ΜΙΑ ΣΗΜΑΙΑ ΜΕ ΚΛΕΙΣΤΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ

Το θεόκλειστο σπίτι βρίσκεται στο ορεινό χωριό Θερινό (πρώην Γλογοβίτσα) του Δήμου Αργιθέας Καρδίτσας (1000 μ. υψόμετρο) και την ημέρα που βρεθήκαμε εκεί, τέλη Νοεμβρίου του 2009 δεν βρήκαμε κανέναν εκεί να ρωτήσουμε σε ποιόν ανήκει. Φυσικά η απάντηση δεν θα είχε καμιά σημασία, μπορεί να δημιουργούσε μάλιστα και τίποτα περίεργες εντυπώσεις κι έτσι έκρινα πως αυτή η πληροφορία θα ήταν κάπως περιττή. 

Γιατί όντως ο συνδυασμός των τεσσάρων παραθύρων και του χρώματος που είναι βαμμένα ευθέως οδηγεί σε παρωχημένους εθνικούς συνειρμούς και τούτο έχει τη βάση του στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου. Αν και το γεγονός έχει περάσει στα ψιλά της ιστορίας, σας θυμίζουμε πως μετά τη μεγάλη αυτή εθνική τραγωδία το βάψιμο των πορτοπαράθυρων ήταν υποχρεωτικά γαλάζιο για να δηλώνει τις «υγιείς» πολιτικές πεποιθήσεις του κάθε νοικοκύρη και ανεξάρτητα αν αυτός συμφωνούσε ή όχι με την αισθητική παρέμβαση που του επέβαλλαν οι Αρχές. Σε περίπτωση δε ανυπακοής με την επιλογή άλλου χρώματος, το λόγο είχε ο χωροφύλακας που ενημέρωνε ανελλιπώς ο τοπικός ρουφιάνος ή η παρέα του. Χώρια που στις περισσότερες φορές τα κουφώματα που ήταν μέρος του προγράμματος αποκατάστασης της υπαίθρου (το περιβόητο Σχέδιο Μάρσαλ που καρπώθηκαν αποκλειστικά οι "νικητές" και πήγαιναν στα χωριά έτοιμα, συνοδεύονταν και με ντενεκέδες γαλάζιας λαδομπογιάς και το ανάλογο νέφτι και τα πινέλα για τα παρεταίρω ενώ στα μαγαζιά όλης της επικρατείας τότε τα σχετικά υλικά υπήρχαν σε αφθονία. 

Την εικόνα συμπλήρωνε πολλές φορές το ασβέστωμα γύρω – γύρω από τα παράθυρα για να τονίζεται το γαλάζιο των κουφωμάτων που η αποκατάσταση πολλές φορές ενός σπασμένου τζαμιού από την ανέχεια του κόσμου καθυστερούσε ακόμα και μήνες. Το άσπρισμα γύρω από τα παράθυρα ήταν μια συνήθεια που άρχισε να επιβάλλεται τον μεσοπόλεμο, επί δικτατορίας Μεταξά, σε όλη την επικράτεια και παρά το γεγονός ότι σε πολλές περιοχές ο ασβέστης έφτανε συνήθως πανάκριβος, τούτο επικράτησε και έγινε θεσμός που ενισχύθηκε με την άποψη των σχετικών υπηρεσιών περί της υγιεινής και της απολύμανσης χώρων και επιφανειών. Έτσι, ακόμα και στις πολύ ορεινές περιοχές που ο ασβέστης ήταν σχεδόν άγνωστος όλα τα παράθυρα απόκτησαν ένα λευκό περίγραμμα και το οποίο αργότερα, με πολύ κόπο και έξοδα για την αμμοβολή κατάφεραν να το σβήσουν οι κληρονόμοι ώστε να αποκατασταθεί στοιχειωδώς το ύφος κάποιου σημαντικού κτιρίου.
Στο ίδιο πνεύμα υγιεινής και απολύμανσης εξάλλου, εξαιρετικές τοιχοποιίες σε εκκλησίες και άλλα παραδοσιακά οικοδομήματα παστώθηκαν από στρώματα ασβέστη και πολλές φορές σοβαντίστηκαν κρύβοντας έτσι την τέχνη και τις λεπτομέρειες του τοίχου. Κι εδώ χρειάστηκε κάποια στιγμή να γίνει απόξεση των σοβάδων για να αποκαλυφθούν αριστουργήματα των παλιών τεχνητών που ήξεραν να δουλεύουν την πέτρα έτσι ώστε ο τοίχος σε κάθε οικοδόμημα να ευφραίνει όχι μόνο τα μάτια αλλά και την ψυχή… 

ΑΘΗΝΑ, 25102018