ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΟΡΓΩΜΑΤΟΣ

Τα γαιδούρια τραβάνε το αλέτρι στην πορεία που τους δίνει ο Στέφος 

με τα γκέμια και δεν τους επιτρέπει να ξεστρατίσουν ούτε μια στιγμή.

Ο Στέφος Τσιαγκλής δεν έπαψε ούτε μία χρονιά να τιμά με το αλέτρι του τη γη των προγόνων του στο Καβαντζιάρικο, στα Σκλήθρα. Το χωράφι, από την ημέρα που αποσπάστηκε από το δάσος, δεν έπαψε ποτέ να καλλιεργείται — έχει και μια στάλα νερό από το ρέμα, για να δροσίζει το καλοκαίρι τα σπαρτά. Δουλεμένο και γόνιμο, ήταν πάντα σε αναμονή του αλετριού, της σκεπαρνιάς και της συγκομιδής. Ποτέ δεν λάθεψε στην παραγωγή και ο αφέντης του το εκτιμούσε ιδιαίτερα.

Το αλέτρι είναι ιδιαίτερα βαρύ εργαλείο και απαιτεί μεγάλη δύναμη 

να σηκωθεί και να μπει σε άλλη αυλακιά, σε ανάποδη φορά τώρα...

Ο Στέφος, που, από τότε που γεννήθηκε, ζει μόνιμα στο πατρικό του σπίτι, είχε επιμελώς προετοιμαστεί για τη λειτουργία του οργώματος: τάισε με ξηρό τριφύλλι τις δύο ηλικιωμένες γαϊδούρες, μάνα και θυγατέρα –35 χρονών η μεγάλη, 25 η μικρή– και, παρά τις αντιρρήσεις τους, τις έζεψε και άρχισε τη δουλειά του. Σβάρνισε πρώτα το χωράφι με ξύλινη σβάρνα, πλεγμένη με πλατανίσια κλαριά, και κατόπιν τις υποχρέωσε να σύρουν το σιδερένιο αλέτρι. Με το καμουτσίκι, τρυφερά, τις έβαλε στην τάξη και σε λίγες ώρες παρέδωσε έτοιμο το χωράφι στην ενιαύσια γονιμότητα.

Οι γυναίκες ακολουθούσαν το αλέτρι και έσπαζαν με τις σκεπαρνιές 

τα μεγάλα κομμάτια του χώματος που άφηνε πίσω του το αλέτρι.

Στο χωράφι, όμως, ήταν μόνος... Η γυναίκα του, η Παναγιώτα, τον βοήθησε οδηγώντας τα ζωντανά, που είχαν διαρκώς τον νου τους στο πώς θα ξεκόψουν από τις αυλακιές, ενώ η μικρότερη κόρη τους μαζί με τη νεαρή νύφη τους ακολουθούσαν το όργωμα, σπάζοντας με τις σκεπαρνιές τα μεγάλα κομμάτια από χώμα που άφηνε πίσω του το αλέτρι• μια δουλειά διόλου ευκαταφρόνητη, και απολύτως απαραίτητη για τη σωστή σπορά.

Μετά το όργωμα ακολουθεί πάντα το σβάρνισμα για να ισιώσει εντελώς 

το χωράφι και ο Στέφος είναι από εκείνους που προτιμούν ακόμα τις ξύλινες.

Μετά το τέλος του οργώματος και τη χάραξη των αυλακιών, οι γυναίκες πήραν με τη σειρά τις σποριές• άνοιγαν μικρές φωλιές μέσα στη γη, έβαζαν τον σπόρο και τις ξανάκλειναν προσεκτικά. Ύστερα από μια μικρή διακοπή το μεσημέρι για φαγητό, συνέχισαν, και μέχρι το απόγευμα ολοκλήρωσαν το έργο τους. Είχε γείρει ο ήλιος, όταν ο Στέφος και η οικογένειά του στάθηκαν έξω από το οργωμένο χωράφι, το καμάρωσαν, ευχήθηκαν «καλή σοδειά» και άφησαν να έρθει η νυχτερινή δροσιά για να το αγκαλιάσει, να το ποτίσει μέχρι τον σπόρο, ώστε να φουσκώσει και να πετάξει βλαστάρια. Φεύγοντας, δεν ξέχασαν να φορτώσουν τη μικρή γαϊδούρα με ξύλα από τον κομμένο πλάτανο για το σπίτι.

Η οικογένεια του Στέφου παίρνει μια ανάσα από τη δουλειά στον ίσκιο 

της μικρής καρυδιάς που βρίσκεται δίπλα στο οργωμένο χωράφι.

[ΟΡΕΙΝΗ ΠΑΤΡΙΔΑ, σελ. 216 – 217]

Σημείωση: Το όργωμα που αναφέρω έγινε στις 22/05/2003 στο προαναφερόμενο χωράφι του χωριού Αρματολικό της Διευρυμένης Κοινότητας Νεράιδας Τρικάλων και ο Στέφος απ' ότι μαθαίνω συνεχίζει να καλλιεργεί αυτό το χωράφι μέχρι σήμερα και θα συνεχίσειμέχρι να το σκεπάσει το νερό της λίμνης Μεσοχώρας, όποτε γίνει τελικά αυτό...

ΑΘΗΝΑ, 19042018