τα σκουπίδια και τα
υπολείμματα της τροφής των ανθρώπων. Αποτελώντας το πρώτο γράμμα της
αιγυπτιακής αλφάβητου, το ιερογλυφικό που προφέρεται "ah", το πουλί
ονομάστηκε και «κοτόπουλο του Φαραώ». Κανένα άλλο είδος δεν έχει τόσο πολύ
συνδεθεί με μύθους, θρύλους, παραδόσεις και μαντικές πράξεις στις ορεινές
κοινότητες της χώρας μας. Είναι ο μόνος γύπας στο κόσμο που μεταναστεύει και οι
χωρικοί πιστεύουν ότι κουβαλάει στην πλάτη του τον κούκο φέρνοντας την άνοιξη
και την καλοτυχία καθορίζοντας με τη μαγική του παρουσία την υγεία και την
προκοπή των κτηνοτρόφων, το πήξιμο του γιαουρτιού, την παραγωγή του τυριού, ενώ
συμμετέχει σε γάμους, ακόμη και «τσουράπια» φέρνει στα παιδιά. Συνδέεται πολύ
με τον άνθρωπο και τις δραστηριότητές του, σχεδόν πάντοτε φώλιαζε σε βράχια
δίπλα σε κωμοπόλεις, χωριά, και οικισμούς, ακόμη και δίπλα στις στάνες, ενώ
σπανιότερα σε κτίρια, σκεπές, δέντρα, στο χώμα ακόμη και στην κορυφή
τερμιτοφωλιών!!! (Η συνέχεια http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?tID=2657&aID=1111).
Για αυτόν τον υπέροχο λοιπόν γύπα που κινδυνεύει, έχει
δημιουργηθεί συμμαχία 14 χωρών από τα Βαλκάνια, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή
για την προστασία του. Από την Ελλάδα και την Τουρκία, μέχρι τη Νιγηρία και το
Τσαντ, η προστασία του παγκοσμίως απειλούμενου γύπα Ασπροπάρη ενώνει 14 χώρες
από τα Βαλκάνια, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή με ένα νέο διασυνοριακό
Πρόγραμμα LIFE. Στη χώρα μας, τις σχετικές δράσεις έχουν αναλάβει η Ελληνική
Ορνιθολογική Εταιρεία και το WWF Ελλάς.
Ο Ασπροπάρης είναι παγκοσμίως απειλούμενο είδος και ο
πληθυσμός του στα Βαλκάνια έχει υποστεί μείωση μεγαλύτερη από 80% κατά τα
τελευταία 30 χρόνια, με αποτέλεσμα να έχουν απομείνει λιγότερα από 70 ζευγάρια.
Ειδικότερα, στην Ελλάδα έχουν απομείνει μόλις 5 ζευγάρια Ασπροπάρη, γεγονός που
επιβάλει την άμεση υλοποίηση δράσεων προστασίας και ενδυνάμωσης του πληθυσμού
του. Οι λόγοι της ραγδαίας αυτής μείωσης δεν βρίσκονται μόνο στους τόπους
αναπαραγωγής του είδους στα Βαλκάνια, αλλά και κατά μήκος της μακριάς και
δύσκολης μεταναστευτικής διαδρομής που πρέπει να καλύπτει κάθε φθινόπωρο,
διανύοντας περισσότερα από 5.000 χλμ. προκειμένου να φτάσει στους τόπους όπου
ξεχειμωνιάζει στην Αφρική.
Δεδομένης της μεγάλης γεωγραφικής κάλυψης των σχεδιαζόμενων
δράσεων, το συγκεκριμένο Πρόγραμμα LIFE για την προστασία του Ασπροπάρη είναι
από τα πιο φιλόδοξα και ολοκληρωμένα προγράμματα διατήρησης που έχουν
υλοποιηθεί ποτέ για την προστασία γυπών. Βασικός στόχος του προγράμματος είναι
η ενίσχυση του ανατολικότερου πληθυσμού Ασπροπάρη της Ευρώπης, λαμβάνοντας
επείγοντα μέτρα διατήρησης για την αντιμετώπιση των κυριότερων απειλών στους
τόπους αναπαραγωγής, αλλά και κατά μήκος της μεταναστευτικής του διαδρομής. Το
Πρόγραμμα βασίζεται σε δύο άξονες: Επίτευξη σταθερής αύξησης του πληθυσμού στους τόπους
αναπαραγωγής στα Βαλκάνια, και βελτίωση των συνθηκών για τη διατήρηση του
είδους κατά μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής και στους τόπους διαχείμασης,
ελαχιστοποιώντας ιδιαίτερα τις απώλειες των ενήλικων ατόμων.
Όσον αφορά στις δράσεις που θα υλοποιηθούν στην Ελλάδα,
αυτές επικεντρώνονται στις τελευταίες περιοχές αναπαραγωγής και έντονης
παρουσίας του είδους. Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία θα εστιάσει σε περιοχές
της Ηπείρου, στην ευρύτερη περιοχή των Μετεώρων και της Κρήτης και το WWF Ελλάς
σε περιοχές της Θράκης. Οι περιοχές αυτές εκτείνονται σε 11 Ζώνες Ειδικής
Προστασίας (Special Protected Areas-SPAs) του δικτύου Natura 2000. Βασικός
στόχος θα είναι η καταπολέμηση της παράνομης χρήσης των δηλητηριασμένων
δολωμάτων με τη συνδρομή και τη δικτύωση δημόσιων υπηρεσιών, ακαδημαϊκών
φορέων, χρηστών γης και πολιτών, τη διεξαγωγή σεμιναρίων διαχείρισης
περιστατικών δηλητηριασμένων δολωμάτων και τη λειτουργία των ειδικών Ομάδων
Ανίχνευσης δηλητηριασμένων δολωμάτων από την Ορνιθολογική και το WWF σε
περιοχές της Ηπείρου, των Μετεώρων και της Θράκης.
 |
Παράλληλα, στη χώρα μας θα υλοποιηθούν και δράσεις που
σχετίζονται με την εκπαίδευση και τη δικτύωση κτηνοτρόφων για την αποφυγή
επιθέσεων από λύκους και αρκούδες και την παροχή σχετικής υποδομής, την αύξηση
της διαθεσιμότητας ασφαλούς τροφής για τους γύπες μέσω λειτουργίας ταϊστρών,
την ετήσια απογραφή του πληθυσμού του Ασπροπάρη, καθώς και επικοινωνιακές
δράσεις σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και σχολεία για την ευαισθητοποίηση
και την ενημέρωση των πολιτών. (Πηγή δημοσίευσης: http://www.xronos.gr,
10/1/2018).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το κείμενο αποτελεί συρραφή διαφόρων ανακοινώσεων
και δημοσιευμάτων για τον ασπροπάρη καθώς και οι φωτογραφίες (για τις οποίες
πραγματικά θαυμάζω αυτούς που τις τράβηξαν και για όσες υπάρχουν στοιχεία τα
παραθέτω) προέρχονται από διάφορες ιστοσελίδες και συνοδεύει την εκστρατεία για την προστασία. Μπείτε στο
ΑΘΗΝΑ, 31032018
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου