ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΑΣΦΟΝΤΥΛΙΤΗ

Το βιβλίο «Κέντημα στην πέτρα ήταν όλη η ζωή του» που είναι αφιερωμένο στο Μιχάλη Ρούσσο και το έργο του, είναι το πρώτο από τις ΒΙΟΤΟΠΙΕΣ στη σειρά των «Μικρών Πατρίδων» και πολύ σύντομα θα ακολουθήσουν ορισμένα άλλα.

Επιλέχθηκε δε αυτό γιατί έχει ως πρωταγωνιστή ένα άνθρωπο που αν ζούσε στις μέρες μας, αμφιβάλλω να είχε τη δυνατότητα να κάνει αυτά που έκανε και τον θαυμάζουμε. Και τούτο γιατί μπορεί ο Μιχάλης Ρούσσος να ήταν ένα άτομο με τεράστια μειονεξία, αλλά έζησε σχεδόν ισόβαθμα με τα άλλα μέλη της κοινότητας των ανθρώπων του Ασφοντυλίτη.

Ο Μιχάλης Νικήτα Ρούσσος γεννήθηκε υγιής και η πορεία του στη ζωή θα ήταν όπως όλων των άλλων συντοπιτών του. Του έτυχε όμως μια αρρώστια και παρέλυσαν τα πόδια του, μέλη που αν μη τι άλλο στην Αμοργό της εποχής ήταν πιο πολύτιμα από πολλά άλλα.

«Σαν βάτραχος περπατούσε», μου είπε ο μπάρμπα Νικήτας Συνοδινός, ο πρεσβύτερος εξ όλων των Αμοργίνων που τον θυμάται, «χρησιμοποιούσε τα χέρια σαν πόδια και πηδούσε μικρά βήματα να προχωρήσει λίγα μέτρα». Και με τα ίδια χέρια, ο Μιχάλης έπιανε το σφυράκι και κεντούσε στις πέτρες τους καημούς, τους πόθους και τα όνειρά του και εν μέρει διέσωσε με την τέχνη του κάποιες σκηνές από τον κόσμο του Ασφοντυλίτη.

Σαν δυσκολεύονταν, τότε τον έπιαναν οι άλλοι και τον μετακινούσαν στο σημείο που ήθελε και εκεί για να μη μένει άπραγος, κεντούσε τις πέτρες, έργο που βεβαίως έκανε για τον εαυτό του αλλά λειτουργούσε και ως αντίδωρο στη φροντίδα που του πρόσφερε η κοινότητα. Έτσι έζησε ανάμεσα στους υπολοίπους κατοίκους του Ασφοντυλίτη ο Μιχάλης.

Αν ζούσε σήμερα ο Μιχάλης, το βέβαιο είναι ότι θα ήταν ένα άτομο καθηλωμένο σε ένα αναπηρικό καρότσι ή το χειρότερο θα ήταν έγκλειστος σε κάποιο άσυλο γιατί κανένας δεν θα ευκαιρούσε να τον φροντίσει επί εικοσιτετραώρου βάσεως, όπως έκαναν τότε εκεί. Κι έτσι, βεβαίως δεν θα μπορούσε να κάνει απολύτως τίποτα και θα κατέληγε όπως οι ανάλογες περιπτώσεις σε βαθιά μελαγχολία και προοδευτικά στην κατάρρευση της προσωπικότητάς του και ενδεχομένως στο θάνατο λόγω της περιθωριοποίησής του.

Αυτός ο άνθρωπος λοιπόν όφειλε τη δύναμη που έδειξε απέναντι στη ζωή, πρώτα απ’ όλα στην κοινότητα των ανθρώπων του Ασφοντυλίτη που δεν τον απέρριψε, τον αγκάλιασε και τον λογάριασε ακέραιο όπως τα άλλα μέλη της. Και επί πλέον, του έδωσε με τον τρόπο της τα πόδια που του έλειπαν να «περπατήσει» σε άλλα μονοπάτια, στο χώρο της τέχνης.