Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2014

ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΚΑΝΘΑΡΟΣ ΓΛΥΤΩΣΕ ΑΠΟ ΤΟ ΤΖΑΚΙ…


 
Ανάμεσα στα άλλα, εορταστικά ή μη, που κάνω αυτές τις ημέρες στο χωριό, σχίζω και ξύλα για να μπαίνουν καλύτερα στο τζάκι και αυτό είναι μια τέχνη που ξέρω καλά καθώς έχω ασχοληθεί με την υλοτομία από τα παιδικά μου χρόνια. Έτσι λοιπόν σήμερα, προσπαθώντας να σκίσω με σφήνες ένα μεγάλο κομμάτι ξύλου ξερής καστανιάς, σαν αυτό έγινε δυο κομμάτια είδα με έκπληξη πως διατάραξα την ησυχία ενός μεγάλου, ωραίου και λαμπερού κανθάρου (από το είδος φαντάζομαι που αποδομεί το ξύλο) ο οποίος αφού ροκάνισε ένα τούνελ μέσα στο ξύλο, έφτιαξε για τον εαυτό του ένα καταφύγιο ή πιθανόν και χώρο επώασης των απογόνων του. Ο κάνθαρος μόλις βρέθηκε έτσι ξαφνικά στο φως, έμεινε για λίγο ακίνητος και μετά, σιγά - σιγά και τελετουργικά βγήκε από το καταφύγιό του και απομακρύνθηκε αναζητώντας άλλο ξύλο να αρχίσει να σκάβει καινούργιο τούνελ για να χωθεί μέσα, συλλογιζόμενος ίσως πως χάρη στο σκίσιμο του ξύλου γλύτωσε από την περίπτωση να γίνει ψητός στο τζάκι…
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 27122014

ΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ


 
Μέχρι που έκλεισε, ελλείψει μαθητών το 1984, το σχολείο του χωριού μου, το καμπανάκι ήταν αυτό που έδινε σήμα κάθε πρωί (και τα απογεύματα στα δικά μου μαθητικά χρόνια) πως είχαμε μάθημα. Το καμπανάκι ήταν και παραμένει κρεμασμένο σε μια γέρικη κουτσουπιά δίπλα στο δρόμο που περνάει από τα κλειστά πλέον μαγαζιά του χωριού και το χρησιμοποιούσαν για να ειδοποιούν το χωριό και για άλλα ζητήματα, όπως ο ερχομός του γιατρού, για τίποτα έκτακτες συνάξεις και καμιά φορά το χτυπούσαν και διάφοροι παράξενοι για να κάνουν πλάκα.
Πότε και πως τοποθετήθηκε εκεί, το αγνοώ αλλά σήμερα που έκανα μια βόλτα στο χωριό στο οποίο εκτός από καμιά δεκαριά σπίτια που κατοικούνται ολοχρονίς σε κανένα άλλο δεν φαίνονταν καπνός να ανεβαίνει από το τζάκι του, δεν βρήκα κανέναν από τους παλιότερους να τον ρωτήσω. Βρήκα μόνο τον ξάδερφό μου Δημήτρη, στον οποίο οφείλω και τη φωτογραφία, αλλ’ ούτε αυτός μπορούσε να μου δώσει μια πληροφορία. Είπα να το χτυπήσουμε, αλλά γνωρίζοντας πως κανένας από το έρημο χωριό δεν θα δώσει σημασία στο καμπανάκι, θεωρήσαμε το εγχείρημα μάταιο και το παρατήσαμε...

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 27122014


 

Παρασκευή 26 Δεκεμβρίου 2014

ΕΝΑ ΑΝΤΙΟ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΑΣΚΑΛΌ ΜΟΥ


 
Ο Σεραφείμ Φυντανίδης, που αύριο το μεσημέρι αποχαιρετάμε από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, υπήρξε ο μεγάλος μου δάσκαλος στη δημοσιογραφία και ο άνθρωπος που επηρέασε σε πολλά το πέρασμά μου από αυτή την τέχνη. Με φώναξε τέλη Ιουνίου του 1987 να κάνω τις θερινές αντικαταστάσεις στην Ελευθεροτυπία και άρχισα να δουλεύω εκεί από την 1η  Ιουλίου, τον Ιούλιο του μεγάλου καύσωνα. Πέρα από αυτό το θέμα, εμένα με έκαιγε περισσότερο ο καύσωνας του πως θα ανταποκριθώ στις απαιτήσεις μιας μεγάλης εφημερίδας στα βαθιά της οποίας με έριξε αλλά αυτός ήταν πάλι που με στήριξε και μου έδωσε θάρρος να προχωρήσω σε ένα δύσκολο για εκείνα τα χρόνια χώρο.

Από τότε και δεκατέσσερα πλήρη χρόνια, ήταν ο άνθρωπος που έβλεπα καθημερινά πάντα γύρω στα μεσάνυχτα, την ώρα που μετά την «πρώτη σελίδα» τη δημιουργία της οποίας επέβλεπε πάντα, τέλειωνε το διάβασμα των περίφημων «πολιτικών παρασκηνίων» της Ελευθεροτυπίας και μου τα παρέδιδε για να τα στείλω στη φωτοσύνθεση. Τότε λέγαμε καληνύχτα ο ένας στον άλλο αλλά δεν ήταν και λίγες οι φορές που τις επαναλαμβάναμε όταν είχαμε «θέμα» τη νύχτα γιατί εγώ έμεινα στο γραφείο ως το κλείσιμο της πρώτης έκδοσης. Αυτή η καθημερινή μας επαφή ήταν για μένα ένα μεγάλο σχολείο στη δημοσιογραφία και φυσικά σε ότι αυτή την περιέβαλλε. Εκείνα τα χρόνια δεν έγραφα τίποτα στην εφημερίδα, η δουλειά του συντάκτη ύλης είχε άλλες απαιτήσεις και δεν άφηνε χρόνο για τέτοια αλλά σαν το τόλμησα, αυτός ήταν που με έκανε να βάλω μπροστά, να προχωρήσω μέχρι που καθιέρωσα την στήλη «Μικρές Πατρίδες» πάντα όμως στη σκιά της βασικής δουλειάς μου. Αυτό κράτησε μέχρι την 1η Ιουλίου 2000, επέτειο που διάλεξα να αποχωρήσω, σε φιλικό κλίμα , από την Ελευθεροτυπία για να προχωρήσω μόνος χωρίς όμως να κόψω τους δεσμούς με την εφημερίδα με την οποία, παρά τις αντιπαλότητες και τους νεωτερισμούς που υιοθέτησε, κράτησα συνεργασία μέχρι που άρχισε η διάλυσή της πριν από λίγα χρόνια.
Ως μαθητής του και συνάδελφος, του εύχομαι καλόν παράδεισο στον ουρανό των δημοσιογράφων και φυσικά και των αναγνωστών των εφημερίδων που αγαπήσαμε και συνεχίζουμε να αγαπάμε…
 
ΑΘΗΝΑ, 26122014

Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου 2014

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΟ ΥΦΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗ

 

Περπάτησα χθες λιγάκι στην Αθήνα, στην οποία, κατά παράδοση την Κυριακή κοντά στα Χριστούγεννα είναι όλα τα μαγαζιά ανοιχτά και γενικά ο κόσμος πλημμυρίζει το εμπορικό – ο θεός να το κάνει εμπορικό κέντρο αφού τα πιο ζωντανά μαγαζιά στην ιστορική Αιόλου είναι οι καφετέριες , τα σουβλατζίδικα, τα γιαουρτάδικα και ένα που πουλάει φαλάφας- και δεν μπορώ να πως ότι ενθουσιάστηκα από αυτά που είδα και μοιραία συνέκρινα με τριάντα χρόνια εμπειρία που έχω στην Αθήνα τα Χριστούγεννα. Το μόνο ομολογώ που με έκανε να σταθώ λιγάκι κάπου στο μέσο της Ερμού και να το απολαύσω, ήταν η μικρή μουσική παράσταση που έκανε μια νεαρή γυναίκα με ένα ανδρείκελο που έμοιαζε στον Μάρκο Βαμβακάρη και το κινούσε στη μουσική του μεγάλου ρεμπέτη. Τούτη η απρόοπτη σκηνή έμοιαζε με όαση στην έρημο της πάμφτωχης πια εορταστικής Αθήνας και του κόσμου που κυκλοφορούσε με τα χέρια στις άδειες τσέπες και το βλέμμα ταπεινωμένο όσο ποτέ άλλοτε στην πόλη που όπως φαίνεται όλοι οι ορίζοντες γύρω της πλημμυρίζουν από γκρίζα σύννεφα…
 

ΜΙΑ ΕΚΠΛΗΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΠΙΤΤΑ

 

Με τον Γιώργο Πίττα έχουμε ταξιδέψει μαζί σε πολλά μέρη της Ελλάδας, τόσο της νησιωτικής όσο και της ορεινής αναζητώντας ο καθένας την πρώτη ύλη για όσα γράφουμε και επόμενο είναι να βλέπουμε που επικεντρώνει ο καθένας μας την προσοχή του και να ανταλλάσουμε απόψεις και σχόλια πάνω σε διάφορα θέματα. Έτσι έγινε περισσότερο με τα «Πανηγύρια του Αιγαίου» και κάπως και με τα «Καφενεία της Ελλάδας».

Εκεί λοιπόν που τρέχαμε, με τετράδια σημειώσεων, μαγνητόφωνα, φωτογραφικές μηχανές και άλλα σύνεργα, ο εξαιρετικά οργανωτικός Γιώργος έδειχνε πως πέρα από αυτά που μας απασχολούσαν αναζητούσε και κάτι άλλο, κάτι το οποίο υποψιαζόμουν αλλά δεν περίμενα ότι μέσα σε τόσο φόρτο εργασίας να κρατάει σημειώσεις και γι’ αυτό, ούτε πάλι περίμενα πως μέσα σε ένα χρόνο από την έκδοση των «Καφενείων» θα το είχε ετοιμάσει.










 

Και να, που προχθές, στις 18 Δεκεμβρίου, στο NJV Athens Plaza, καλωσορίσαμε και κατευοδώσαμε το καινούργιο, εξαιρετικό από όλες τις απόψεις βιβλίο του «Θησαυροί της Ελληνικής Γαστρονομίας». Την εκδήλωση χαιρέτησαν η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, εκπρόσωποι από τον χώρο των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και του κρασιού στην Ελλάδα ενώ για το βιβλίο μίλησαν, η Μερόπη Παπαδοπούλου, από τον  «Οινολόγο» της Καθημερινής, ο Στέλιος Κούλογλου, η Μπήλιω Τσουκαλά και βεβαίως ο Γιώργος Πίττας ο οποίος δεν μας αποκάλυψε τι άλλη έκπληξη μας ετοιμάζει. Την παρουσίαση ακολούθησε μπουφές με ιδιαίτερες νοστιμιές από διάφορα μέρη της Ελλάδας και μουσική από το συγκρότημα «Παλαϊνά Σεφέρια».

ΥΓ. Τη σύντομη αυτή παρουσίαση του νέου βιβλίου του Γιώργου Πίττα «Θησαυροί της Ελληνικής Γαστρονομίας» σύντομα θα ακολουθήσει άλλη μεγαλύτερη και με περισσότερες λεπτομέρειες …
ΑΘΗΝΑ, 22122014

Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑ


Από αριστερά, Σπύρος Μπαλτής, εγώ, Ηλίας Μπαλτής, Λάμπρος Γριβέλλας, Κώστας Γραμμένος και Χρήστος Κοντός.

 
Τα καταφέραμε, και κυριολεκτώ, μετά από τόσες αναποδιές και δυσκολίες που συνέβαιναν μέχρι την τελευταία στιγμή, να παρουσιάσουμε προχθές το βράδυ στο «Παυσίλυπο» της Καρδίτσας το βιβλίο «Ελεύθεροι στα δεσμά των Αγράφων» και η εκδήλωση, χάρη στην κινητοποίηση και τη βοήθεια των φίλων, Κώστα Πλατσιούρη, Αντώνη Παπαδάκου και Παντελή Μανώλη καθώς και άλλων από το ΕΟΣ Καρδίτσας σημείωσε μεγάλη επιτυχία.



Από την παρουσίαση του βιβλίου "Ελεύθεροι στα δεσμά των Αγράφων" στο Παυσίλυπο της Καρδίτσας.
 
Φτάσαμε εκεί καθυστερημένα λόγω αιφνιδίων προβλημάτων στο αυτοκίνητο που μεταφέραμε τα βιβλία αλλά ο κόσμος που μας περίμενε έδειξε υπομονή κι έτσι αμέσως άρχισε η παρουσίαση και μίλησαν οι εκπαιδευτικοί Λάμπρος Γριβέλας και Κώστας Γραμμένος, ο δικηγόρος με καταγωγή από τη Νεράιδα Ηλίας Μπαλτής και από μέρους του ΕΟΣ Καρδίτσας ο Παντελής Μανώλης. Χαιρετισμούς απεύθυναν ο Δήμαρχος Καρδίτσας Φώτης Αλεξάκος και ο πρώην πρόεδρος του Τ.Δ. Νεράιδας όταν ήταν στο Δήμο Ιτάμου, Κώστας Πλατσιούρης ενώ τη συζήτηση συντόνιζε ο συνάδελφος, εκδότης της τρικαλινής εφημερίδας «Ενεργός Πολίτης» Χρήστος Κοντός.

Από την παρουσίαση του βιβλίου "Ελεύθεροι στα δεσμά των Αγράφων" στο Παυσίλυπο της Καρδίτσας.
 Ο Ηλίας Καραμέτος ανοίγει την εκδήλωση με ένα αγραφιώτικο σκοπό.
 


Από την παρουσίαση του βιβλίου "Ελεύθεροι στα δεσμά των Αγράφων" στο Παυσίλυπο της Καρδίτσας.
Με τον Σταύρο Φαλαγκάρα από το Μυρόφυλλο Τρικάλων,



Με τον Φίλιππα και τον Κώστα Πλατσιούρη, οι οποίοι υπήρξαν και οι κυριότεροι
υποστηρικτές μου στη Νεράιδα για τη δημιουργία του βιβλίου

Με τον Χρήστο Κοντό, φίλο από τα παλιά και συνάδελφο,
εκδότη της εφημερίδας "Ενεργός Πολίτης" των Τρικάλων.
 
Την εκδήλωση άνοιξε και έκλεισε με αγραφιώτικους σκοπούς ο Ηλίας Καραμέτος και προβλήθηκε και βίντεο της Σοφίας Παπαχρήστου με τους πρωταγωνιστές να μιλάνε στην ώρα των συνεντέυξεων. Οι περισσότεροι απ’ όσους ήρθαν στην παρουσίαση του βιβλίου φυσικά και ήταν από τη Νεράιδα – ορισμένοι μάλιστα ήρθαν επί τούτου από το χωριό, όπως ο Σπύρος Μπαλτής ενώ πολλοί ήταν οι φίλοι από άλλα χωριά των Αγράφων και την Καρδίτσα που ήρθαν στο Παυσίλυπο να γνωρίσουν το βιβλίο και να ακούσουν τους ομιλητές να μιλάνε γι’ αυτό. 





Θα ήθελα να γράψω πολλά πράγματα για την πρώτη αυτή παρουσίαση του βιβλίου «Ελεύθεροι στα δεσμά των Αγράφων» στην Καρδίτσα αλλά θα τα αφήσω για όταν έχω περισσότερο χρόνο τις επόμενες ημέρες. Τούτη τη στιγμή περιορίζομαι σε ένα μεγάλο ευχαριστώ προς όλους που ήρθαν στο Παυσίλυπο και σε όσους με τον τρόπο τους βοήθησαν να γίνουν ένα σώμα βιβλίο οι καταθέσεις ζωής μιας μεγάλης σειράς Νεραϊδιωτών και υπόσχομαι πως θα συνεχίσουμε να προσθέσουμε περισσότερες σελίδες στο βιβλίο της Νεράιδας και γενικότερα για όλη την περιοχή των Αγράφων.

Αθήνα, 17122014


 
 
 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΣΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ»



Το βιβλίο «Ελεύθεροι στα δεσμά των Αγράφων» που κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες διατίθεται στην Αθήνα προς το παρόν από το βιβλιοπωλείο «Ναυτίλος»,  Χαριλάου Τρικούπη 28, (Τηλ. 2103616204) και «Πολιτεία» Ασκληπιού 1-3, (Τηλ. 210-3600235, 210-3616373) και στην Καρδίτσα στο βιβλιοπωλείο της Δήμητρας Λάππα, Ηρώων Πολυτεχνείου 39,  (Τηλ. 2441076492).

Για όσους βρίσκονται μακριά από τα προαναφερόμενα βιβλιοπωλεία μπορούν να απευθυνθούν στο 6973187627 ή provolias@gmail.com για τον τρόπο που θα το προμηθευτούν.

Η παρούσα έκδοση του βιβλίου έχει γίνει με ψηφιακή μέθοδο εκτύπωσης, είναι ασπρόμαυρο και έχει 510 σελίδες με πλήθος φωτογραφιών αρχείου αλλά και σύγχρονες. Η αρχική του τιμή είναι 18 ευρώ και όσοι επιθυμούν να το προμηθευτούν με αντικαταβολή το κόστος του φθάνει μαζί με τα ταχυδρομικά στα 20 ευρώ ενώ γι’ αυτούς που θέλουν να το έχουν στα χέρια τους με το ταχυδρομείο ως δέμα, 18 ευρώ με κατάθεση στο λογαριασμό 160/76276530 (Εθνική Τράπεζα).  


Μικρές Πατρίδες – Εκδόσεις Παρουσία  

Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2014

O ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΑ ΑΓΡΑΦΑ



Με το ένα και το άλλο -της οικογένειας, της δουλειάς και της καθημερινότητας- ζητήματα κοντέψαμε να ξεχάσουμε τ’ Άγραφα και ότι φτιάχνω γι’ αυτό τον μοναδικό τόπο, δηλαδή ένα βιβλίο που αν δεν πλακώσει το γνωστό «μάτι» θα το έχουμε στα χέρια μας σε λίγες ημέρες. Ως τότε, ας κάνουμε ένα πέρασμα στον μαγικό κόσμο των Αγράφων από ένα καινούργιο δρόμο που μου αρέσει (ως συνοδηγός πάντα) να κινούμαι τελευταία και ας απολαύσουμε ένα άγνωστο σε πολλούς χειμωνιάτικο τοπίο, από τη λίμνη Σμοκόβου και ότι έχει απομείνει από το φως της ημέρας να ζωγραφίζει τ’ Άγραφα και την κορυφή της Βουλγάρας όπου τόσα και τόσα συνέβησαν τα σκληρά χρόνια του Εμφυλίου…
 
Η καλησπέρα μου με χρώματα από τα νερά της λίμνης Σμοκόβου και τις γραμμές των φωτισμένες κορυφές των Αγράφων για να αλλάξουμε και λίγο διάθεση και να δούμε πως και αλλού νυχτώνει και μάλιστα νυχτώνει όμορφα. Το γιατί, σύντομα θα σας το αποκαλύψω…
ΑΘΗΝΑ, 04122014
 
 

Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2014

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΑΠΡΟΟΠΤΑ ΣΤΗΝ «ΤΡΙΛΟΓΙΑ»




 
Δεν γνωρίζω για ποιο λόγο φώτισαν τούτες τις ημέρες τα κτίρια της «Τριλογίας» στην Πανεπιστημίου με αυτό το γαλάζιο, ψυχρό φως και δεν είναι της στιγμής να πω αν είναι καλός ή όχι. Αυτό που είδα όμως απόψε, δηλαδή ΜΑΤατζήδες σε πλήρη εξάρτηση να παραφυλάνε πίσω από τις κολώνες των Προπυλαίων και αμέτρητους αστυνομικούς με στολή ή πολιτικά να έχουν ζώσει τα μνημεία και τα Εξάρχεια, είναι εικαστικά κάτι το πρωτοφανές για το κέντρο της πόλης. Εννοείται ότι όλες αυτές οι δυνάμεις της Αστυνομίας δεν βρίσκονται εκεί να φυλάνε τα φωτιστικά, όπως θα νόμιζε και ο κινέζος τουρίστας που έχει βρει τη φωτογραφική χαρά του στην Αθήνα τούτες τις ημέρες…
ΑΘΗΝΑ, 14112014
 

Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014

ΚΑΤΙ ΤΡΕΧΕΙ ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΙΚΟΝΙΣΜΑ…


Δεν πιστεύω και τόσο πολύ σε αυτά που λέμε θαύματα και κυρίως σε αυτά που λέμε «σημάδια» του Θεού και των λοιπών αγίων τα οποία ως συνήθως τα βλέπουν ορισμένοι υπερευαίσθητοι άνθρωποι, τα λένε έντρομοι στους άλλους και απ’ αυτούς δεν είναι λίγοι εκείνοι που τα αναγάγουν σε θαύματα και από εκεί και πέρα αναλαμβάνει ο κλήρος με τις γνωστές συνέπειες. Δεν θα μακρηγορήσω για να μπω κατευθείαν στο θέμα…

Πολλές φορές συμβαίνουν παράξενα πράγματα μετά το κλικ στο φωτογραφικό θέμα και ορισμένα απ’ αυτά μπορεί εύκολα να χαρακτηριστούν «θαύματα» και δεν είναι απίθανο να παραδεχτούμε πως μπορεί να είναι κι έτσι…
Σήμερα που κατάφερα να πάρω μια ανάσα, άνοιξα ένα αρχείο με φωτογραφίες που τράβηξα τις περασμένες μέρες στο χωριό και ανάμεσά τους κάποιες με το άσπρο, ανάμεσα στα έλατα εικόνισμα στη Μητσάρα και είδα σε μια φωτογραφία πως εκεί που έπρεπε να είναι γραμμένο το περίγραμμά του παρουσιάζεται μια μικρή ομίχλη ενώ σε μια άλλη, φαίνονταν πολύ καθαρά ανάμεσα στα έλατα. Η απόσταση που τραβήχτηκαν οι δυο φωτογραφίες δεν είναι παραπάνω από 10 μέτρα και οι συνθήκες φωτισμού ήταν οι ίδιες καθώς δεν είχε ήλιο εκείνη τη στιγμή που το φαινόμενο θα μπορούσε να αποδοθεί στις ακτίνες του ή στη σκίαση. Ούτε τις ρυθμίσεις της μηχανής άλλαξα (τραβάω πάντα στον αυτόματο) και το γεγονός με έβαλε σε υποψίες πως κάτι πρέπει να συμβαίνει με τη φωτογραφία αυτού του εικονίσματος καθώς σε καμία άλλη από τη σοδειά εκείνης της ημέρας δεν παρουσιάζει αυτή την ομίχλη που είναι γύρω από το ασβεστωμένο εικόνισμα.

ΥΓ. Δεν γράφω αυτό το σημείωμα για να πείτε «να το θαύμα», αλλά να μοιραστώ μαζί σας μια απορία και ενδεχομένως μια απάντηση απ’ όποιον γνωρίζει κάτι για το φαινόμενο αυτό στη φωτογραφία. Κάθε απάντηση, δεκτή….
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 10112014

ΕΝΑ ΑΓΡΙΟΓΟΥΡΟΥΝΟ ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΝΑ ΔΕΝΤΡΟ


 
Κόβαμε προχθές στο χωριό μαζί με τον ξάδερφό μου Δημήτρη και τον γείτονα Νίκο Σαρόγλου τα ξύλα του χειμώνα κι εκεί που σκίζαμε με το αλυσοπρίονο ένα κούτσουρο βελανιδιάς εμφανίστηκε και στα δυο τεμάχια η μορφή ενός αγριογούρουνου με κάθε λεπτομέρεια εκτός από τους χαυλιόδοντες, πράγμα που σημαίνει πως ήταν θηλυκό. Συνηθίζεται να βγαίνουν διάφορα σχήματα στο εσωτερικό των ξύλων, πράγμα που έχει να κάνει με τις προσβολές των εντόμων, των ρόζων και των πληγών στα δέντρα αλλά τέτοιο σχήμα δεν έχω ξαναδεί. Σαν να φωτογράφισε κάποτε η βελανιδιά ένα αγριογούρουνο θέλοντας να κρατήσει την εικόνα του στο εσωτερικό του και η οποία θα σβήσει μαζί με τον πεθαμένο κορμό του δέντρου σε ένα τζάκι.
 
Κράτησα τα δυο ξύλα να θυμάμαι πως και τα δέντρα μπορούν να δεθούν κάποτε με πράγματα που βλέπουν και τους αρέσουν…
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 13112014

Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

ΦΥΛΛΑ ΜΟΥΡΙΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΤΣΙΓΚΟ


 
Οι μουριές είναι από τα οικόσιτα δέντρα εκείνες που βιάζονται περισσότερο απ’ όλα να ρίξουν τα φύλλα τους το φθινόπωρο και αυτά είναι που πλημμυρίζουν με κίτρινη πεθαμένη ύλη τις αυλές αλλά τα πεζοδρόμια των πόλεων όπου αυτά είναι τέτοια δέντρα φυτεμένα. Είναι δε από τη φύση τους, τα φύλλα της μουριάς πολύ λεπτά, σαν μεταξωτά θα λέγαμε και ευαίσθητα, και γι’ αυτό λιώνουν σχεδόν αμέσως ειδικά όταν αυτά μουσκέψουν από τη βροχή. Στην περίπτωση όμως που πέσουν πάνω σε καμιά στέγη και δεν τα πάρει κανένας αέρας τότε αυτά στεγνώνουν και καθώς χάνουν το λαμπερό κίτρινο χρώμα τους μένουν οι ιστοί και δεν απέχουν πολύ να μοιάζουν με σκουριασμένες φλούδες από μέταλλο...
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 11112014

Δευτέρα 10 Νοεμβρίου 2014

ΕΝΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙ ΣΗΚΩΝΕΙ ΤΗ ΓΗ ΕΠΑΝΩ ΤΟΥ..


 
Είναι ανεξάντλητο το θέμα των μανιταριών που ανθίζουν τούτες τις ημέρες στα δάση και τα χωράφια της μικρής μου πατρίδας και για κάθε ένα μπορεί να γραφτεί κι ένα διαφορετικό κείμενο ακόμη και αν είναι του ίδιου είδους. Έτσι, για τούτο το άγνωστο (ξαναλέω για όσους δεν έχουν διαβάσει προηγούμενα κείμενα ότι δεν τα ξέρω πως τα λένε) είδος του αξίζουν λίγες λέξεις για τη δύναμη που έχει με το εύθραυστο και ντελικάτο κορμάκι του να σηκώσει, καθώς μεγαλώνει, ότι χώμα βρει από πάνω του για να δει κι αυτό λίγο τον κόσμο γύρω του μέχρι να λυγίσει μέσα σε λίγες ημέρες και ο κορμός του και να θαφτεί μαζί με τους σπόρους που στο μεταξύ πρόλαβε να κάνει κάτω από το ίδιο χώμα. Σε ένα αέναο παιχνίδι που θα μπορούσαμε να πούμε ανάστασης και ταφής και πάλι ανάστασης και ταφής αυτών των πλασμάτων στους αιώνες επί των αιώνων…
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 10112014

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

ΑΥΤΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗ ΣΤΗ ΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ…



Κλείνω σχεδόν δέκα μέρες στο χωριό και παρακολουθώ μέρα με την ημέρα το φθινόπωρο να έρχεται και να φωτίζει τα δάση με ζεστά χρώματα στα δέντρα. Η κακοκαιρία που έλεγαν στις ειδήσεις εδώ δεν μας απασχόλησε και πολύ, έβρεξε λίγο χθες και η σημερινή συννεφιά λειτούργησε σαν φίλτρο που δυναμώνει τα χρώματα και μια βόλτα στα παρατημένα χωράφια ήταν επιβεβλημένη αλλά πουθενά δεν αντάμωσα έναν άνθρωπο να αλλάξω μια κουβέντα. Γι’ αυτό προσπάθησα να βάλω τον εαυτό μου στο κάδρο με τη βοήθεια του καθρέφτη στη στροφή του δρόμου που βγαίνει από το χωριό και πάει προς τη Μερκάδα...
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 08112014

ΕΝΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙ ΜΕ ΚΡΕΜΑ ΣΟΚΟΛΑΤΑ…


 
Είπαμε δεν ξέρω τα μανιτάρια αλλά αυτό δεν με εμποδίζει να ψάχνω στο δάσος και τα χωράφια και να τα βλέπω και όσα θεωρώ πως αξίζει τον κόπο να τα δείτε κι εσείς, σκύβω (εδώ φαίνεται πως περνάνε και τα χρόνια) και τα φωτογραφίζω. Έτσι λοιπόν στην σημερινή μου βόλτα στις Μητσιάρες, κάτι παλιά ωραία χωράφια στην πλευρά του χωριού προς τη Μερκάδα όπου τα περισσότερα δέντρα είναι καστανιές, είδα πολλά και ενδιαφέροντα μανιτάρια και τώρα σας στέλνω τη φωτογραφία ενός που μοιάζει σαν το καπέλο του να έχει περιχυθεί με μια παχιά κρούστα σοκολάτας, τόσο που με έκανε να μου τρέξουν τα σάλια. Δεν το άγγιξα καθόλου, παραμέρισα μόνο κάτι χόρτα που μου μπέρδευαν το φακό και το άφησα εκεί παρέα με κάτι άλλα του είδους του να προκαλούν με την ομορφιά τους…
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 08112014

Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2014

ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΑΠΟ ΠΑΛΙΑ ΣΤΗ ΧΩΡΣΗ


Δεν είναι η Δυτική Φθιώτιδα και το χωριό στο μάτι της επερχόμενης κακοκαιρίας αλλά κι εδώ, από το πρωί πλάκωσε μια βαριά ομίχλη που περιόριζε πολύ την όραση και που και που κατά τη διάρκεια της ημέρας έβρεχε απαλά. Το γεγονός σε συνδυασμό με τον περιορισμό για τους γνωστούς λόγους των μετακινήσεων μου μακριά από το πατρικό σπίτι με απέτρεψε από τη βόλτα που είχα υποσχεθεί σήμερα στον εαυτό μου σε όλο το χωριό να βγάλω τις φωτογραφίες που ήθελα με το φθινοπωρινό χρώμα στα σπίτια και στους κήπους.


Κατάφερα όμως το απόγευμα σε ένα διάλειμμα της βροχούλας να πάω μια μικρή βόλτα προς τη Χώρση, το παλιό μεγάλο αλώνι του χωριού από τον παλιό δρόμο που κανένας δεν πατάει πλέον να δω το χωριό από ένα σημείο που μου αρέσει πολύ - από το παλιό εικόνισμα με τα μωσαϊκά που μου θυμίζει τα χρόνια προς τα τέλη της δεκαετίας του ’50 που άνοιξαν καινούργιο δρόμο που να περνάει από τη μέση του χωριού. Πάντα πηγαίνω εκεί όταν βρίσκομαι στο χωριό και πάντα εκεί μου έρχονταν ιδέες για κάτι που ετοιμάζω, αλλά σπάνια έβλεπα κανέναν συγχωριανό να περνάει με τα πόδια από εκεί γιατί στις εξοχές κάτω από το χωριό δεν πάει πλέον κανένας, αφού δεν καλλιεργείται απολύτως τίποτα και σε κάνα δυο μαντριά οι νοικοκυραίοι πηγαινοέρχονται με αυτοκίνητο. Σήμερα όμως είδα να βαδίζουν στο παλιό δρόμο όπως τα περασμένα χρόνια, γυρνώντας από ένα καινούργιο μαντρί όπως έμαθα, τρείς χωριανοί που δεν αντιλήφθηκαν την παρουσία μου και μου φάνηκε πως ξανάζησα μια στιγμή από τα πρώτα – πρώτα παιδικά μου χρόνια στο χωριό και σημείωσα την ώρα να ξαναπάω αύριο πιο ετοιμασμένος τεχνικά να «πιάσω» καλύτερα τη στιγμή για να το πιστέψω πως γίνεται ακόμη…   
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 07112014

 

Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2014

ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΑΠΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ


Λόγω των ειδικών καταστάσεων τούτες τις ημέρες που είμαι στο χωριό περιμένοντας το αναπότρεπτο για τον πατέρα μου, δεν μπορώ και να απομακρυνθώ από το σπίτι και ως εκ τούτου, περπατάω μόνο στα κοντινά χωράφια, χωράφια που γνωρίζω εκατοστό το εκατοστό και το γεγονός με προκαλεί να βάλω από τώρα μπροστά την ανάστασή τους…
 
Λόγω του κλίματος λοιπόν αλλά και από το γεγονός ότι δεν υπάρχει πια και κανένας καρπός πάνω στα κλαδιά των δέντρων, κοιτάω χαμηλά στο έδαφος, όπου σε πάρα πολλά σημεία του αυτό τον καιρό ανθεί και καρπίζει ένας άλλος κόσμος, αυτός των μανιταριών σε κάθε είδος και ποικιλία. Δεν τα ξέρω πως τα λένε, δεν τα τρώω, δεν τα πειράζω γιατί αποτελούν ομορφιά στο δάσος και όταν μπορώ τα φωτογραφίζω να τα δείτε κι εσείς. Όπως αυτά που φύτρωσαν ομαδικά μέσα σε μια κουφάλα και αποδομούν κάθε χρόνο και από λίγο με τις ρίζες τους και τα υγρά τους αυτό  που ήταν κάποτε το κούτσουρο μιας τεράστιας ήμερης καστανιάς η οποία ξεράθηκε πριν από είκοσι χρόνια από μια αρρώστια. Με εντυπωσίασαν για την ντελικάτη, διάφανή εμφάνισή τους και περισσότερο για το θάρρος που είχαν να ψηλώσουν τα κορμάκια τους δίπλα στα σκληρά αγκάθια μιας πεσμένης στην ίδια κουφάλα ξερής κάψας που μεγαλώνουν τα κάστανα. Τέτοιο θάρρος από τέτοια ευαίσθητα πλάσματα δεν έχω ξαναδεί και θα ήθελα ομολογώ, να είχα τον τρόπο και την υπομονή να δω σε πόσα χρόνια θα καταφέρουν τελικά να λιώσουν εντελώς το σκληρό ξύλο της καστανιάς…
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 06112014

Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2014

ΤΟ ΧΡΥΣΑΦΙ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΛΙΠΑΣΜΑ


 
Άρχισαν να στρώνουν το έδαφος οι βελανιδιές στη μικρή μου πατρίδα με σωρούς από χρυσά φύλλα καθώς τα ρούχα που φόρεσαν από την άνοιξη ως τούτες τις ημέρες είναι περιττά στον μεγάλο ύπνο τους του χειμώνα. Αυτό το χρυσάφι θα αφήσουν λίγες μέρες να ομορφύνει τη γης τα λογής – λογής σκουλήκια, τα έντομα και τέλος οι μύκητες θα αναλάβουν να το κάνουν λίπασμα που θα θρέψει τη βελανιδιά τον επόμενο χρόνο και να δυναμώσουν τα καινούργια φύλλα που θα πέσουν κι αυτά με τη σειρά τους το επόμενο φθινόπωρο να γίνουν λίπασμα για να θρέψουν το δέντρο τη χρονιά που ακολουθεί. Έτσι γίνεται ανά τους αιώνες με τα φύλλα των δέντρων, ανεξάρτητα αν αυτά είναι χρυσά, μπακιρένια ή στο χρώμα του τσίγκου και η ζωή δεν σταματάει στην πρώτη φυλλοροή …
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 04112014

ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΠΟΥ ΠΑΤΑΜΕ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ…


 
Δεν ξέρω πως το λένε και τούτη τη στιγμή δεν έχει σημασία η αναζήτηση του ονόματός του, δεν γνωρίζω αν είναι βρώσιμο ή όχι, υποψιάζομαι πως μπορεί να έχει δηλητήριο για να εμποδίζει όποιο πλάσμα τολμήσει να το βάλει στο στόμα του ή απλά τούτο να είναι μια ιδέα που να απωθεί όποιον και ότι το επιβουλεύεται. Όπως και να έχει, τούτο το μοναχικό, δειλό μανιτάρι που είδα σήμερα κάτω από μια πυκνή συστάδα βάτων (και άλλα πολλά που θα έρθει η σειρά τους να τα δείτε) δεν ήταν για μένα παρά μια υπενθύμιση, της ζωής που φυτρώνει σε απίθανα μέρη και ομορφαίνει το δάσος και τον κόσμο για λίγες ώρες ή μέρες, όσες το είδος του είναι ταγμένο να ανθίσει. Ας προσέχουμε λοιπόν που πατάμε για να υπάρχει και αυτών των ταπεινών πλασμάτων η ομορφιά στον κόσμο…
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 04112014
 

Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2014

ΕΝΑΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΕΙ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ


Υποθέτω πως όλοι θα έχετε παρατηρήσει πως φέτος ο καιρός στη χώρα έχει αλλάξει, όχι δραματικά όπως λένε καμιά φορά στα δελτία των ειδήσεων να δημιουργούν εντυπώσεις, αλλά κάπως οι εποχές φέτος μπλέχτηκαν μεταξύ τους. Έτσι σημειώθηκαν περισσότερες βροχοπτώσεις το καλοκαίρι (στην ορεινή Ελλάδα μπορώ να πω με βεβαιότητα) και κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο επικράτησε μια ήπια καλοκαιρία μέχρι πριν από λίγες ημέρες που κρύωσε ο καιρός αλλά προς μεγάλη πικρία των τηλεδημοσιογράφων δεν χάλασε τόσο που να γίνεται είδηση για να ανεβάσουν την θεαματικότητα.

Μια συστάδα ποικίλων δέντρων στην άκρη του παρατημένου χωραφιού που καλέιται Παναϊτέικα...
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να αργήσει πολλές ημέρες να έρθει το φθινόπωρο και τα δέντρα, ήμερα και άγρια στη Δυτική Φθιώτιδα όπου και βρίσκομαι αυτό το διάστημα, να μην έχουν φορέσει ακόμη τα χρώματα του φθινόπωρου και να στέκουν αμήχανα μπροστά σε αυτή την ανωμαλία του κλίματος. Η καθυστέρηση του καιρού λένε όσοι παρατηρούν τα καιρικά φαινόμενα, ήτοι άνθρωποι δεμένοι με την ύπαιθρο, είναι περίπου μια εβδομάδα με δέκα ημέρες. Έτσι, ενώ θα έπρεπε να έχουν κιτρινίσει τα φύλλα από τις βελανιδιές και οι καστανιές στις πλαγιές του Τυμφρηστού και της αντικρινής Οίτης, εντούτοις παραμένουν χλωρά σαν να είναι ακόμη καλοκαίρι και μόνο ορισμένα από αυτά έχουν προχωρήσει ως παραφωνία, σε μια αυτανάφλεξη θα έλεγα, προσπαθώντας να μας πείσουν ότι ήδη το ημερολόγιο γράφει κιόλας δεύτερη ημέρα του Νοεμβρίου.
 
ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 02112014

Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2014

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ

Συμπληρώνονται τούτες τις ημέρες 15 ολόκληρα χρόνια από την μεγάλη ημέρα, στο ωραίο πανηγυράκι των Ταξιαρχών στο Μάραθο (Μύρεσι), ήταν που ανέβηκα για πρώτη φορά στ’ Άγραφα και άρχισα να μαζεύω ένα υλικό, φωτογραφίες, περιγραφές, σημειώσεις για μια έκδοση ισάξια του μεγέθους αυτού του μοναδικού τόπου και με τίτλο «Τα Άγραφα των Χρωμάτων» και μέχρι σήμερα ομολογώ πως ακόμη θεωρώ μου λείπουν πράγματα για να κάτσω κάτω και να αρχίσω να δουλεύω αλλά δεν χωρούν πλέον άλλες αναβολές…




'Eτσι λοιπόν, παράλληλα με την τακτοποίηση αυτού του αρχείου και με ότι άλλο μπορώ ακόμη να κάνω στη λίγη δουλειά που έχει απομείνει, θα αρχίσω να σας γνωρίζω μέσα από τις «Μικρές Πατρίδες» τακτικά ορισμένα σημεία από τ’ Άγραφα και την Ευρυτανία που ενδεχομένως δεν γνωρίζεται με στόχο να τα μάθετε και εξοικειωθείτε με τον τόπο, την ιστορία του και τους ανθρώπους του. Γι’ αυτό και σήμερα χαιρετίζουμε μαζί την αρχή του Νοεμβρίου με μια ωραία εικόνα από το φθινόπωρο στα Άγραφα και συγκεκριμένα από τον Αϊ-Λιά των Μεγάλων Βραγκιανών που είχαμε επισκεφθεί εκείνες τις ημέρες με τον καλό φίλο Σωτήρη Τσιώλη και τον αδερφό του. 

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΨΗ, 01112014

 
 
 

Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2014

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ






Eπέλεξα για το ξεκίνημα των «Μικρών Πατρίδων»  στη δικτυακή τους εκδοχή, τη Μελίβοια Λάρισας και τις καλλιέργειες των δέντρων που κάνουν εκεί και τούτο δεν αποτελεί σύμπτωση με τη συγκομιδή των κάστανων και των μήλων που τέλειωσε πριν από λίγες ημέρες ικανοποιητικά για όλους.Το αφιέρωμα αυτό το ετοίμαζα από πέρσι τέτοιον καιρό που για πρώτη φορά επισκέφθηκα τη Μελίβοια, χάρη στην πρόσκληση του φίλου Αντώνη Γκαμπράνη και ένιωσα πως ανακάλυπτα αν όχι ένα καινούργιο κόσμο, σίγουρα έναν άλλο που ξεχωρίζει μέσα στην Ελλάδα της κρίσης, της στεναχώριας και της απαισιοδοξίας που πολλούς καταπονούν. 
 
Με τον δήμαρχο Αγιάς στην καστανιά κοντά στη θάλασσα.
Πέρσι είχα γνωρίσει ένα χωριό οι άνθρωποι του οποίου είχαν χρήματα, χρήματα ζεστά και αληθινά που εισέπρατταν εκείνες τις ημέρες από την πώληση των κάστανων και όλοι είχαν καλή διάθεση γιατί ένοιωθαν την τσέπη τους γεμάτη από τους κόπους τους ολόκληρο το χρόνο στα καστανοχώραφα και στους μηλεώνες. Παρακολούθησα με πολύ ενδιαφέρον το «παζάρι» που γίνεται με την έναρξη της συλλογής των καστάνων στο δρόμο δίπλα από το σχολείο και είδα πως οι κόποι μιας χρονιάς εξαργυρώνονται με τον καλύτερο τρόπο. Μίλησα τότε με πολλούς Μελιβοιώτες, ανθρώπους ώριμους που δήλωναν ικανοποιημένοι από την επιλογή τους να φυτέψουν κάποτε εκεί καστανιές και να ασχοληθούν συστηματικά με την καλλιέργειά τους και νέους που βλέπουν την δεντροκαλλιέργεια σαν μια λύση στη κρίση που βιώνει όλη η Ελλάδα και μια επένδυση για το μέλλον τους. Πολλοί μάλιστα μιλούσαν για περισσότερη αξιοποίηση του θησαυρού που έχει το χωριό τους.
Με τον γεωπόνο Δημήτρη Γκουλιάκη στους καστανεώνες.

 Έχοντας περπατήσει τα προηγούμενα χρόνια σε πολλά μέρη της Ελλάδας, ειδικά τα ορεινά και τα ημιορεινά της Κεντρικής Ελλάδας και της Θεσσαλίας όντως εντυπωσιάστηκα με την περίπτωση της Μελίβοιας και καθώς την θεωρώ ως παράδειγμα για όλη την Ελλάδα που ψάχνει καινούργιους δρόμους για να προκόψει, κάνω με αυτή τη δικτυακή αρχή των «Μικρών Πατρίδων» που στοχεύουν να περπατήσουν όλη τη χώρα και να αναδείξουν τις αληθινές και δυνατές στιγμές των ανθρώπων που την αγαπούν και τη φροντίζουν. 
Με τον γεωπόνο Δημήτρη Γκουλιάκη και τον πατέρα του στις μηλιές.

Ξεκινώντας λοιπόν σήμερα τη δικτυακή εκδοχή των «Μικρών Πατρίδων» σε συνεργασία με τη σκηνοθέτιδα Σοφία Παπαχρήστου η οποία πρσοπαθεί όσο μπορεί να δώσουμε μαζί τον αέρα της κίνησης και του βίντεο στα θέματα που κάνουμε, θέλω να την ευχαριστήσω από εδώ για την επιμονή και υπομονή της να με εντάξει σε αυτό το καινούργιο για μένα μέσο επικοινωνίας. 

Η Σοφία Παπαχρήστου με τον δήμαρχο Αγιάς Αντώνη Γκουντάρα.
 
Κι ακόμη να ευχαριστήσω από εδώ τον καλό φίλο από τη Μελίβοια Αντώνη Γκαμπράνη που μου άνοιξε τις πόρτες του χωριού του, το δήμαρχο Αγιάς Αντώνη Γκουντάρα για τις πληροφορίες που μας έδωσε, τον γεωπόνο Δημήτρη Γκουλιάκη για την ξενάγηση στα καστανοχώραφα, τον καλλιεργητή Αντώνη Δάλδα για το ιστορικό της καστανοκαλλιέργειας που μας είπε στο χωράφι του καθώς και σε όλους τους Μελιβοιώτες που με τον τρόπο τους μας βοήθησαν να ανακαλύψουμε κι εμείς το «Θησαυρό της Μελίβοιας». Υποσχόμεθα δε ότι θα δώσουμε συνέχεια στο θέμα της Μελίβοιας όλους τους μήνες του χρόνου και σε όλο τον κύκλο της παραγωγής των πολύτιμων καρπών της γης της.

ΑΘΗΝΑ, 29102014