ΤΑ ΠΗΓΑΔΙΑ ΤΟΥ ΑΣΦΟΝΤΥΛΙΤΗ

Τι θα ήταν ο Ασφοντυλίτης αν δεν υπήρχαν στα σύνορα του οικισμού τα πηγάδια με το πολύ καλό νερό; Ένας ξερότοπος όπως τα διπλανά σε αυτόν σημεία που οι άνθρωποι θα έπρεπε να φτιάξουν τέτοια συστήματα που να μαζεύουν το βρόχινο νερό σε στέρνες να ξεδιψάνε αυτοί και τα ζωντανά τους. Και τούτο θα γίνονταν βέβαια αν λειτουργούσε καλά ο καιρός και δεν τύχαιναν τίποτε παρατεταμένες ξηρασίες που θα στέγνωναν τον τόπο.

Στον Ασφοντυλίτη λοιπόν υπήρχε νερό και αυτό ήταν η αιτία που μάζεψε τον οικισμό κοντά του. Επί πλέον, τα πηγάδια ήταν και η αφορμή να περάσει δίπλα τους και η μεγάλη στράτα που συνέδεε την Αιγιάλη με τη Χώρα, τα Κατάπολα, το μοναστήρι και την Κάτω μεριά. Εξετάζοντας βέβαια κάποιος τη χάραξη της στράτας παρατηρεί πως δεν υπήρχε ποιο εύκολο σημείο να περάσει και ας μην ήταν τα πηγάδια εκεί.

Ανέκαθεν λοιπόν έβγαζε ένα νερό λοιπόν εκεί και το σημείο αποτελούσε ένα πόλο έλξης για τα λογής ζωντανά του νησιού και γύρω του θα είχε αναπτυχθεί μια δυνατή συστάδα δέντρων και θάμνων και ενδεχομένως ο άνθρωπος παραφύλαγε εκεί να πιάσει τα διψασμένα ζωντανά.

Πότε όμως προχώρησε ο άνθρωπος στο άνοιγμα των πηγαδιών κανένας πάλι δεν ξέρει όπως και κανένας πάλι δεν γνωρίζει αν η διάνοιξη έγινε άπαξ η κατά καιρούς για λόγους πιθανόν ξηρασίας ή ανομβρίας.

Για την καλή λειτουργία όμως των πηγαδιών μια φορά το έτος κατέβαιναν και τα καθάριζαν από τα χόρτα που έπεφταν μέσα και από τη λάσπη που μάζευε το πηγάδι από τη σκόνη και τα χώματα.

Μέχρι πριν η λειτουργία κάθε αγροτικής δραστηριότητας υποκατασταθεί από μηχανές, η άντληση του νερού γινόταν με κουβάδες και το πότισμα των ζωντανών σε γούρνες που σκαφτεί στις πέτρες και το πλήθος αυτών διασκορπισμένο γύρω από τα πηγάδια δηλώνει κάπως και τον μεγάλο αριθμό των ζωντανών της περιοχής που ξεδιψούσαν εκεί.

Μέχρι κάποια εποχή τα πηγάδια ήταν ανοιχτά και πολλές φορές κάποια ζωντανά έπεφταν μέσα και πνίγονταν αλλά σήμερα είναι καλυμμένα με ασφαλή πλαίσια για να τα κρατάνε καθαρά και να αποφεύγονται τυχόν ατυχήματα. Τελευταία μάλιστα έτυχαν και μιας προσεγμένης επισκευής και φροντίδας στο εξωτερικό τους μέρος και αποτελούν πάλι τα στολίδια του Ασφοντυλίτη.