ΑΡΓΗΣΑΝ ΝΑ ΩΡΙΜΑΣΟΥΝ ΦΕΤΟΣ ΟΙ ΝΤΟΜΑΤΕΣ

Το μέσο υψόμετρο του χωριού είναι τα 800 μέτρα πάνω από τη θάλασσα και από τη μέση του και πάνω αρχίζει σχεδόν η ζώνη του ελάτων. Οι παλιότεροι θα θυμούνται πως από το χωριό και κάτω τα έλατα ήταν σπάνια, κάποια μεμονωμένα υπήρχαν εδώ κι εκεί και μόνο και σε τίποτα ζερβά μέρη τα βλέπαμε ενώ τώρα, κοντεύουν να σχηματίσουν δάσος ακόμα και μέσα στην κοίτη του Σπερχειού, στα 400 μέτρα μαζί με τις ιτιές και τα πλατάνια!

Τούτο σχολιάζουν οι ντόπιοι, όσοι δείχνουν ενδιαφέρον για ότι συμβαίνει δίπλα τους, οφείλεται στον περιορισμό της κτηνοτροφίας και μάλιστα της αιγοτροφίας. Οι ειδικοί όμως, δασολόγοι, μετεωρολόγοι και άλλοι, επισημαίνουν πως αυτό έχει να κάνει με το κρύωμα της γης – κάποιοι λένε μάλιστα πως μπαίνουμε σε μια νέα περίοδο παγετώνων αλλά λίγοι το παίρνουν σοβαρά καθώς η προπαγάνδα περί κλιματικής αλλαγής, καλά κρατάει και πουλάει διάφορες τεχνολογίες για να μην μείνουν χωρίς δουλειά τα γερμανικά εργοστάσια που κάνουν ανεμογεννήτριες και οι ντόπιοι «επενδυτές». Η υπόθεση σηκώνει μεγάλη κουβέντα, αφού πρώτα υπάρξει και η σχετική ενημέρωση για όσους θέλουν να συμμετάσχουν για να μην μιλάμε στον βρόντο. Γι’ αυτό την αφήνουμε στην άκρη και ίσως με το παράδειγμα που ακολουθεί οδηγηθούμε σε νέους προβληματισμούς.

Ας σταθούμε λοιπόν σε ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρούμε φέτος στην μικρή πατρίδα και όχι μόνο. Όλα τα κηπευτικά άργησαν να ωριμάσουν περί τις 15 ημέρες.  Τούτο μπορεί να μην γίνεται ευθέως αντιληπτό σε αρκετούς και να μην ενδιαφέρει καθόλου άλλους αλλά η μάνα που επί 80 χρόνια τώρα ζει μέσα στους κήπους και παρατηρεί τα φαινόμενα, λέει πως δεν έχει ξαναγίνει κι ακόμη, πως χρονιά με τη χρονιά η γη κρυώνει περισσότερο. Μπορεί να αργήσαμε φέτος να φυτέψουμε κηπευτικά, λόγω των βροχών αλλά εκείνο που καθόρισε κατόπιν τη βλάστησή τους και την εν γένει πορεία τους ήταν η ζέστη της γης.

Η γη μας μπορεί να στέγνωσε στις αρχές Μαΐου αλλά κάτω από τους δέκα πόντους ήταν κρύα και αυτό το καταλάβαμε πρώτα από τις πατάτες που άργησαν να βγάλουν φύλλα και κατόπιν απ’ όλα τα κηπευτικά που βλέπαμε να μεγαλώνουν πολύ διστακτικά . Ζέστανε λίγο προς τα τέλη του Μαΐου αλλά ήταν αργά, χάθηκαν σχεδόν δέκα μέρες βλάστησης, χρόνος που δεν αναπληρώνεται με όση ζέστη και να κάνει κατόπιν. Η γη όμως συνέχισε να είναι κρύα και αυτό το καταλάβαμε προχθές βγάζοντας τις πατάτες. Το χώμα δεν ήταν ζεστό όπως παλιά αλλά κρύο και οι πατάτες σε ορισμένα σημεία σαν να έβγαιναν από το ψυγείο. Σε αυτό το κρύο χώμα κλήθηκαν φέτος να βλαστήσουν και να αναπτυχθούν και οι ντομάτες.

Τα προηγούμενα χρόνια, ήδη έβγαιναν οι πρώτες τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου αλλά φέτος έφτασε Δεκαπενταύγουστος και τώρα αρχίζουμε να βλέπουμε κάποιες να κοκκινίζουν ενώ οι περισσότερες παραμένουν πράσινες και διστακτικές κρεμασμένες πάνω στην ντοματιά. Θα κοκκινίσουν σίγουρα, αλλά οι ρυθμοί που θα το κάνουν θα είναι πιο αργοί κι έτσι θα πάει πίσω τουλάχιστον δεκαπέντε ημέρες και η παραγωγή ντοματοπελτέ και χυμού που κάνουν συνήθως στο σπίτι. Ούτε κι αυτό πάλι είναι βέβαιο πως θα έχει φέτος επιτυχία γιατί αλλιώς είναι η ωρίμανση της ντομάτας όταν είναι ζεστός ο Αύγουστος κι αλλιώς τον δροσερό Σεπτέμβριο που μια χαρά κάνουν για σαλάτα.     

Το γεγονός ίσως απασχολεί μόνο τη μάνα μου, ίσως και κάποιους άλλους λίγους συγχωριανούς και συντοπίτες. Οι περισσότεροι και δεν αναφέρομαι μόνο στους συγχωριανούς μου, μη έχοντας καμιά σχέση πλέον με τη γη, ως παθητικοί θεατές και άμοιροι του αγώνα που θέλουν οι καλλιέργειες και καταναλωτές που δέχονται παθητικά τις προτάσεις της αγοράς, ουδόλως ενδιαφέρονται γι’ αυτές τις λεπτομέρειες και φυσικά καλύπτουν τις ανάγκες τους από το σούπερ μάρκετ με προϊόντα που ούτε καν ξέρουν από πού προέρχονται και με ποιο τρόπο αυτά ωρίμασαν. Είναι πρόκληση γι’ αυτούς να σκεφτούν, μέσα στην καλοκαιρινή ραστώνη, αν η γη που περπατάνε είναι πιο κρύα πριν από πέντε ή δέκα χρόνια κι αν οι ντομάτες κοκκινίζουν πιο αργά από τις άλλες χρονιές…  

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 14082020