Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2015

Ο ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΑΛΛΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ



Άλλο πράγμα θυμάμαι ήταν τα περασμένα χρόνια η κατάλευκη ύπαιθρος και τα χιονισμένα δάση του Τυμφρηστού και άλλο πράγμα ο βαρύς χειμώνας μέσα και γύρω στα χωριά που κυκλοφορούσαν ακόμα πολλοί άνθρωποι και ζωντανά κάθε είδους και άφηναν τα σημάδια από το πέρασμά τους στα χωράφια, τις αυλές και τους δρόμους. Βάσει αυτών μάλιστα, ο καθένας μπορούσε να καταλάβει ένα σωρό πράγματα – από το ποιος πάτησε το χιόνι μέχρι την υγεία του όποιου σκύλου και του κοπαδιού ακόμη που πήγε στη βρύση να ποτιστεί…

Η κατάλευκη εξοχή εκείνα τα χρόνια ήταν ένας χώρος που το χιόνι την καθιστούσε άβατο για τους περισσότερους ανθρώπους πλην ορισμένων ξωμάχων κτηνοτρόφων που είχαν τις καλύβες τους στα χωράφια τους και πηγαινοέρχονταν με δυσκολία να φροντίσουν τα ζωντανά τους και λίγων συγχωριανών που τους άρεσε να βγαίνουν για κυνήγι. Τότε θυμάμαι δεν ίσχυαν οι σχετικές απαγορεύσεις, τα θηράματα ήταν εν αφθονία κι έτσι όποιος διέθετε όπλο έβγαινε μια βόλτα στα χωράφια να χτυπήσει κανένα πουλί και σπανιότερα κάποιο λαγό για νοστιμέψει λιγάκι το μονίμως χειμαζόμενο τραπέζι της φτωχής οικογένειας.

Στο δάσος πήγαιναν επίσης και οι κτηνοτρόφοι -πάντοτε κρυφά και με το φόβο του δασοφύλακα- να κόψουν κλαδιά ελάτων και μελά να ταΐσουν τα αρνοκάτσικά τους γιατί οι αποθηκευμένες ζωοτροφές δεν τους επαρκούσαν. Το χλωρό έλατο ήταν μια καλή και θρεπτική τροφή για τα ζώα και ιδιαίτερα για αυτά που είχαν γεννήσει και θήλαζαν. Έτρωγαν μέχρι και τη φλούδα των κλαδιών και κάποιες φορές το γάλα τους είχε γεύση ελάτου, όπως άλλωστε και των αγελάδων χαμομήλι από το σανό που είχε μέσα αυτό το μυρωδάτο φυτό. Ο μελάς (το γνωστό ως γκι, είναι ένα παράσιτο των ελάτων κυρίως με πολύ τρυφερά φύλλα το οποίο ήταν επίσης εξαιρετική τροφή των ζώων που στέγνωνε το στόμα τους από την ξηρά τροφή αλλά απαιτούσε ιδιαίτερη τόλμη από όποιον επιχειρούσε να ανεβεί το δέντρο και δεν ήταν σπάνιο να υπάρχουν θύματα από αυτή την ενέργεια.

Φυσικά ουδέποτε θυμάμαι το χιονισμένο τοπίο εκείνα τα χρόνια να αποτελούσε αισθητική συγκίνηση - πόσο μάλλον να ενέπνεε κάποια διάθεση απόλαυσης καθώς εκείνες οι αγροτικές κοινωνίες το έβλεπαν ως δεσμά στον τόπο και στοιχείο αποκλεισμού. Είχαν βέβαια το λόγο τους να βλέπουν έτσι το χειμώνα γιατί μια παράταση του χιονιού στο έδαφος έστω για λίγες ημέρες απ’ όσο είχαν υπολογίσει, είχε πολλές φορές θλιβερά αποτελέσματα για την κτηνοτροφία τους. Κι αυτό επειδή δεν διέθεταν μεγάλους χώρους αποθήκευσης ζωοτροφών ή απλά δεν είχαν την απαραίτητη έκταση να τις καλλιεργήσουν και πολλές φορές τα ζωντανά τους πείναγαν. Ούτε δρόμοι υπήρχαν – και να υπήρχαν δεν είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν ζωοτροφές από άλλο μέρος κι έτσι διέτρεχαν πάντα τον κίνδυνο να χάσουν το κοπάδι τους. Κι από τους συγχωριανούς τους πάλι δεν μπορούσαν να ζητούσουν ούτε ένα δεμάτι κλαρί γιατί όλοι βρίσκονταν στην ίδια θέση.

Εκείνα τα χρόνια επίσης λίγα ήταν τα χωριά που είχαν σωστούς δρόμους που να τα συνδέουν με τον έξω κόσμο και αν είχαν, μέχρι να έρθουν τα μηχανήματα να τους καθαρίσουν από το χιόνι κόντευε πολλές φορές να πιάσει ο Μάρτης. Έτσι, όποιος είχε ανάγκη να βγει έξω από το χωριό δεν είχε άλλη επιλογή από το να πάει με τα πόδια ως τον κοντινότερο ανοιχτό δρόμο κι από εκεί αν έβρισκε μέσο να προωθηθεί στον προορισμό του. Σημειώνουμε πως αυτή η έξοδος γινόταν μόνο σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης και στην επιχείρηση συμμετείχε πολλές φορές σχεδόν ολόκληρο το χωριό και όλοι αγωνιούσαν μέχρι να μάθουν πως ο συγχωριανός τους έφθασε ασφαλής εκεί που ήθελε.

Από πού και πώς να το μάθουν, ήταν κι αυτό ένα ζήτημα καθώς ποτέ δεν ήταν σίγουρο πως ένα χιονισμένο δέντρο δεν θα έπεφτε πάνω στα σύρματα του τηλεφώνου και αν η βλάβη ήταν εύκολο να αποκατασταθεί από τους τεχνικούς του ΟΤΕ. Το ίδιο ίσχυε βέβαια και για όσα χωριά είχαν ηλεκτρικό γιατί από το βάρος του χιονιού κόβονταν συνεχώς τα σύρματα και άντε να ψάχνουν οι τεχνικοί της ΔΕΗ τώρα που ήταν η βλάβη και πώς να την διορθώσουν. Βέβαια το ηλεκτρικό ήταν το τελευταίο που απασχολούσε τους χωριάτες γιατί ακόμα δεν είχαν γεμίσει τα σπίτια με ηλεκτρικές συσκευές και ευαίσθητα προϊόντα που απαιτούσαν ψυγεία.

Το πώς άνοιγαν τους δρόμους μέσα στα χωριά ήταν κάτι το ιδιαίτερα απλό. Τον πρώτο που πάταγε το χιόνι ακολουθούσε ένας άλλος και πατημασιά στην πατημασιά άνοιγε το αυλάκι που τους επέτρεπε να πάνε από σπίτι σε σπίτι, στις καλύβες ,στα καφενεία, την εκκλησία και το σχολείο το οποίο ακόμα και με ένα μέτρο χιόνι λειτουργούσε. Ήταν βλέπετε τότε όλα τα παιδιά μαθημένα από δυσκολίες και μπορούσαν να βαδίσουν αρκετή απόσταση μέσα στο χιόνι κι ακόμα, επειδή με το πολύ χιόνι δεν υπήρχαν εργασίες στα χωράφια και στα κοπάδια που έπρεπε να συμμετάσχουν ο βαρύς χειμώνας ήταν μια καλή ευκαιρία για περισσότερη ίσως μελέτη και προσοχή στα πράγματα και τα διδάγματα του σχολείου. Ένας μονοπάτι πάλι που άνοιγε υποχρεωτικά ο πρώτος που δεν είχε φροντίσει όσο ήταν καλός ο καιρός να έχει στο αμπάρι του αρκετό αλεύρι και μετά ακολουθούσαν οι άλλοι, ήταν αυτό που οδηγούσε στο μύλο του χωριού ενώ σε έκτακτες περιπτώσεις, όλοι οι χωριανοί άνοιγαν με φτυάρια το δρόμο ως το νεκροταφείο.

Σήμερα βέβαια τα πράγματα έχουν εντελώς αλλάξει και ο χειμώνας ακόμη και για τους λίγους εναπομείναντες μόνιμους κατοίκους των ορεινών χωριών μεταβάλλεται σε ένα στοιχείο κατανάλωσης όπως αυτή προβάλλεται από τα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά. Ο χειμώνας σύμφωνα με αυτή την αντίληψη είναι μια εποχή που ο καταναλωτής πρέπει να επισκεφτεί τα ορεινά χωριά, να μείνει σε ξενώνες που να έχουν ικανοποιητική θέρμανση και απαραίτητα μεγάλο τζάκι. Να πάνε στην ταβέρνα με τα παραδοσιακά προϊόντα, όπως χοιρινό από το σούπερ μάρκετ της κοντινής πόλης, τυρί από την τάδε γαλακτοβιομηχανία, ψωμί από φούρνο της πόλης και άλλα τέτοια που ενθουσιάζουν τους επισκέπτες οι οποίοι δεν ξεχνούν επίσης να αγοράσουν και χωριάτικα λουκάνικα, παραδοσιακά γλυκά, κρασιά, τσίπουρα και άλλα αγαθά που παράγονται οπουδήποτε της Ελλάδας αλλά βαφτίζονται τοπικά μόλις περάσουν το κατώφλι κάθε χωριού και τα ίδια μπορείς να βρεις οπουδήποτε αλλού με διαφορετική εννοείται ετικέτα.

Δεν υπάρχει πλέον ο χειμώνας που ξέραμε αλλά μια εποχή που ανεξάρτητα από το κρύο και τα χιόνια μοιάζει απελπιστικά με όλες τις άλλες του χρόνου και τη διαφορά της κάνουν οι γιορτές των Χριστουγέννων και του νέου έτους όπως το Πάσχα για την άνοιξη ή ο Δεκαπενταύγουστος για το καλοκαίρι. Μια εποχή που το νόημά της έχει χαθεί κάτω από την ομοιομορφία της άνεσης που όλοι επιθυμούν να έχουν σαν κινούνται στο σκηνικό που είναι πλέον ολόκληρη η χώρα. Ένα σκηνικό που κατεβαίνει μόλις εξοφληθεί ο λογαριασμός μιας ακόμη εξόδου στην άδεια ελληνική περιφέρεια και αρχίσει το ταξίδι της επιστροφής…

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 31122009

Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2015

TO XIONI KAI TA ΔΕΝΤΡΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ



Το χιόνι είναι ένα φαινόμενο που σαφώς δεν κάνει διακρίσεις· ανάλογα με την ένταση της χιονόπτωσης και το υψόμετρο του τόπου που πέφτει, αυξάνει το ύψος πάνω σε κάθε πράγμα της γης από λίγα εκατοστά μέχρι πολλές φορές το ένα μέτρο. Το χιόνι δεν μπορεί να πέσει περισσότερο στο ένα χωράφι ή λιγότερο στο άλλο ή να καλύψει μια στέγη και να αφήσει άδεια τη διπλανή της. Ένας παράγοντας πάλι που κάποιες φορές επηρεάζει το ύψος του χιονιού είναι ο δυνατός αέρας, τα νερά που τρέχουν στην επιφάνεια της γης, το είδος και η μορφή των δέντρων και βεβαίως το υλικό που είναι φτιαγμένη η όποια στέγη.



Στην πρώτη περίπτωση ο αέρας όταν είναι δυνατός, αρπάζει κυριολεκτικά τις νιφάδες προτού ακόμα πέσουν στη γη και τις στοιβάζει στα σημεία που κόβεται η έντασή του και συχνά δημιουργεί στρώματα ύψους πολλών μέτρων. Αυτό συμβαίνει στις ανοιχτές πλαγιές των βουνών που ο αέρας κυριολεκτικά ξυρίζει τις εκτεθειμένες σε αυτόν γυμνές επιφάνειες και οδηγεί το χιόνι στις βαθιές χαράδρες όπου το ύψος του πολλές φορές είναι απύθμενο. Όταν πάλι πέφτει πάνω σε τρεχούμενα νερά ή σημεία που ποτίζονται από πηγές, ένας όγκος από τη μάζα του λιώνει και κυλά αόρατο κάτω από το στρώμα που διαρκώς χάνει ύψος εκτός από την περίπτωση που παγώσει οπότε και κερδίζει λίγους πόντους σε ύψος.

Το ύψος του χιονιού πάνω στα δέντρα ποτέ δεν είναι ίδιο. Αλλιώς στοιβάζεται πάνω στα έλατα και στα αειθαλή, αλλιώς πάνω στις λεύκες κι αλλιώς πάνω στους θάμνους. Στα ελατοδάση για παράδειγμα επικάθεται βαριά πάνω στα κλαδιά των ελάτων και ανάλογα με την αντοχή τους παραμένει εκεί αρκετές ημέρες ενώ στις λεύκες, λόγω του ύψους τους και τον αέρα πολύ σπάνια και μόνο σαν είναι χαμηλές οι θερμοκρασίες μπορεί να δημιουργήσει ένα λεπτό στρώμα. Το ίδιο γίνεται και με τα υπόλοιπα φυλλοβόλα αλλά ανάλογα σε κάθε είδος είναι και οι συνέπειες στα κλαδιά του από το βάρος του χιονιού.

Στις καρυδιές για παράδειγμα, όπως και στις μηλιές ή τις καστανιές όταν στα κλαδιά τους μαζευτεί μεγάλος όγκος χιονιού τότε σπάζουν ενώ το φαινόμενο είναι πιο σπάνιο στις κερασιές ή στις φουντουκιές που τα κλαδιά τους έχουν άλλη διάταξη πάνω στον κορμό. Οι θάμνοι: κέδρα, πουρνάρια, φιλίκια ακόμα και οι πυράκανθοι δεν έχουν πρόβλημα από τον όγκο του χιονιού λόγω της απόστασης των κλαδιών τους από το έδαφος ενώ πολλές φορές βρίσκονται στη δεινή θέση να φορτωθούν στις πλάτες τους και το χιόνι που πέφτε από τα κλαδιά των υπερκείμενων από αυτούς δέντρων και τότε επιστρατεύουν την υπομονή τους.



Σε γενικές γραμμές πάντως το χιόνι λειτουργεί ως ο αόρατος μέγας ξυλοκόπος γιατί με το βάρος του επιτελεί το μέγα έργο της αφαίρεσης από τα δέντρα των νεκρών και ασθενικών κλάδων οι οποίοι καθώς πέφτουν παρασύρουν στο έδαφος από το ίδιο αλλά και τα παρακείμενα δέντρα πολλά υγιή κλαδιά. Έτσι δημιουργούν κάτω από το δέντρο ένα στρώμα από καυσόξυλα με τα οποία πορεύονταν παλαιότερα οι κάτοικοι των παραδασόβιων χωριών ενώ τώρα ουδείς ασχολείται με αυτά και στις ημέρες μας αποτελούν τον υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο για την ανάφλεξη των δασών.


Είναι φορές όμως και ιδιαίτερα όταν ενσκύπτει έντονος νοτιάς ο οποίος φέρνει και πολύ βαρύ χιόνι ορισμένα δέντρα να λυγίσουν από το βάρος και να πέσουν στη γη παρασύροντας πότε λίγα αλλά και κάποιες φορές ολόκληρες συστάδες στο θάνατο. Έτσι παρατηρούμε πολλές φορές μεγάλες γυμνές λωρίδες μέσα στο δάσος και τούτο οφείλεται ακριβώς στην αδυναμία των δέντρων να σηκώσουν το βάρος του χιονιού. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα δέντρα καλούνται «κατακείμενα» και τα οποία είναι τα μόνα τα οποία μπορούν να απομακρύνουν από το δάσος για να καλύψουν τις ανάγκες τους αλλά αν δεν είναι δίπλα στο δρόμο αφήνονται να σαπίσουν και να γίνουν λίπασμα για τις επερχόμενες γενιές των δέντρων και του κόσμου του δάσους.

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 30122015

Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2015

ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΩΡΑΙΑ ΣΙΔΕΡΕΝΙΑ ΣΚΑΛΑ



Διάλεξα σήμερα αντί να ντύσω τις ευχές και τις καλημέρες μας με μια φωτογραφία γιορτής από την πόλη ή την φύση, να τις κρεμάσω σε μια σκάλα και να τις δούμε να ανεβαίνουν σκαλί – σκαλί ως τον όροφο που τελειώνει – τον τέταρτο αν υπολογίζω σωστά και από εκεί στην ταράτσα  μιας παλιάς πολυκατοικίας στην Κυψέλη, στην οδό Κω.

Θα μου πείτε τώρα, είναι θέμα να στολιστούν οι ευχές με μια σκάλα σε ένα παλιό σπίτι; Είναι λέω αμέσως, γιατί κατά πρώτον αυτή η ωραία σιδερένια ελικοειδής σκάλα συνδέει εκτός από το εσωτερικό κλιμακοστάσιο  τα διαμερίσματα κάθε ορόφου με έναν συμπληρωματικό τρόπο που δεν είναι ορατός από την πρόσοψη, δημόσια θα έλεγα και στο φως της γειτονιάς και κατά δεύτερον, δίνει πρόσβαση και νόημα και στην ταράτσα, ένα χώρο που σε γενικές γραμμές έχουμε απαξιώσει καθώς έπαψαν σε αυτές να απλώνονται ρούχα και έχουν γεμίσει λογής – λογής εγκαταστάσεις ηλιακών θερμοσιφώνων, τηλεοπτικών πιάτων και άλλων που τις κάνουν να μοιάζουν με μάντρες άχρηστων υλικών.

Έπειτα μια σκάλα (υπηρεσίας την έλεγαν παλιότερα) διευκολύνει την είσοδο ή την έξοδο από ένα διαμέρισμα χωρίς να γίνει αντιληπτός από κάποιον που χτυπάει την πόρτα και ενδεχομένως είναι ανεπιθύμητος ή ακόμη, όταν ίσχυαν οι κανόνες των πολυκατοικιών, απ’ αυτές κατέβαζαν τα σκουπίδια οι θυρωροί, οι παραδουλεύτρες ή οι νοικοκυραίοι για να μη λερώνουν το κεντρικό κλιμακοστάσιο και ακόμη σε περίπτωση κινδύνου βοηθούσαν τους ενοίκους να φύγουν από το κτίριο.  

Όπως και να’ χει, αυτές οι παλιές σιδερένιες σκάλες αποτελούν παρελθόν στην πόλη. Όσες επιζούν ακόμη σε κάποια κτίρια στις παλιές γειτονιές και φαίνονται μάλιστα και από το δρόμο ή τον ακάλυπτο, μας οδηγούν με την εικόνα τους σε εποχές που είχε νόημα να βλέπεις την πόλη από τις ταράτσες και όταν μάλιστα είναι φροντισμένες, όπως αυτή της οδού Κω, χαιρόμαστε και την μαστοριά που έχει να επιδείξει ακόμη ένα χειροποίητο στοιχείο του κτιρίου. 

ΑΘΗΝΑ, 29122015

Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2015

Η ΑΓΑΠΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΚΙ ΕΝΑΝ ΤΟΙΧΟ



Νομίζω πως κανένας δεν έχει αμφιβολίες μέχρι που μπορεί να φτάσει η αγάπη καθώς μάλιστα λέγεται και πιστεύεται πως δεν έχει και σύνορα. Στην περίπτωση, η Ειρήνη κατάφερε να χωρέσει το πιο επίκαιρο μήνυμα όλων των εποχών σε λίγα μόλις τετραγωνικά μέτρα στον τοίχο ενός μικρού κτιρίου δίπλα από τον Άγιο Νικόλαο Ραγκαβά στην Πλάκα, αλλά το μήνυμά της μπορεί να φθάσει σε ολόκληρη την πόλη και ακόμη παραπέρα…

ΑΘΗΝΑ, 28122015

ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΠΟΥ ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΜΗΝΥΜΑ…

Για να μην ξεχνάμε μέρες που περνάμε ότι σε όλους τους δρόμους της πόλης τα μισά καταστήματα έχουν κατεβασμένα ρολά και τούτο, δεν έγινε βέβαια μέσα σε μια νύχτα…

Όλους τους εγκλεισμούς σκέφτηκε αυτός που έγραψε με σπρέι στην κολώνα δίπλα από την κλειστή στοά στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου γωνία με Αγίου Μελετίου – εκεί που κάποτε ήταν η περίφημη στοά Μπροντγουαίη- αλλά ξέχασε έναν, αυτόν που έβλεπε μπροστά του. Τα κατεβασμένα ρολά του έρημης πια στοάς με τα ανοίκιαστα εδώ και χρόνια καταστήματα και η οποία χρησιμοποιείται μόνο για το παρκάρισμα ενός αυτοκινήτου χωρίς πινακίδες. Πιθανόν δεν τα είδε ο δράστης με τα σπρέι γιατί ήταν νύχτα…

ΑΘΗΝΑ, 27122015

Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2015

ΚΑΛΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΑΡΚΟ ΣΤΗΝ ΕΡΜΟΥ



Κάλαντα σήμερα στην πόλη· από ποικίλες παρέες και μοναχικούς που στοχεύουν στον οβολό της γιορτής. Εκείνα που κατά τη γνώμη μου ξεχωρίζουν ακούγονται κι εφέτος στην Ερμού, υπό την διεύθυνση μιας γυναίκας η οποία πολύ επιδέξια δίνει με τα δάκτυλά της κίνηση στα νήματα που συνδέουν τα χέρια του μεγάλου Μάρκου Bαμβακάρη με την ψυχή μας με τα αγαθά στοιχεία της καθ’ ημάς παράδοσης. Να σταθείτε ευλαβικά και να την ακούσετε…
ΑΘΗΝΑ, 24122015

Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2015

ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΩΝ ΑΔΕΣΠΟΤΩΝ ΣΚΥΛΩΝ



Ασφαλώς και δεν γνωρίζουν οι αδέσποτοι σκύλοι της πόλης ότι οι άνθρωποι αυτές τις ημέρες τρέχουν στους δρόμους και τα μαγαζιά επειδή πλησιάζει το Δωδεκαήμερο (Χριστούγεννα ως και τα Φώτα) και θέλουν να το γιορτάσουν, ο καθένας με τον τρόπο του και την αντοχή της τσέπης του. Δεν τους ενδιαφέρουν καν αυτά τους σκύλους· από τη στιγμή μάλιστα που δεν υπάρχουν πια σκουπίδια εκτεθειμένα για να βρίσκουν πλούσια αποφάγια όπως άλλοτε, γιατί επικράτησε η ωραία συνήθεια να τα βάζουμε σε κάδους  δεν υπάρχει και λόγος να τρέχουν εδώ κι εκεί. 

Πάραυτα όμως οι περισσότεροι δείχνουν χορτάτοι και τούτο μάλλον οφείλεται στην καλοσύνη ορισμένων συμπολιτών μας που φροντίζουν για την τροφή τους κι έτσι, το μόνο που τους απομένει είναι να αναζητούν μια ζεστή γωνιά να περάσουν τη μέρα τους και τη νύχτα τους. Όπως και να'ναι όμως, οι αδέσποτοι σίγουρα καταλαβαίνουν ότι κάτι τρέχει αυτές τις ημέρες στην πόλη αλλά η στάση τους δεν αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση από κανένα, ενώ πολλοί είναι αυτοί οι οποίοι, αδίκως ισχυρίζονται, ότι τους εμποδίζουν όταν τρέχουν να προλάβουν κάτι που θα επαναληφθεί και την επόμενη χρονιά… 

ΥΓ. Η φωτογραφία από τη Στοά Κοραή, πέρσι σαν σήμερα...

ΑΘΗΝΑ, 23122014

Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2015

ΚΑΣΤΑΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΑ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ



Φαίνεται πως δεν αρκούν για την εσωτερική κατανάλωση τα κάστανα που παράγει η Ελλάδα (αχ πατρίδα και ωραία Μελίβοια), τα Βαλκάνια και η Ευρώπη και η αγορά που δεν γνωρίζει σύνορα, φέρνει κάστανα από την Κίνα για να καλύψει τη ζήτηση σε τιμή μάλιστα πολύ χαμηλή. Δεν ξέρω πόσο κερδίζουν οι έμποροι να φέρουν αυτό το προϊόν από τόσο μακριά αλλά χωρίς πολύ σκέψη μπορώ να υποθέσω πως μάλλον τζάμπα τα παίρνουν και με 2.50 ευρώ είναι σαν να μας τα χαρίζουν. Για όσους δεν τους αρέσουν αυτά, μπορούν κάλλιστα να πάρουν λωτούς με 0.90 λεπτά που βοηθάνε και στο ελάφρωμα της μνήμης… 

ΑΘΗΝΑ, 17122015    

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015

Η ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ


Στη Βαρβάκειο




Όλη η πόλη περιμένει τα Χριστούγεννα και δεκάδες είναι οι εκδηλώσεις που γίνονται σε ωραίες αίθουσες και καταστήματα αλλά και στους δρόμους και τις πλατείες με εορταστικες μουσικές, δρώμενα από την παράδοση αλλά και άλλα που ήρθαν από ξένες χώρες και βρήκαν εύφορο έδαφος στην αγορά και άνθισαν...

Μέσα σε όλα αυτά ξεχώρισε χθες το βράδυ η διαδρομή θεατρικό - δρώμενο «Christmas Number’s» - Τα Χριστούγεννα του Παπαδιαμάντη από τη θεατρική ομάδα Re-Act με την συνεργασία της Clio Muse στο κέντρο της Αθήνας.  


Στου Ψυρρή

 Η διαδρομή ξεκίνησε από τον «Φιλολογικό σύλλογο Παρνασσός» και πέρασε μέσα από τα μέρη που έζησε και σύχναζε ο μεγάλος μας συγγραφέας. Οι ήρωες από τα Χριστουγεννιάτικα διηγήματα ξεπήδησαν από τις σελίδες και μας αφηγήθηκαν τις ιστορίες τους. Κάθε σημείο και μια στάση. Κάθε στάση κι ένα διήγημα. Διαβάστηκαν: «Το Άνθος του Γιαλού», στον Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός», (πλατεία Αγίου Γεωργίου Καρύτση 8), «Βαρβάκειο Σχολείο», (Πλατεία Βαρβακείου Αγοράς, Αθηνάς 53), «Το Χριστόψωμο – Το σπίτι στου Ψυρρή», (Αριστοφάνους 18), «Η Σταχομαζώχτρα» (στο μπακάλικο του Καχριμάνη, Αγ. Αναργύρων 45), «Το κελί των Αγίων Αναργύρων» (εκκλησία Αγ. Αναργύρων, οδός Αγαθάρχου 2 και Αγ. Αναργύρων 16-18), «Πρώτες δημοσιεύσεις» (πλατεία Ηρώων Ψυρρή), «Ψάλλοντας στον Άγιο Ελισσαίο» (εκκλησία Άγιου Ελισσαίου, Άρεως 14), Το Μοναστηράκι στα Διηγήματα (Τζαμί Τζισδαράκη, πλατεία Μοναστηρακίου) και «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη» σε θεατρική παράσταση στο Καφενείο η «Ωραία Ελλάς», (Μητροπόλεως 59). 


Στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων

Σκηνοθετική επιμέλεια: Ειρήνη Μαργαρίτη, Ξενάγηση: Ανδρέας Φατούρος από την ομάδα Clio Muse, Ενδυματολόγος: Κατερίνα Καλφόγλου. Συμμετείχαν οι ηθοποιοί: Αθηνά Αλεξοπούλου, Συμεών Τσακίρης, Μάνος Κανναβός, Απόστολος Φράγκος, η λυρική τραγουδίστρια Ειρήνη Τζανετουλάκου κι ο Θέμος Σκανδάμης στα κάλαντα.



Η ωραία ξενάγηση στα χνάρια τουΠαπαδιαμάντη η οποία θα επαναληφθεί την Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου, 17.30 και Κυριακή 20 Δεκεμβρίου, 17.30 στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων «Η Αθήνα γιορτάζει» του Δήμου Αθηναίων και του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων




Καφενείον "Η Ωραία Ελλάς"
 
Σημειώνουμε ότι ο θεατής μπορεί να παρακολουθήσει ολόκληρη τη διαδρομή (9 στάσεις) ή μόνο κομμάτι της επιλέγοντας ώρα, σημείο και διήγημα. Η συνολική διάρκεια της ξενάγησης- δρώμενο είναι τρεις ώρες. Ακόμη, ότι μέχρι και τις 25 Δεκεμβρίου, μπορείτε επίσης να κατεβάσετε τη δωρεάν εφαρμογή ξενάγησης της Clio Muse στο κινητό σας και να ανακαλύψετε περισσότερα σημεία και ενδιαφέρουσες ιστορίες για τη ζωή και το έργο του Παπαδιαμάντη. Κατεβάστε την εφαρμογή στο: bit.ly/cliomuse (για iOS και Android).

ΑΘΗΝΑ, 15122015

Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2015

ΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΗΤΑΝ Ο ΣΤΥΛΙΑΝ;


Το ποιος ήταν ο Στύλιαν, σίγουρα κάποιοι που κατοικούν μόνιμα ή προσωρινά στην μικρή πάροδο της Αχαρνών, τη μικρή οδό Ίου η οποία μάλιστα είναι και πεζόδρομος, το γνωρίζουν. Πρέπει δε να ήταν και κάποιο σημαντικό πρόσωπο στη γειτονιά αλλά τούτο δεν το ξέρει ο περαστικός από αυτό το δρόμο, βλέπει το όνομα γραμμένο με τεράστια καλλιτεχνικά γράμματα καθώς και μια ημερομηνία. 

Πριν από οχτώ χρόνια, στις 22/06/08 έφυγε ο Στύλιαν αλλά με ποιο τρόπο; Άλλαξε γειτονιά ή πόλη; Έφυγε για την πατρίδα του ενδεχομένως ή έφυγε για πάντα, στους ουρανούς ή κάτω από το χώμα; Άγνωστο, κανένα άλλο στοιχείο δεν θα βρει ο περαστικός στην οδό  Ίου για τον Στύλιαν εκτός από το μήνυμα που έχουν γράψει οι φίλοι του στον τοίχο και την ημερομηνία. Θα στρίψει στη γωνία και θα το ξεχάσει μιας και δε τον ήξερε ούτε κάτι άλλο είχε ακούσει για την περίπτωσή του.

Το μήνυμα θα μείνει στον τοίχο   μέχρι να το σβήσει ο καιρός ή τίποτα άλλοι το καλύψουν με αφίσες και άλλα χαρτιά ή αν κάποιος νοικιάσει το παλιό σπίτι και φροντίσει την πρόσοψή του αλλά μέχρι τότε, θα θυμίζει πως κάποτε υπήρχε ένας Στύλιαν που μένει αξέχαστος για κάποιους. Αυτοί μπορεί να τον είχαν στην καρδιά τους τον Στύλιαν αλλά με το μήνυμα που έγραψαν στον τοίχο είναι βέβαιο πως θέλουν να τον θυμούνται και άλλοι, γείτονες στην οδό Ίου αλλά πιθανόν και στην ευρύτερη περιοχή. Το γιατί να τον θυμούνται όμως;  Γιατί ο Στύλιαν ήταν ένας διαφορετικός άνθρωπος που έκανε κάποιο καλό; Μπορεί. Αλλά στην περίπτωση που ο Στύλιαν ήταν ένας κακός άνθρωπος και οι πράξεις του ήταν καταδικαστέες, μήπως το μήνυμα έχει και άλλο στόχο; Να θυμίζει δηλαδή πως αυτός μπορεί να έφυγε αλλά κάποιοι τον θυμούνται και το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι γείτονες.


Τίποτα δεν ξέρει ο περαστικός για ένας Στύλιαν που «έφυγε» στις 22 Ιουνίου του 2008. Κάποιοι όμως ξέρουν, τον θυμούνται και το κοινοποιούν, αντί να κάνουν όπως και σε άλλες περιπτώσεις ένα εικονισματάκι με καντήλι και να του το ανάβουν κάθε μέρα το κοινοποιούν στην πόλη με ένα κραυγαλέο μήνυμα στον τοίχο... 

ΑΘΗΝΑ, 10122015

Τρίτη 8 Δεκεμβρίου 2015

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΣΤΟΛΙΔΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ



Δεν έχει η Αθήνα τα κλαριά εκείνα που δηλώνουν τα Χριστούγεννα, όπως τα ού ή αρκουδοπούρναρα στη γλώσσα μας. Αυτά είναι στα βουνά και λίγα και τα σακατεύουν για να στολίσουν τα σπίτια για λίγες ημέρες και λείπουν μετά από το δάσος και τα πουλιά. Στην πόλη, αφθονούν όμως οι πυράκανθοι, φυτεμένοι στα πάρκα και δίπλα σε δρόμους. Ο ωραίος και πολύς καρπός τους συμβάλλει ατύπως στο ρόλο της εορταστικής διακόσμησης  και τρέφει τις δεκαοχτούρες το χειμώνα και όσα κοτσύφια παρεπιδημούν στους λόφους και τα ρέματα της πόλης ενώ την άνοιξη, το πλήθος των ανθών τους δίνει αρκετούς χυμούς στις λίγες μέλισσες που έρχονται από μακριά να τους τρυγήσουν. 

ΑΘΗΝΑ. 08122015

Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2015

ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΠΟΥ ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΜΗΝΥΜΑ…



Όλους τους εγκλεισμούς σκέφτηκε αυτός που έγραψε με σπρέι στην κολώνα δίπλα από την κλειστή στοά στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου γωνία με Αγίου Μελετίου – εκεί που κάποτε ήταν η περίφημη στοά Μπροντγουαίη- αλλά ξέχασε έναν, αυτόν που έβλεπε μπροστά του. Τα κατεβασμένα ρολά του έρημης πια στοάς με τα ανοίκιαστα εδώ και χρόνια καταστήματα και η οποία χρησιμοποιείται μόνο για το παρκάρισμα ενός αυτοκινήτου χωρίς πινακίδες. Δεν τα είδε ο δράστης με τα σπρέι γιατί ήταν νύχτα…

ΑΘΗΝΑ,07122015

ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ



Έχουν περάσει 75 χρόνια από την το έπος του 1940-41 και έχουν αραιώσει κατά πολύ  οι άνθρωποι που θυμούνται, ποιοι από τους συμπατριώτες μας που αποχαιρέτησαν σαν έφευγαν για το μέτωπο δεν επέστρεψαν από εκείνο τον τρομερό πόλεμο. Έτσι ατόνησαν σιγά – σιγά και οι αναφορές σε αυτούς και τα ονόματά τους στα ηρώα των χωριών κοντεύουν πια να γίνουν άγνωστα για τις γενιές που ακολούθησαν και για τις ερχόμενες.




Αυτή την πορεία προς τη λήθη ανέτρεψε με ένα ηρωϊκό προσκλητήριο ο ακούραστος Κώστας Παπαδόπουλος  με το εξαιρετικό βιβλίο του «Νεκροί και Μνήμες – αιώνιο μνημόσυνο στους ηρωικά πεσόντες Ευρυτάνες κατά το έπος του 1940-41». Με θαυμαστή υπομονή αναζήτησε στα αρχεία των Ενόπλων Δυνάμεων, στα αποκόμματα των εφημερίδων, στα βιβλία, στα συρτάρια των σπιτιών των απογόνων, σε οικογενειακά λευκώματα και σε φακέλους εκείνα τα ελάχιστα στοιχεία που δηλώνουν το σύντομο πέρασμά τους από τη ζωή και τη μεγάλη θυσία των 12 αξιωματικών και 188 οπλιτών από την Ευρυτανία τους προς την πατρίδα.  Δεν ήταν εύκολο έργο, αλλά 75 χρόνια μετά από εκείνη την εποχή ο Κώστας Παπαδόπουλος κατάφερε να παραδώσει στις επόμενες γενιές των Ευρυτάνων αλλά και όλων των Ελλήνων, το πολύτιμο προσκλητήριο των προγόνων.     

Το έργο αυτό παρουσιάστηκε χθες στη κατάμεστη αίθουσα τηςΠαλαιάς Βουλής των Ελλήνων και για το οποίο μίλησαν ο ομότιμος καθηγητής Παντείου πανεπιστημίου Κλεομένης Κουτσούκης, ο εκπαιδευτικός – δημοσιογράφος Διονύσης Παρούτσας και ο Παναγιώτης Κ. Τσούκας, Πάρεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας. Χαιρετισμό απεύθηνε ο Αντ/ρχης Μηχανικού, αντιπρόσωπος του ΓΕΣ – Δ/νσης Ιστορίας Στρατού στην αρμόδια διακρατική επιτροπή Ελλάδας – Αλβανίας για την ανεύρεση των οστών των Ελλήνων πεσόντων κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-41. Ακολούθησε προσκλητήριο των πεσόντων και απονομή τιμητικών διπλωμάτων καθώς και φωτογραφίες τους τις οποίες τύπωσε και προσέφερε ο συμπατριώτης Παύλος Χαρμαντζής  στους συγγενείς τους.
Τραγούδια σχετικά με το ‘Επος του 1940-41 απέδωσε η χορωδία του Ιερού Ναού Αγία Αθανασίου Πολυδρόσου «Ελληνοορθόδοξη Παράδοση» υπό την διεύθυνση του Ευρυτάνα Πρωτοπρεσβύτερου π. Λάμπρου Ανδρεάκη.

Η ωραία εκδήλωση έκλεισε με την απόνομή τιμής από την «Πανευρυτανική Ένωση» στην χορηγό της έκδοσης Ελένη Δ. Πουρνάρα και στον Νικόλαο Δ. Πουρνάρα για την ηθική και ουσιαστική συμβολή τους στην επίτευξη των στόχων και δραστηριοτήτων της Ένωσης.


Όσοι θα ήθελαν να προμηθευτούν το βιβλίο, μπορούν να απευθυνθούν στην «Πανευρυτανική Ένωση» (Κλεισθένους 17, τηλ. 2103240001 και 2106920004). www.panevrytaniki.gr και panevrytanikienosi@gmail.com

ΑΘΗΝΑ, 07122015

Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2015

Η ΚΡΙΣΗ ΟΠΩΣ ΤΗ ΒΛΕΠΕΙ Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΡΕΤΑΣ


Λίνα Νικολακοπούλου, Μάρκος Μπόλαρης, Δημήτρης Κουρέτας, Ανδρέας Ζαμπούκας

Τελικά η απεργία στα μέσα μεταφοράς δεν πτόησε αρκετούς να έρθουν χθες το βράδυ στο πατάρι του «Αρμού» (Μαυροκορδάτου 11) να γνωρίσουν από κοντά και να ακούσουν τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας  Δημήτρη Κουρέτα να μιλάει για το βιβλίο του «Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά; - Ζώντας στην Ελλάδα της κρίσης».

Δημήτρης Κουρέτας

Δημήτρης Κουρέτας, Γιάννης Λύρας 
Λίνα Νικολακοπούλου, Βασίλης Χατζηϊακώβου, Μάρκος Μπόλαρης
 Το βιβλίο του Δημήτρη καλωσόρισαν επίσης οι Ανδρέας Ζαμπούκας, φιλόλογος, o αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάρκος Μπόλαρης, η στιχουργός Λίνα Νικολακοπούλου πολλοί φίλοι και ανάμεσά τους καθηγητής του Γιάννης Λύρας, ήρθε να καμαρώσει μετά από 30 τόσα χρόνια τον μαθητή του με την διεθνή ακαδημαϊκή καριέρα και την εξειδίκευσή, που μελετά, εργάζεται και προτείνει λύσεις για το ελληνικό πρόβλημα. Ακολούθησε συζήτηση αλλά τα θέματα που θίγει ο Δημήτρης και κυρίως ο τρόπος που τα προσεγγίζει, θέλουν πολύ χρόνο και φυσικά, μελέτη αυτών που γράφει και προτείνει... 

ΑΘΗΝΑ, 04122015   

Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2015

ΕΝΑ ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΣΜΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ*



Γωνία Δροσοπούλου και Τροίας· ένα σύνθημα που μειοψηφεί στους τοίχους της πόλης που στενάζουν από τους λογής βαρβαρισμούς και τη ρηχή αγανάκτηση των αφελών μιας επανάστασης η οποία με ιδιαίτερο θράσος επαγγέλλεται την οπισθοδρόμηση. Δεν είναι η τέχνη του που δεν του δίνει κύρος του καλλιτεχνήματος, αλλά η τόλμη να γραφτεί σε μια εποχή κατά την οποία και οι ελάχιστες βεβαιότητες που έχουν απομείνει, αμφισβητούνται. 

ΑΘΗΝΑ, 02122015 

Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2015

ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ «ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ»












Ο Χρήστος Μποκόρος είναι ένας μεγάλος ζωγράφος αλλά περισσότερο ομολογώ, μου αρέσουν αυτά που γράφει. Μου αρέσει και η ζωγραφική του αλλά δεν μπορώ να πω πόσο, γιατί με προκαλεί ανεξήγητα ο τρόπος που δίνει χρώματα στα απλά καθημερινά λόγια και σχήμα στα στοιχειώδη της ζωής. Τίποτα παραπάνω δεν μπορώ να πω για το έργο του. Γι’ αυτό και πήγα χθες το απόγευμα στο Μουσείο Μπενάκη, στην παρουσίαση του εκπληκτικού βιβλίου «CHRISTOS BOKOROS / THE BARE ESSENTIALS» μια λεπτομερειακή έκδοση στην αγγλική γλώσσα της ζωγραφικής των "στοιχειωδών". 

Αποτέλεσμα της επιμονής, της αγάπης και της γενναιοδωρίας του Μάνου Γ. Δημητρακόπουλου ο οποίος, όπως λέει ο Χρήστος ονειρευόταν πάντα ένα βιβλίο μόνο με εικόνες των έργων, αλλά τέτοιες ώστε να είναι από μόνες τους εξηγητικές του τρόπου της ζωγραφικής. Ήθελε να φανεί η ζωγραφική ως χειρονομία, ως υλικό που παράγει εικόνα. Να δείξει τη χειροτεχνία του αχειροποίητου. Ερχόταν συχνά και παρακολουθούσε με συγκινητικό ενδιαφέρον την ολοκλήρωση των στοιχειωδών στο εργαστήριο. Τελειώνοντας, έφερε τον Laziz Hamani για να τα φωτογραφίσει επιμένοντας στις λεπτομέρειες, ζήτησε από τον David Connolly να μεταφράσει στα αγγλικά την "Οδό", εμπιστεύτηκε στον Luc Derycke μια διεθνή τους έκδοση, βρέθηκε πολλές φορές στη Γάνδη να συζητά και να επιμελείται τις βελτιώσεις που επινοούσε και... νάτο! Έγινε!». Για το βιβλίο μίλησαν η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα, ο Άγγελος Δεληβοριάς και ο Luc Derycke

ΑΘΗΝΑ, 011202015

Η ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΙΣΤΡΙΚΗ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΠΑΝΤΑΖΗ




Ο Στέλιος Πανταζής είναι ένας νέος άνθρωπος, ολιστικός γιατρός. Τον παρακολούθησα το Σάββατο που μας πέρασε στο «Τιτάνια» να εξηγεί με απλά λόγια σε ένα ωραίο κοινό το πώς με ένα συνδυασμό κλασσικών μεθόδων ιατρικής με τις πιο σύγχρονες και αξιόπιστες μεθόδους της εναλλακτικής και συμπληρωματικής ιατρικής και ένα φάσμα θεραπευτικών και διαγνωστικών προσεγγίσεων μπορούν να προσεγγιστούν και να αντιμετωπιστούν πολλές παθήσεις. Θέμα συζήτησης και η υγιεινή διατροφή και πολύ ενδιαφέρων ο διάλογος που ακολούθησε με το γιατρό ενώ οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν συνταγές και γεύτηκαν πίτα χωρίς αλεύρι, γλυκά χωρίς γάλα και αλεύρι και άλλες νοστιμιές που ετοίμασαν η Green Bay και το ζαχαροπλαστείο «Φύσις». Το επόμενο ραντεβού της ενδιαφέρουσας εκδήλωσης  τώρα τον Μάρτιο. 
ΑΘΗΝΑ, 01122015

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ.. ΑΣΠΡΕΣ ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ



Ωραία, το καταφέραμε  να τον φάμε κι αυτό το χρόνο, αλλά τούτος μας έφαγε κιόλας ένα μεγάλο κομμάτι από τη ζωή και μας περιόρισε ακόμη περισσότερο τους ορίζοντες – όποιους κι αν είχαμε. Ας ελπίσουμε πως στο γύρισμα της νέας χρονιάς όλο κάτι μπορεί ν’ αλλάξει και να μη χάνουμε την αισιοδοξία μας. Οι άσπρες μέρες μπορεί να είναι μόνο από το χιόνι που ακόμα δεν είδαμε. Καλό μήνα να έχουμε όλοι…

ΑΘΗΝΑ, 01122015