ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΘΟΡΩ

 

Άγιος Παντελεήμονας: Ο λόφος απ’ όπου ξεκινά η ιστορία του χωριού.
Η εκκλησία στην κορυφή, αθέατη στο χιόνι.

 

Από τα δάση του Κόνκορντ στις πλαγιές του Τυμφρηστού

«Η θαυμαστή καθαρότητα της φύσης αυτή την εποχή είναι ένα από τα πιο ευχάριστα γεγονότα. Κάθε σάπιο κούτσουρο, κάθε πέτρα σκεπασμένη με βρύα, κάθε φράχτης και τα νεκρά φύλλα του φθινοπώρου, όλα κρύβονται κάτω από ένα καθαρό τραπεζομάντιλο χιονιού. Τον χειμώνα η φύση συγχέει τις θερινές της διακρίσεις. Ο ουρανός φαίνεται να πλησιάζει τη γη.»
— Henry D. Thoreau, A Winter Walk (1843)

Στο A Winter Walk, ο Χένρι Ντέιβιντ Θορώ προσεγγίζει τον χειμώνα όχι ως έλλειψη, αλλά ως κατάσταση αποκάλυψης. Το χιόνι δεν καταργεί τη φθορά· τη σκεπάζει και, σκεπάζοντάς την, την εξισώνει. Μέσα σε αυτή την εξίσωση, οι διακρίσεις των άλλων εποχών παύουν να έχουν σημασία και το τοπίο αποκτά ενότητα.

Ο χειμώνας, στον Θορώ, είναι η στιγμή όπου τα στοιχεία παύουν να κρατούν αποστάσεις. Ο ουρανός φαίνεται να πλησιάζει τη γη, το νερό γίνεται πάγος, η βροχή χιόνι. Η φύση δεν επιδεικνύεται· συγκεντρώνεται. Και μέσα σε αυτή τη συγκέντρωση, αναδύεται μια μορφή ζωής πιο λιτή αλλά πιο ανθεκτική — εκείνη που δεν χρειάζεται να φαίνεται για να υπάρχει.

Ο χειμωνιάτικος περίπατος δεν είναι φυγή από τον κόσμο, αλλά αναπροσανατολισμός του βλέμματος. Αφαιρείται το περιττό, περιορίζεται το φάσμα, και έτσι η αντοχή γίνεται ορατή ως θεμελιώδης ιδιότητα της ζωής.

Αυτός ο τρόπος θέασης δεν ανήκει αποκλειστικά στον τόπο του Θορώ. Μεταφέρεται. Όχι ως σχήμα, αλλά ως εμπειρία.

Στον λόφο του Αγίου Παντελεήμονα, από όπου ξεκινά η ιστορία του χωριού, ο χειμώνας επιτελεί ένα ανάλογο έργο. Η κορυφή υπάρχει, αλλά δεν αποκαλύπτεται πλήρως. Η εκκλησία είναι παρούσα, χωρίς να φαίνεται. Το σημείο της αρχής δεν χρειάζεται ορατότητα για να λειτουργεί. Μόνο ο δρόμος που οδηγεί στο χωριό ξεχωρίζει.

  

Στο χωράφι, τα χιόνι κρατάει όσο θα διαρκέσει τα βήματα της επίσκεψης.  

Εδώ, η σιωπή του χιονιού δεν δηλώνει απουσία, αλλά διάρκεια. Το τοπίο δεν αφηγείται· συγκρατεί. Και ο περίπατος δεν οδηγεί σε θέαμα, αλλά σε επίγνωση της σχέσης ανάμεσα στον τόπο και στον χρόνο. Ο χειμώνας, έτσι, δεν απογυμνώνει μόνο τη φύση. Απογυμνώνει και τον τρόπο με τον οποίο στεκόμαστε μέσα της.

ΑΘΗΝΑ, 16122025