ΑΠΟΤΡΕΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

Τελειώνω αυτές τις μέρες με την επιμέλεια ενός βιβλίου που έχει γράψει ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων φίλος Δημήτρης Ράπτης και αφορά τον μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Μυροφύλλου Τρικάλων το οποίο ενδέχεται να πνιγεί από τη λίμνη -αν βέβαια ποτέ αυτή προχωρήσει- που θα συγκεντρώνει τα νερά για την εκτροπή του Αχελώου.

Δεν σας λέω τίποτα για το βιβλίο, θα γράψω γι’ αυτό όταν κυκλοφορήσει αλλά παλεύοντας με ένα δύσκολο φωτογραφικό υλικό βγάζω στην άκρη ορισμένες φωτογραφίες που εκτιμώ πως έχουν και μια άλλη αξία έξω από τις σελίδες του βιβλίου. Ανάμεσα σε αυτές είναι και μια λεπτομέρεια από την «Κόλαση» που βρίσκεται στο νάρθηκα του καθολικού ναού του μοναστηριού και ο σκοπός της ήταν να βλέπει ο πιστός στην εικόνα τι μπορεί να πάθει σαν κάνει κάποια συγκεκριμένη αμαρτία και να προσέχει.

Έτσι λοιπόν βλέπουμε πως ο μυλωνάς που κλέβει στο ζύγι θα κουβαλάει αιωνίως στο λαιμό του κρεμασμένο ένα μυλολίθι και στην πλάτη του θα κάθονται δυο διάβολοι σαν να είναι γάϊδαρος και θα τον κεντάνε, ο γιδάρης που κλέβει κατσίκια και αρνιά θα ψήνεται στον αιώνα τον άπαντα καρφωμένος σε μια σούβλα που θα γυρίζει ένας άλλος διάβολος ενώ ο κλέφτης επίσης μπακάλης θα έχει και αυτός κρεμασμένο στο λαιμό του τα λειψά ζύγια ενώ δυο διάβολοι θα του καρφώνουν κι αυτού διαρκώς την πλάτη.

Απλοϊκές εικόνες θα πείτε αλλά έτσι έπρεπε να είναι γιατί σε έναν παραδοσιακό κόσμο απευθύνονταν και οποιοδήποτε βάρος προσέθετε πάνω τους ο λαϊκός ζωγράφος θα μπορούσε να ακυρώσει το αποτρεπτικό νόημά τους και δεν θα υπήρχε κανένα αποτέλεσμα. Από πρακτικής απόψεως τώρα πόσο αποτελεσματικές ήταν αυτές οι τοιχογραφίες της κόλασης στην αποτροπή της αμαρτίας, δεν μπορούμε να βγάλουμε κανένα συμπέρασμα γιατί έχουν περάσει από τότε 200 χρόνια και όποιες καταγραφές στη μνήμη έχουν σβήσει.

Έτσι δεν μπορούμε να πούμε πως αν υπήρχε και μια σύνθεση με αμαρτάνοντα πολιτικό ή άλλο δημόσιο πρόσωπο της εποχής και την τιμωρία του, θα μπορούσαμε να κάνουμε μια σύγκριση με τους σημερινούς αλλά κατά τη γνώμη μου, σίγουρα κάτι θα του κρεμούσαν στο λαιμό κι εκείνου και το λιγότερο θα ήταν κουδούνια να τον ακούνε σαν πλησιάζει και να φεύγουν μην τους πάρει και τα τρύπια τσαρούχια που φόραγαν...