Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2022

ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ

 


Το χωριό μου είναι χτισμένο στις ανατολικές πλαγιές του Τυμφηστού, σε ύψος από 750 – 850 μέτρα από τη θάλασσα του Μαλιακού κόλπου την οποία βλέπουν όσοι κατοικούν στην κορυφή και σε έκταση περί τα 400 στρέμματα ενώ πολύ μεγαλύτερη είναι η περιοχή με τις εξοχές, τις καλλιέργειες και τις βοσκές και από τις δυο πλευρές του Σπερχειού ποταμού.

Πάνω κάτω έτσι είναι και τα περισσότερα χωριά της χώρας και η έκταση που κατείχε για τις οικονομικές δραστηριότητες των κατοίκων του είναι ανάλογη του πληθυσμού και της διασποράς αυτού στο ζωτικό χώρο που απαιτούνταν να προκόψει η Κοινότητά τους.  Στον οριζόμενο από συγκεκριμένα σύνορα με τα διπλανά χωριά χώρο και για τα οποία δημιουργούνταν συχνά ποικίλα προβλήματα, καλούνταν να περάσουν τη ζωή τους και να αγωνιστούν για την προκοπή και της συνέχειά τους, χειμώνα - καλοκαίρι οι χωριανοί.

Για να φτάσουν να κατέχουν αυτόν τον συγκεκριμένο χώρο προϋπόθεση ήταν η δημιουργία Κοινότητας, πράγμα που στην μακρά πορεία της είχε και τις καλές και τις άσχημες στιγμές του ενώ από την συγκρότησή της και κατόπιν απαιτείτο άλλος διαρκής αγώνας για να μην διαλυθεί. Στον αγώνα αυτό, βασικό ρόλο πάντα έπαιζε η ενορία· ανέκαθεν στον εκκλησιασμό  της Κυριακής μετά τη λειτουργία αντάμωναν και συζητούσαν διάφορα ζητήματα που απασχολούσαν την Κοινότητα και αποφάσιζαν τι από κοινού θα πράξουν για την αντιμετώπισή τους. Τα νεώτερα χρόνια η συζήτηση και η λήψη αποφάσεων μετατέθηκε στα καφενεία όπου πάλι ο λόγος του παπά, όπως του προέδρου και του δασκάλου είχε πάντα περισσότερο κύρος και λειτουργούσε ενωτικά για το καλό όλων των συγχωριανών όπως και των γεροντότερων των οποίων η γνώμη πολλές φορές ήταν και νόμος.

Στα ζητήματα που διαρκώς απασχολούσαν την  Κοινότητα, ο καιρός ήταν πάντα το βασικό στοιχείο καθώς απ’ αυτόν εξαρτιόνταν η παραγωγή και κατά συνέπεια η ευημερία της. Έτσι από κοινού αντιμετωπίζονταν ζητήματα που προέρχονταν από την ξηρασία, τις πλημμύρες, τις πυρκαγιές και φυσικά τον χειμώνα για τον οποίον μάλιστα γίνονταν και οι περισσότερες προετοιμασίες όλο το χρόνο και ο οποίος έπρεπε να περάσει με τις λιγότερες απώλειες.

Έτσι λοιπόν οι νεώτεροι άντρες του χωριού όπως και οι γυναίκες ήταν πάντα σε επιφυλακή όταν έπεφτε βαρύ χιόνι και πλάκωνε το χωριό. Καθάριζαν τις αυλές τους, τους δρόμους της γειτονιάς κι εκείνους που οδηγούσαν στην εκκλησία και το σχολείο, άνοιγαν τα μονοπάτια προς τα μαντριά και τις βρύσες τον καιρό που δεν είχαν γίνει ακόμη δίκτυα. Δεν χρειάζονταν να τους πει κανένας να το κάνουν αυτό γιατί το υπαγόρευε η ζωή τους και η Κοινότητα που ανήκαν. Όλοι μαζί πάλι είχαν τον νου τους και στους αδύναμους και άνοιγαν το δρόμο προς τα σπίτια τους, φρόντιζαν να έχουν ξύλα, προμήθειες, και συντροφιά. Ακόμη, αναλάμβαναν αν τύχαινε τίποτα μοιραίο να ανοίξουν τάφο στο χιονισμένο κοιμητήριο αλλά και να συνοδέψουν κάποιον που ήθελε να πάει μακρύτερα, σε κάποια καλύβα ή και στο διπλανό χωριό γιατί τα μηχανήματα των Νομαρχιών τότε δεν προλάβαιναν να ανοίξουν τον δρόμο. Επίσης, όταν είχε πολύ χιόνι ούτε στο κυνήγι που αφθονούσε τότε πήγαινε μόνος και για κάθε ενδεχόμενο φρόντιζε να έχει συντροφιά.

Όλα αυτά δεν συνέβαιναν σε κάποια μακρινή χώρα του βορρά αλλά στα ορεινά χωριά της Ελλάδας μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες του περασμένου αιώνα και οι ωριμότεροι τα προλάβαμε σαν κομμάτι της ζωής μιας κοινότητας τον χειμώνα. Με την πορεία όμως που είχε πάρει ο κόσμος, πολύ γρήγορα άλλαξαν και η ζωή τον χειμώνα στα χωριά βελτιώθηκε αλλά από την άλλη, όλο και λιγότεροι έμειναν να τον αντιμετωπίσουν. Κάποια μάλιστα έφτασαν στο σημείο να μην ζει κανένας τον χειμώνα σε αυτά καθώς η εμπειρία του ήταν και μια από τις κυριότερες αιτίες να τα εγκαταλείψουν. Έτσι σταμάτησε αυτή να μεταδίδεται και να ξεχαστούν ακόμη και τα στοιχειώδη ως προς την αντιμετώπισή του.

Τα όσα προηγήθηκαν και έγιναν μετά το πέρασμα της «Ελπίδας» απέδειξαν πως η εμπειρία να σταθούμε απέναντι σε τέτοια δυναμικά φαινόμενα δεν υπάρχει πια. Μπορεί η εξέλιξη σε ένα σωρό πράγματα της ζωής να έχει προχωρήσει σε εκπληκτικά στάδια αλλά αυτό που χαρακτηρίζει την αυτοσυντήρηση και την ασφάλεια των οικείων και των υπόλοιπων συνανθρώπων και δεν είναι τίποτα παραπάνω από τον σεβασμό απέναντι στα καιρικά φαινόμενα και το πνεύμα της Κοινότητας, δυστυχώς δεν συμβαδίζει με αυτή...   

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 27012022

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου